Jump to content

Tiyatro...


sidarta

Önerilen Mesajlar

tiyatro için bir bölüm açılması beni çok mutlu etti...öncelikle bence tiyatronun ne olduğunu söylemek istiyorum...tiyatro benim en kaprisli sevgilim..tiyatro benim en vazgeçilmez aşkım...tiyatro benim hayatım...

 

bazıları tiyatro için hayatın aynası olduğunu söyler ve bu yüzden severler...oysa ben hayatın farklı bir boyutu diyorum...senaryosunu kendin yazabildiğin bir hayat...bu hayat ki tanrısı sensin...kimin ne söyleyeceğğinden tut nerede olacağına kadar...geçmişinden tut geleceğine kadar herşey senin elinde...tiyatro güçtür...ve yönetmenlik...bu güzü kontrol edebilmek...içinde hissedip diğerlerine dağıtabilmek...

 

biraz da kaynakça...

 

TİYATRONUN KÖKENİ

Tiyatro da başka sanatlar gibi dinsel törenlerden doğmuş, sonra dinden bağımsızlaşarak sanatlaşmıştır. Kökeninde, ilkel insanın doğa olaylarını kendi bedensel hareketleriyle simgesel olarak temsil etme çabaları yatar. Avrupa'da Üst Paleolitik Çağdan (İ.Ö 40-10 bin yıl önce) kalma mağara resimlerinde, ellerine ve yüzlerine hayvan postları geçirmiş insanların ritmik hareketler yaptığı görülmektedir. Bunlar, maske ve köstüm kullanımının, dolayısıyla tiyatronun ilk örneği sayılır. Maske, kişinin kendi kimliğinin aşarak başka kimlikleri ve daha genel varlık biçimlerini temsil etmesinin en etkin yollarından biridir.

İlkel toplulukların animist inançlarına göre, yinelenen doğal olayların ruhları, kişilikleri vardı; bu kişiler, sonradan tapınma nesnelerine, tanrılara dönüştü.

İnsanlar, belli zamanlarda yapılan törenlerde bu tanrıları temsil eden maskelere bürünerek kendi yaşamlarını etkileyen doğa olayları üzerinde denetim kurmaya çalıştılar. Yağmur yağdırmak ya da avda başarılı olmak için yapılan törenler danslar, Kurallı oyunun ilk örneğiydi. Eski inançların hemen hepsi görülen "ölme ve yeniden dirilme" teması da, insanlara verdiği kılık değiştirme ve kişileştirme olanaklarıyla, tiyatronun çıkış noktalarından biriydi. Mevsimlerin dönüşü, kışın bahara dönüşmesi gibi yinelenen doğa olayları, eski yılı temsil eden kralın yeni yılın kralın karşısında yenik düştüğü bir törensel boğuşmayla temsil ediliyordu.

Başlangıçta canlı insanların kurban edildiği bu boğuşma ve ölümler zamanla simgeleşti, iki ayrı gücün çatışması da yerini tek bir gücün ölüm ve yeniden dirilme törenine bıraktı.

Bazı başka kuramlara göre ise tiyatronun kaynağı şamanist inançlardır. Şamanist törenlerin özelliği, izleyici ya da katılımcılara, tanrısal gücün simgesi yerine kendisini göstermesiydi. Bu törenlerde belirli kurallara uygun davranışlarla kendinden geçen şaman, öte dünya ile bu dünya arasında bir aracı rolü üstlenmektedir.

Tiyatro, bugün de kökenindeki bu iki eğilimin izlerini taşır, bu iki eğilim arasındaki gerilimden güç alır: Bir yanda doğa güçlerini simgesel olarak canlandırma, temsil etme işlevi; öte yanda, doğaüstü güçlerin görünmesine aracılık etme işlevi.

Doğaya öykünme kuramına göre, tiyatronun en önemli öğesi kılık değiştirmedir.

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

Güzel paylaşım arkadaşım emeğine sağlık.Bende bir iki kelam edeyim ;)

Batı tiyatrosunun kaynağı dyonisos adına yapılan şölenlerdir.Avrupadaki tiyatro kültürü bu şekilde gelişmeye başlamıştır.Doğuda yani Asyada ise dediğin gibi şamanik törenlerle oluşmuştur.Günümüzde de zaten dikkatinizi çektiyse Asyadaki gösteriler genellikle müzikle ve dansla daha içiçedir ve özüne daha yakındır.Batıdakilerde ise oyunculuk ve seneryo esastır.Bu farklılaşmanın esas sebebi ise Asyadaki göçebe kavimlerin yazılı edebiyatları çok sonraları oluşmaya başladığı için sözlü edebiyata,ritmli söz söyleme sanatına daha fazla önem vermek ve bu alanda gelişmek "zorunda kalmış olmalaeıdır."Ancak batıda edebiyat gelişmiş,söz sanatlarıyla süslü metinler oluşturulmuştur.Bu uzun anlatıların tiyatroda anlatılabilmesi için salt oyunculuk kullanılmış,danslar çoğunlukla kullanılmamıştır.

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

aslında tiyatro adını alması ve bir sanat haline gelmesi tamamiyle aristotalesin poetikesıyle olmuş diyebilirim.yoksa ritüeller o kadar eskiye ve ve o kadar çok sanatın birleşimine dayanıyor ki bunlara şaşıyorum...bugün woodoo bile budizmin kaynağı olarak gösteriliyor bazı kaynaklarda...

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

önceden varolan bütün olayları kavramları alıp, kendine bir insan yaratma sanatı ; tiyatro...

doğru, önceden yazılmış insanı yaratma değil ama, tamamen kendi insanını yaratma da değil, çünkü tiyatro hayatın merkezine bir ayna koymaya benzer. Hayattan kopuk değildir. Ama dediğim gibi, kendi hikayeni yaratırsın lakin hayatı merkez alarak yaratırsın. Tiyatro kendi yarattığın hikayeyle hayatı birleştirip, yeniden hayata sunar, ne bir cevap verir ne de yol gösterir sadece soru sorar ve senin o sorulara cevap vermeni sağlar, seni zorlar...

 

Ufak bir giriş...

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

Burada şöyle bakmak gerekirse, tiyatro mantığı da kullanan bir duygular bütünüdür. Ama sadece duygudur demek bana göre yanlış olur çünkü, tiyatro tarihine bakılacak olursa, mantık'ın önemi ortaya çıkacaktır. Brecht, Meyerhold, beckett, agusto boal gibi sanatçıların yapıtlarına bakıldığında ya da tiyatro akımları incelendiğinde söylemek istediğim daha iyi anlaşılacaktır. Bu yüzden, tiyatro sadece içgüdü ya da sadece duygu değildir. Bunları mantıkla birleştirir ki duygu yogunluğu daha çok olur ama tek duygu dersek yanlış olur. Tiyatro'nun doğuşuna bakarsak bile bu ortaya çıkar. İlk insanların avlarını nasıl yakaladıklarını, onların postlarını üstlerine geçirerek anlattıkları ritüeller hem duygu yogunluğunu hem de mantık'ı birleştirir.

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

arkadaslar cok gusel sölemişiniz..hemen bende kendi savunmamı yapayım..

 

birun ritüeller demiş , ve ayrıca bi oyuncu hazırlayacagı karakteri tanımaya calısır ve cevresinde hangi olaylar oluyor onları algılamaya calısır..üç birlik kuralı mesela..

 

böylece ritüellerde önceden yasanmıs olayı aktarma ve önceden yazılmıs metin üzerindeki karakteri yaratma...

 

bir oyunda karakteri kendi istedigimiz dogrultuda yaratamayız cunku yazar ne istiyosa onu yaratmaya calısırız sadece yazarın istegi dogrultusunda karaktere yorum katarız...:)

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

ben oyuncuyu değil oyunun kendisinden bahsediyodum, eksik yazdım galiba.. Ama şunu da unutmamak gerekir, yazar, karaktere ruh vermez, sadece onun belli özelliklerini gösterir ki, karaktere ruh vermek, canlandırmak oyuncunun oyun gücüne bağlıdır. Bana göre ne sadece eskiye dayalı ne de sadece yeniye dayalı bir sanattır tiyatro, çünkü, geçmiş bütün yaşamların içinde ortaklıkları bulup, onlara kendi de yeni şeyler katarak oyuna taşır.

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

ben oyuncuyu değil oyunun kendisinden bahsediyodum, eksik yazdım galiba.. Ama şunu da unutmamak gerekir, yazar, karaktere ruh vermez, sadece onun belli özelliklerini gösterir ki, karaktere ruh vermek, canlandırmak oyuncunun oyun gücüne bağlıdır. Bana göre ne sadece eskiye dayalı ne de sadece yeniye dayalı bir sanattır tiyatro, çünkü, geçmiş bütün yaşamların içinde ortaklıkları bulup, onlara kendi de yeni şeyler katarak oyuna taşır.

 

 

aynen katılıyorum...:)

 

sidarta saygı duyuyorum...:)

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

taraf die bir olgu yoktur tiyatroda...ruhuna aykırı olurdu...;)

 

 

kelimesi kelimesine katılıyorum, tiyatro her zaman muhalif olmuştur. Ki bugün eger yaşıyorsa ve hala önemini koruyorsa bu muhalif tavrı yüzündendir. hiç bir sisteme yamanmadan, hep daha iyisini isteme sanatı diyebilir miyiz peki tiyatro'ya...:)

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

kelimesi kelimesine katılıyorum, tiyatro her zaman muhalif olmuştur. Ki bugün eger yaşıyorsa ve hala önemini koruyorsa bu muhalif tavrı yüzündendir. hiç bir sisteme yamanmadan, hep daha iyisini isteme sanatı diyebilir miyiz peki tiyatro'ya...:)

 

o zaman anarşi tiyatroya bakmamız lazım...bana göre daha yenisini isteme sanatı diebilirim...:)

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

Sohbete katıl

Şimdi mesaj yollayabilir ve daha sonra kayıt olabilirsiniz. Hesabınız varsa, şimdi giriş yaparak hesabınızla gönderebilirsiniz.

Misafir
Bu konuyu yanıtla...

×   Farklı formatta bir yazı yapıştırdınız.   Lütfen formatı silmek için buraya tıklayınız

  Only 75 emoji are allowed.

×   Bağlantınız otomatik olarak gömülü hale getirilmiştir..   Bunun yerine bağlantı şeklinde gösterilsin mi?

×   Önceki içeriğiniz geri yüklendi.   Düzenleyiciyi temizle

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

×
×
  • Yeni Oluştur...