Efsanelerde ve Mitlerde Kartal

Kartalın mit ve efsanelerdeki tarihçesinin izi sürüldüğünde, onun kuş krallığında gücün ve üstünlüğün en güçlü ifadesi ve nihai sembolü olduğu anlaşılır. Yerdeki yaratıklar arasında ise aslan böyledir. Bu semboller, üst düzeylerin kullanımını davet etmektedirler. Mitler ve efsaneler, insan türünün kökenine ait, kendi tarzlarında bir anlatım sunan üst düzey deneyimlerdir. Onlar, bizim ruhsal ilhamlarımızın en erken tezahürlerini ve bazen de, ruhlarımızın bugünkü amaçlarını işaret edebilirler.

Jüpiter, tanrıların en güçlüsüydü ve kardeşleriyle bölüştüğü dünya imparatorluğunun yegane efendisi haline gelen çok yönlü bir şahsiyetti; deniz krallığını Neptün’e, cehennemi bölgeleri de Plüton’a vermiş ve kendine de göklerin krallığını ayırmıştı. Jüpiter, Neptün ve Plüton üçlüsü; insan psikolojisinin astroloji denilen kadim ve modern aracı yoluyla güçlü arşetipler olarak hala işlev görmektedirler.

Bir resimde, Jüpiter, tanrıların kupa taşıyıcısı ve güzel bir genç olan incinebilir Ganymede’yi korumak için bir kartal şeklini almış halde gösterilir. Genç çocuğun tanrılara sunduğu hizmet, ara sıra insan türüne doğru genişletilirdi. Bu, bir zodyak işareti olan Kova Burcunun derin ve ruhsal anlamıdır: Kova Burcu, Ganymede’nin kupa taşıyıcısı rolünün bir diğer adıdır. Su taşıyıcısı olan Kova Burcu, harareti dindirici suları ruhsal açıdan susuz olana getirir. Söz konusu resimde, kartalın yayılmış kanatları altında korunan Ganymede, döküleni almak için avuçlarını kullanan iki susuz kadına kadehini uzatır.

Çıplaklık, egzoterik (dışrak) olarak şehvet ve isteğin bir sembolüdür ama ezoterik (içrek) olarak incinebilirlik ve masumiyetin bir sembolüdür. Kartal, insanlığa hizmet eden ve bu arada riske maruz kalan az sayıdaki vazifelinin üzerinde koruyucu muhafız olarak yükselir.

Bir kartalı içeren efsanelerin muhtemelen en ünlüsü, tanrılardan ateşi çalan Promete efsanesidir. Promete ilahları kandırmış ve Jüpiter’i aldatmıştı. Jüpiter, Promete’yi ve insan türünün geri kalanını cezalandırmak için ateşi dünyadan aldı ama Promete tanrıların babasından daha akıllı davranıp galip geldi; Minerva’nın yardımıyla göklere tırmandı ve güneş arabasından çaldığı ateşi dünyaya geri getirdi. Bu, Jüpiter’i daha fazla kışkırttı ve bu kurnaz ölümlünün, Kafkas Dağı’na taşınmasını emretti; Promete’yi, 30.000 yıl boyunca karaciğerini hırsla parçalayan ama asla tüketemeyen bir kartalla birlikte bir kayaya zincirledi. Promete, bu ıstıraplı hapis hayatından 30 yıl sonra Herkül’ün bu alıcı kuşu öldürmesiyle kurtuldu.

Promote’nin gökten çaldığı ateşle canlandırdığı ilk erkek ve kadını dünyanın toprağından yaptığı söylenir. Onun kehanet lütfunu aldığına inanılır; bütün tanrılar ve Jüpiter’in kendisi bile ona en yanılmaz kahin olarak danışmıştır.

İnsan türü birçok kullanışlı sanatların keşfini Promete’ye borçludur; o, insanlara fiziksel güçleriyle birlikte bitkilerin kullanımını öğretti ve insanlar ondan lüks amaçlar ya da toprağın ekilmesi için çeşitli hayvanların ve atların nasıl ehlileştirileceğini öğrendiler. (Bkz. Lempriere’in Klasik Roma ve Yunan Mitolojisi Ansiklopedisi). Promete’nin tanrı ve insanlar arasındaki aracılık işlevi, asiliği ve inatçılığı, astrolojide Uranüs gezegeniyle ilişkilendirilmesine yol açmıştır.

Her klasik mit veya efsanede, günümüz okuyucusu için de bir anlam ve ilgili bir şey vardır. Kafkas ismi anlamlıdır; burada ima edilen şey, Promete’nin, yaklaşık 2500 yıl sonra Kafkasyalı diye genel bir terimle anılan beyaz alt ırkın atası olduğudur.

Journal of Esoteric Science adlı dergiden çev.:

Burak Erker