Savaşın Sinema Üzerindeki Etkisi

Savaşlar,tarih boyunca bir çok yıkıma ve milyonlarca insanın ölümüne neden olmuştur.Bununla birlikte birçok toplumsal harekete,reform çalışmalarına,devrimlere ve teknolojik gelişmelere de neden olan savaşlar,güzel sanatlara da yön vermiştir.Gelmiş geçmiş en kanlı ve en yıkıcı savaş olan 2.Dünya Savaşı da 20.yüzyılın en büyük sanatı olan sinemayı da derinden etkilemiştir.

1945’te sona eren 2.Dünya Savaşından önce Sinema klasik diye bileceğimiz bir anlatım tarzı benimsiyordu. Bu gerek Westernlerde gerekse müzikallerde böyle idi.Tür filmlerinin en çok görüldüğü ABD’de belli kalıpların dışına çıkmak neredeyse imkansızdı.ABD kadar olmasa da Avrupa sinemasında da durum aynıydı.Buna karşın 1945 yılından sonra çoğu şey değişiklik gösterdi.Gerek ABD gerekse Avrupa’da başlayan savaş karşıtı hareketler sinemada kendisini gösterdi.Özellikle geçmişte yaşanılan acıların nedeni olarak yaşlıları gören yeni bir genç nesil doğdu.Bu nesil bir bakıma kaçış filmleri olan yapıtları izlemek istediler.1960’larda yaşanılacak hareketlere kadar bu durum böyle devam etti.

Savaş,sinema için inanılmaz boyutta bir konu kaynağı oldu.Özellikle Hollywood,savaşta ABD askerlerinin yaşadıklarını anlatan filmleri ardı ardın vizyona soktu.Tartışmasız hakkında en fazla film yapılan savaş olan 2.Dünya Savaşı,bu bakımdan ticari bir kazanç kapısı haline geldi.Günümüzde bile o yılları anlatan bir çok film çekilmektedir.

Savaş Avrupa’da birçok akımın başlamasına neden oldu. Özellikle İtalya’da başlayan Yeni Gerçekçilik akımı bunun en belirgin özelliğidir. Bu akım, savaşta yıkıma uğramış bir ülkeyi gerçekçi bir şekilde filme almak isteyen genç yönetmenler tarafından başlatılmıştır.

İtalyan Yeni Gerçekçiliği gibi birçok ülkede gerçekçi filmler ön plana çıkmıştır. Bununla beraber 1960’larda Fransa’da gerçekleşecek olan Yeni Dalga’da da dolaylı olarak savaşın etkisi vardır denilebilir. ABD’de ise müzikaller başta olmak üzere birçok eser yavaş yavaş klasik üsluptan ayrılmaya başlamıştır.

Konu olarak bakıldığında savaşın anlamsızlığını anlatan veya tam tersi savaştaki kahramanlık destanlarını içeren filmler üretilmiştir.Bununla birlikte çoğu filmde yıkılan şehirler dekor olarak kullanılmıştır.

Sonuç olarak 2.Dünya Savaşı,birçok savaş gibi toplumları derinden etkilemiştir.Sinemada her açıdan bundan etkilenmiş yeni akımlar üretmiştir.

Onur Çoban