Palladium

Truva şehrindeki bir mabed içinde Palladium isminde tahtadan bir heykel vardı. Bu heykel, elinde mızrak tutan tahtadan oyma bir Athena heykelinden başka bir şey değildi. Heykelin önemi ise bizzat Athena tarafından çok güçlü bir şekilde büyülenmiş olmasıydı.

Athena, kendisini büyüten ve yetiştiren Poseidon'un kızı Pallas'ı çok seviyordu. Bir gün oynarlarken Athena istemeyerek Pallas'ın ölümüne sebep oldu. Kız öldükten sonra anısını yaşatmak için Pallas'ın tahtadan bir heykelini yaptı ve heykeli büyüledi. Heykel her kimin ise onu belâlardan koruyordu. Atlas'ın Elektra bu heykeli kendisini arzulayan Zeus'tan korumak için kullanmak istedi. Athena heykeli Elektra'ya verdi. Zeus kendisine tecavüz etmesin diye Elektra heykeli hiç yanından ayrımıyordu. Zeus, heykeli ve etkisini farkedince onu Olympos'tan aşağı fırlatıvermişti. Heykel Truva'yı kuracak Tros'un oğlu İlus'un (Laomedon'un babası) çadırının üstüne düşmüştü. Palladium'un şehri koruyacağı düşünüldüğünden bir Athena tapınağında yıllarca saklandıysa da Telamon ve Herakles, her nasıl olduysa, şehri heykele rağmen bir günde zaptetmişlerdi. Heykel hangi şehrin içinde tutulursa, heykel doğaüstü güçleri sayesinde şehri böcek, akrep, yılan ve türlü hastalıktan koruyordu. Heykele sahip olan şehir asla zaptedilemiyor, söylentiye göre kaleleri düşmüyordu. Heykelin önemini ve yerini öğrenen Odysseus dilenci kılığında Diomedes'le birlikte şehre girdiler. Diğer bir ekip, Pelops'un kemiklerini bulmaya gönderildi. Odysseus şehirde Helena'ya denk geldi ve Helena onu tanıdı. Helena, Odysseus'a Menelaos'u ve yurdunu çok özlediğini söyledi. Daha sonra, Helenus'un tarif ettiği gizli geçitlerden Helena'nın yardımıyla geçerek kutsal mabede girerek heykeli çaldılar. Amaçları, düşmek bilmeyen şehri koruyan etkiyi ortadan kaldırmaktı. İkisi, heykeli Agamemnon'a götürüp verdiler. Odysseus, şehrin koruyuculuğunu üstlenen heykelin Truvalıların ellerinden alınmasıyla, Truvalıların yeni bir koruyucuya ihtiyaç duyacaklarını hesaplamıştı. Bu yüzden, planın ikinci yarısı için Odysseus tahta bir at fikrini verdi.

Başka mitologlara göre Odysseus'un çaldığı heykel sahte Palladium'du. Palladium'un aslını Aeneias aldı ve Truva yağmalanıp yakılırken Aeneias, Truva'nın kılıcını ve Palladium'un aslını alarak İtalya'ya gitti. Pallaidum'u da Roma'yı kurduktan sonra, Roma'daki Vesta Tapınağı'ndaki forumun bir köşesine koydurdu. Tıpkı Delfi'nin yılanlı sütunu gibi heykelin içinde bulunduğu şehri koruyucu etkisini duyan Konstantin, onu İstanbul'a getirdi. Kendi adına diktirdiği Konstantin Sütunu, hipodromun yanındaki kendi forumundaki yerine dikilmezden önce bu heykel, koruyucu bir kumaşa sarılarak toprağa derine gömüldü. Konstantin'in böyle yapmasının sebebi, imparatorluğunun başkentinin Roma'dan İstanbul'a (o zamanki ismiyle Konstantiople ya da Konstantinopolis) taşınmasını resmileştirmekti. Sütun, heykelin üzerine imparatorun kendisi tarafından diktirildi. Efsaneye göre bu Palladium, yüzlerce olan kopyalarından birisi değil, orijinal olandır ve İstanbul'u korumaya devam etmektedir. Şehrin ismi 1930'a kadar Konstantinopolis olarak kaldı. Modern Türkiye'nin kurucusu Atatürk, zaten 500 yüzyıldan beri İstanbul olarak söylenen şehrin ismini 1930'da değiştirdi.

Kaynaklar

Mitoloji Sözlüğü. Azra ERHAT. Remzi Kitabevi, 5. Baskı, Eylül 1993. Büyük Fikir Kitapları Dizisi:18

Ortadoğu Mitolojisi, S.H. Hooke. Çeviri: Alaeddin SENEL. İMGE YAYINLARI: 20, Eylül 1993.

Yunan Mitolojisi. Çeviri: M. Tahsin KOZANOĞLU. MİTOLOGYA YAYINLARI: 1, Aralık 1992.

Mitologya, Edith Hamilton. Çeviri: Ülkü TAMER. VARLIK YAYINLARI, Sayı: 326. 1994

Mitoloji Sözlüğü, Pierre Grimal. SOSYAL YAYINLAR, 1997.

Klasik Yunan Mitolojisi, Şefik Can. İnkılâp Yayınları

Meydan Larousse Ansiklopedisi

Cousteau, Sea and Legends

Hayat Ansiklopedisi

Kaynak