Homo Homini Lupus

İNSAN İNSANIN KURDUDUR

“Homo Homini Lupus” yani “İnsan İnsanın Kurdudur” bu dünya çapında meşhur Latince söz ilk kez Romalı oyun yazarı Plautus tarafından kullanılmıştır.Daha sonra ünlü aydınlamacı düşünür Thomas Hobbes ise “Leviathan” adlı eserinde tekrar kullanarak bu sözü adeta ölümsüzleştirmiştir.

İnsanlığın başından beri sürdürdüğü var olma mücadelesini düşünürsek belki bu kurt olma durumunu mazur görebiliriz.Önce insanın doğayla giriştiği(halen değişik şekillerde süren) o amansız mücadele, insanı zaten kurt olma konusunda yönlendirmiştir.Aynı zamanlarda insan kendi hemcinsleriyle sürdürdüğü hayatta kalma mücadelesinde de zaten hep kurt olmak zorundaydı.Yiyeceğin bulunması,paylaşılması,barınma,diğer vahşi hayvanlardan (bu arada insandan) korunma hep gelişmiş dişlere sahip bir kurt olmayı gerektiriyordu.

Sonra tüm Orta Çağ boyunca insan hemcinsine kurt olabileceğini pek güzel gösterdi.Hem bir kurum haline gelen kölelik, hem de dinin baskısından kurtulamayan akıl bütün bir Orta Çağ boyunca insanın kabusu oldu.Cadı avları,savaşlar,giyotinler ve aforozlar çok sonraları “İnsan doğuştan kötü,bencil ve yıkıcıdır” diyen Freud’u haklı çıkarıyordu adeta.İnsan kurtlaşmasa hemcinsine bu kadar kötülük edebilir mi?

Aslında durum Yakın Çağ ve sanayileşmeyle birlikte de değişmedi.İçten içe insanlığa umut besleyenler insanın kurtluğunun biraz incelerek,daha değişik şekillerde devam ettiğini gördüler.Savaşların görünür gerekçeleri değişti(sayıları ve yıkıcılıkları artmakla birlikte), artık bireyleşmeye başlayan insan buna bağlı olarak bireyciliği yüceltmeye başladı.

Bireyciliğin,faydacılığın ve gayrı insaniliğin zirvesi olan küreselleşmeyle de insan tutkularının esiri olan bir tüketim objesine dönüştürüldü.Artık amaç ne pahasına olursa olsun daha çok tüketmek,daha çok rekabet etmek ve her şeyden daha fazla olmak.Aydınlanma dönemi filozoflarından N. Machiaveli’nin dediği şey artık kurt insanın düsturu:”Amaca giden her yol mübahtır”.Diğer kurt-insanları yok etmen mi gerekiyor, hiç durma.Kandırman mı lazım.Devam et zaten sen onu kandırmazsan o seni kandıracak.Sömürüyor musun, bu senin doğal hakkın.

Berbat Amerikan filmlerindeki gibidir artık her şey: “Güçlü,haklıdır”.Gücün varsa uyduruk gerekçelerle bir çok masum insanı öldürebilirsin.Kim durdurabilir artık bu kurdu?

İnsan insanın kurdu olduğu için artık birbiriyle ilişkiye de girmiyor.Onun yerine çoktan insan-makine ilişkisi kondu bile.O artık makinenin kurdu.İnsan bilgisayarıyla,cep telefonuyla,televizyonuyla, arabasıyla ya da yoğun ilişki içinde çünkü bunu daha güvenli buluyor.Artık aileler bir ibadet havasında dışı camlı alışveriş merkezlerini bir dost sohbetine tercih ediyorlar.Mecbur kalmayınca konuşmuyorlar diğer kurtlarla.Kimse babasına bile güvenmiyor.Herkes bir sürü şeyi kaybetmekte olduğunun farkında aslında ve onu da daha çok tüketerek telafi etmeye çalışıyor.Yeni bir araba,yeni bir ev veya yeni bir yazlık.

İçine kapanan insan artık diğer kurtlardan daha da çok korkuyor.İşte bu ortamda bir başka filozof, J.P.Sartre “Cehennem başkalarıdır” deyiveriyor.Şimdi işler daha içinden çıkılmaz halde.

Peki, bu kadar kötü mü her şey gerçekten? Bu dünya mevcut âlemlerin en iyisidir diyenler yanıldı mı gerçekten? O kadar geri dönülmez bir noktada mıyız hakikaten?

Maalesef çaremiz yine kurtlarda.Bazılarının hala kurtlaşmamış olabileceğini ummakta.İyi kurtların varlığına inanmaya çalışmakta çare.Ufukta insandan başka çare gözükmüyor.

Yani kısaca bize “insan” gerek.

habil ile kabil mıydi?

zor

J.P.Sartre “Cehennem başkalarıdır

bazen cehennemı de kendı ıcımızde yaratabılıyoruz yazının konusuna alternatıf olarak düşündüm ve adı da ıyımserlık sanırım