Çölyak Nedir?

Kendi hastalığımı sizlere açıklayayım..Çölyak bir ince barsak ailerjisidir. Bu allerji; buğday, arpa, yulaf, çavdar gibi tahılların içinde bulunan gluten ismi verilen proteine karşı ince bağırsağın ömür boyu sürecek bir hassasiyet göstermesi olarak tanımlanır.

Sizde veya ailenizde ya da yakınlarınızda bir kişide Çölyak var ise, kendinizi çaresiz ve ümitsiz hissedebilirsiniz. Sizi çok iyi anlıyoruz. O halde lütfen bu web sitesini inceleyiniz. Çölyak kişinin yaşamının herhangi bir bölümünde ortaya çıkabilmektedir. Göreceksiniz ki, glutensiz hayat o kadar zor değilmiş Çölyakla Yaşam Derneği, kurucu üyeleri olan, ülkemizin konusundaki saygın doktorları ile hazırlanmış olduğu bu web sitesi ile, Çölyaklıların daha rahat bir yaşam sürdürebilmeleri için bazı önerilerde bulunuyor.

Görülme Sıklığı

Avrupa ülkelerinde yaklaşık her 1000 kişinin birinde Çölyak belirtileri görülmektedir. Çölyakın en önemli özelliği her 200 - 250 kişiden Çölyak olmasına rağmen belirti vermemesidir. Bu kişilerde gluten alerjisinin tedavisiz kalması sonucunda başka bağışıklık sistemi hastalıkları ortaya çıkabilmektedir. Yurdumuzda tahminen yüzbinlerce Çölyak hastası bulunmaktadır.

Tedavi

Tanı konulduktan sonraki aşamada uyulması gereken tek tedavi yöntemi ise size uzman hekim tarafından önerilen gluten içermeyen besinlerle beslenmektir. Gluten buğday, arpa, çavdar ve yulafta bulunduğu için bu gıdalardan ömür boyu uzak durmak gereklidir.

Çölyaklı kişiler normal ekmek, makarna, pasta, börek, bisküvi ve benzeri çok sayıda gıdayı yememek durumundadır. Mısır unu, pirinç unu, soya unu, patates unu gibi maddeler gluten içermediği için rahatça tüketilebilir.

Çölyak kişinin yaşamının herhangi bir bölümünde ortaya çıkabilmektedir. Çölyak genetik bir hastalıktır, bunun anlamı kişinin ailesinde de bu hastalığın çıkması söz konusudur. Bazen hastalık bir ameliyat, çocuk doğumu, hamilelik, viral enfeksiyon ya da şiddetli duygusal stresten sonra, tetiklenebilir; yada ilk seferde aktif olabilir.

Geçmiş olsun, faydası hep formunda ve sağlıklı kalman olur diye diliyorum.

ÇÖLYAK HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR ?

Çölyak hastalığı insanları çok değişik şekillerde etkilemektedir.Bazı insanların belirtileri çocuklukta , bazılarının yetişkinliklerinde gelişmektedir görülmektedir.

Çölyak hastalığının oluşumunda rol oynadığı düşünülen faktörlerden biriside kişinin anne sütüyle ne kadar zaman beslendiğidir.Uzun süre anne sütüyle beslenen kişilerde çölyak hastalığını belirtileri daha geç ortaya çıkmaktadır.Diğer bir faktör ise gluten içeren yiyeceklerin yenilmeye hangi yaşta başlandığı ve ne kadar gluten yenildiğidir.

Belirtiler sindirim sisteminde var olabilir yada olmayabilir. Örneğin bir kişide ishal ve karın ağrısı olabilirken diğer bir kişide aşırı sinirlilik, öfke ,veya depresyon olabilmektedir.Aslında aşırı öfke ve sinirlilik çocuklarda görülen en yaygın belirtilerden biridir.

Çölyak hastalığının belirtileri aşağıdaki maddelerden birini yada bir kaçını içerebilir;

• Çok sık tekrarlanan karın ağrıları
  
• Kronik ishal
  
• Kilo kaybı
  
• Açık renkli, kötü kokulu dışkı
  
• Anemi (kırmızı kan hücrelerinin düşüklüğü)
  
• Gaz
  
• Kemik Ağrısı
  
• Davranış değişiklikleri
  
• Kaslarda kramp meydana gelmesi
  
• Yorgunluk
  
• Büyüme geriliği
  
• Bebeklikte gelişim,büyüme bozuklukları
  
• Eklemlerde ağrılar
  
• Felç
  
• Bacaklarda uyuşma,karıncalanma(sinirdeki hasardan)
  
• Ağız içerisindeki açık yaralar (aphthus ulcers)
  
• Ağrılı deri hastalığı (dermatitis herpetiformis)
  
• Diş bozuklukları yada mine kaybı
  
• Haddinden fazla kilo kaybından dolayı oluşan adet düzensizliği

Anemi, büyüme geriliği ve kilo kaybı beslenememenin işaretleridir. Yeterince besin alınamamaktadır. Besin alınamama herkes için çok ciddi bir problemdir ama özellikle çocuklar için böyledir. Çünkü onların düzenli gelişmesi için yeterli besine ihtiyaçları vardır. Çölyaklı bazı kimselerde söz konusu belirtiler olmayabilir. Onların ince bağırsaklarının hasarsız kısmı yeterince besin alabildiğinden belirtilerin çıkmasını önlemektedir. Bununla birlikte belirtisi olmayan insanlarda çölyak hastalığının komplikasyonlarının riski hala mevcuttur.

ÇÖLYAK HASTALIĞI NASIL TEŞHİS EDİLİR ?

Çölyak hastalığını teşhis etmek çok zor olabilmektedir. Çünkü hastalığın belirtilerinden bazıları diğer hastalıkların belirtileri ile aynıdır.(Bu hastalıklar ; Bağırsak hastalıkları, Crohn’s hastalığı , ülseratif kolit, bağırsak enfeksiyonları, kronik yorgunluk sendromları ve depresyon).

Son zamanlarda araştırmacılar çölyak hastalarının kanlarında kimi antikorların normal seviyesinden daha yüksek olduğunu keşfettiler. Vücut algıladığı yabancı maddeleri yok etmek için karşılık olarak bağışıklık sisteminden antikorları üretir. Çölyak hastalığının teşhisinde doktorlar glutene karşı oluşan antikorların seviyesi ölçmek için kan testi yapabilmektedirler. Bu antikorlar antigliadin, anti-endomysium ve antireticulin’ dir.

Eğer test sonuçları ve belirtiler çölyak hastalığını işaret ediyorsa, doktor villuslardaki hasarı kontrol etmek için ince bağırsaktan çok küçük bir doku parçası alabilir.bu yapılan işlemin adı biyopsi’dir.Biyopsi işlemi ; endoskop olarak adlandırılan ince bir tüp ağız ve mideye doğru ince bağırsağa içine sokulur ve aletin yardımıyla küçük bir doku örneği endoskopa alınır. İnce bağırsak biyopsisi çölyak hastalığını teşhis etmenin en iyi yoludur.

Çölyak hastalığının araştırılması ve hasta olabilecek kişilerin bulunabilmesi için belirti göstermeyen kişilerinde glutene karşı olan antikorların araştırılması gerekmektedir.Bununla birlikte çölyak hastalığı kalıtsal olduğundan aile üyeleri -özellikle birinci derece akrabalar- hastalık için test yaptırmalıdırlar. Çölyak hastasının birinci derece akrabalarının-ana, baba, kardeş, yada çocuklar gibi - yaklaşık %10 ‘unda ileride bu hastalık çıkması söz konusudur.

Kişinin kendisini herkesden daha iyi bildiği bir gerçektir.bu yargıya göre kesin tanı koyma aşamasına gelinmeden önce eğer kişi çölyak belirtilerin birkaçını kendinde görüyorsa bir hafta süreyle kısmen de olsa glutenli gıdalardan uzak durması kendisinin çölyaklı olup olmadığı konusunda bir fikir verebilir.Kesin tanı konma aşamasından önce doktorlar bu ; kolay ,kısa ve etkili yolu öncelikle tercih edebilmektedirler.Ama elbette kesin tanının bilinmesi, konulması şarttır.Bu da bağırsak biyopsisi ile ortaya çıkacaktır.

ÇÖLYAK HASTALIĞININ TEDAVİSİ NEDİR ?

Çölyak hastalığı için tek tedavi glutensiz diyet uygulamaktır. Glutensiz diyet gluten içeren tüm gıdalardan sakınmak ve onları tüketmemektir. Bir çok insan için aşağıda verilen diyet hastalık belirtilerini durduracaktır, bağırsakların zarar gören kısımlarında iyileşme gerçekleşecektir ve bağırsakların daha fazla zarar görmesi önlenecektir. Diyetin başladığı günler içerisinde iyileşmelerde başlar ve ince bağırsak genellikle tam olarak iyileşir. Bunun anlamı villusların hiç zarar görmemiş gibi olması ve (üç ile altı ay içinde) çalışmasıdır. (Bu süre yetişkinler için iki yıla kadar çıkabilmektedir.)

Glutensiz diyetin yaşam boyu sürmesi gerekmektedir. Ne kadar az olursa olsun gluten ve dolayısıyla glutenli gıdalar tüketmek bağırsaklara zarar verir.Bu çölyak hastası olan herkes için böyledir. (Çölyak hastası olan kişilerde dikkate değer bir belirti olmasa bile.) Hastalığın ilerlemesi yada glutensiz diyetin uygulanmaması çölyaklar için oldukça vahim sonuçlar doğurabilmektedir. Bu sonuçların herhalde en vahimi bağırsak kanserine yol açabilmesidir.

Kişinin tanı anındaki yaşına bağlı olarak bazı problemler örneğin büyüme geriliği ve diş bozuklukları iyileşmeyebilir.

Çölyak hastalarının küçük bir yüzdesi glutensiz diyetle iyileşmeyebilir. Bu kişiler bağırsaklarına aşırı derecede zarar vermişlerdir. Öyle ki diyetlerinden gluteni yok etseler bile iyileşme olmaz.Onlar bağırsaklarından yeterli derecede besin ememediğinden toplam damar içine ilave besin almaya ihtiyaçları vardır. Kökleşmiş çölyak hastalığı için ilaç tedavisi tercih edilmektedir.

Eğer bir kişi glutensiz diyete yanıt veriyorsa doktor çölyak hastalığının tanısının kesin olduğunu bilecektir.

ne diyorsun mistik rüyalarıma baklavalar börekler giriyor artık:D, on yıl dile kolay... hehe teşekkürler bu arada, daha kötü bir şey de olabilirdi..

yazın için sanada teşekkür ederim iibfli..

ya baya ciddiymiş düşünsenize birdaha hiç ekmek, makarna, pasta, börek, bisküvi yemeden nasıl durulur...

glutensız özel ekmekler var ama unu var mı bılmıyorum

evet unu da var katatonik:) ancak bunlar yurt dışından geldiğinden 500 gramı 20 ytl e patlıyor, devlette bize eczanelerden belirli bir ölçüde ilaç gibi yazdırıp aldırma imkanı sağlıyordu ki ne yazıkki maktarı giderek düşülttürdü, hoş gluten adlı madde yasak olduğundan bizlere ve unumuz ondan ayrıştırılmış hali olduğu için yine börek gibi şeyler açılmıyor,zaten hayatımda en çok görmek istediğim şu bizim undan bi börek açıverilsin unu özleştiren bir maddeymiş en ffazla poçağa gibi küçük şeyler..durumu iyi olan geçtim pek çok kişi bu parayı bulup gerekli olan şeyleri alamıyorda ..

bosver:D millet de 3 beyazdan kurtulayım dıye ugrasıyor...gecmıs olsun ama barısık ol onunla ....zımba gıbısındır sımdı sen

tek gr yag yoktur sende