Düşünsel Çalışma İçin Gerekenler

İnternette pek çok sitede yer alan “Hiç kafanızı bomboş hissettiniz mi?” başlıklı bir yazıyı kendi bilgi ve düşüncelerimizi de katarak, kimi ifadeleri yeniden düzenleyerek size sunuyoruz.

Özellikle bir yazı yazmamız veya bir fikri açmamız, bir bilgi üzerine soru sormamız gerektiğinde kimi zaman zihnimizi bomboş hissederiz. Sanki beynimiz durmuştur. Uzmanlara göre bu durumun nedeni yaşlandıkça zihnin, hafızanın gerilemesi değil, sadece bilişsel zekâmızın gelişme ihtiyacı nedeniyle beynimizin bize bir uyarısıdır. Bilişsel zekâ, algı, akıl yürütme, sezgi ve bellek de dâhil olmak üzere düşünme ve bilgi kazanımı süreçlerinin bütününü ifade eden bir kavramdır.

Zihnimiz veya aklımız böyle durgunluklar yaşıyorsa uzmanlar çözüm için 15 öneride bulunuyor.

1. Doğru zamanlama yapın. Çoğu yetişkin insan sabahları, çoğu genç insan ise öğleden sonra daha net düşünür. En iyi düşünme zamanınızı belirleyin ve en zor beyin çalışmalarınız için o zamanı ayırın. O zamanı başka işlerle heba etmeyin.

2. Bilgili olun, fakat bilginin değerini abartmayın. Psikolog Dean Keith Simonton, okula gitmenin yaratıcılık üzerinde pozitif bir etkiye sahip olduğunu ancak mezuniyete veya bilgiye odaklanmanın yaratıcılığı düşüreceğini de söyler. “Etkili yazmada sırf psikiyatrist olduğunuz için, yani bilgili, diplomalı biri olduğunuz için büyük bir yazar olmazsınız.”

3. Konfiçyüsü dinleyin. Bir numara “hafıza yardımı” hafıza araştırmacılarının kendileri tarafından kullanılır: Not edin. Bir Çin atasözü “en zayıf mürekkep en güçlü hafızadan daha kalıcıdır”.

4. Araştırmalar bir fincan kahvede bulunan kafein miktarının konsantre olmanıza yardımcı olacağını gösteriyor. Fakat kaygıya meyilli iseniz; bu bir işe yaramayabilir. Sizi kaygılandıran ne ise, o konunun analizini yapın. Yeteri kadar hazırlanmadınız mı? Başkaları daha iyisini yapar diye mi düşünüyoruz? Kaygılarımızın bir kısmının çözümü vardır. Bir kısmı ise bizim yarattığımız anlamsız şeylerdir. İkisini birbirinden ayırın. Önemli olan elimizden gelenin en iyisini yapmaktır. Kaygılandığımız konudaki hazırlığımızda tüm kapasitemizi kullandıksa mesele yoktur. Kullanmadıksa, lütfen tüm kapasitemizi kullanalım.

5. Michigan Üniversitesi Bilişsel Araştırmacı Denise Park, “Eski bilgiler, hafızada yeni bilgilere yer açmaz. Eski bilgileri yeni bilgilerin darağacı olarak düşünün. Yeni bilgilerle uyuşmayan eski bilgileri atın ve hafıza alanınızı yeniden doğru olarak düzenleyin."

6. Uygulama yapın. Yeni becerileri öğrenme ve sürekli uygulama yapma beynin internal organizasyonunu (iç bağlantılarını) değiştirir. National Institute on Aging’te emeritus psikolog Len Giambra, “Yapılan bir araştırmaya göre, periyodik uygulama eğitimleri 70 yaşlarında olan gönüllülerin, 7 yaşlarındayken sahip olduklarından daha iyi bilişsel ve hafıza becerilerine yardımcı olmaktadır.", “uygulama gerçekten işe yarar” diyor.

7. Fikirlerinize bir şans verin. Çoğumuz gerçekleri çabucak değerlendirme ve çabucak “gitme veya gitmeme” kararı verdiğimizde, kendimiz ve kabiliyetlerimiz için en uygun olanı yapmış oluruz ve bu doğru karar bizi ödüllendirir. Çünkü ilk verdiğimiz karar doğrudur. İlk karar içsel zekâmızın kararıdır. Yaratıcılık daha fazla acele etme ve heyecan ister.

8. Entelektüel bir iş ve zeki bir eş, zeki arkadaşlar, zekâya hitap eden TV programları seçin. Polonya’ da yapılan çalışmalar, kariyerleri entelektüel bir egzersiz isteyen kişilerin, yüksek bilişsel seviyeye sahip olduklarını gösteriyor. Ve zeki biri ile evlenme başarınızın devamını sağlar. Çünkü birlikte olduğumuz aile bireyleriyle, arkadaşlarla ortak bir zihinsel enerji alanı oluşturuyoruz. Çok defa gözlemlemişizdir, zeki insanların evcil hayvanları bile diğer hayvanlardan daha zekidir.

9. Yaratıcılık, genellikle bir alandan diğer bir alana adapte olma çözümleri için beceri yeteneğimizdir. Zekânın tarifi de böyledir; zekâ, yeni durumlara uyum sağlayabilme becerisidir. Osho, “zekâ şimdiki ana verilen yaratıcı cevaptır.” der.

10. Leonardo"dan öğrenin. Yazar Michael Gelb, yeni kitabında Leonardo Da Vinci gibi nasıl düşünülür, en büyük Rönesans adamında işe yarayan bazı beyin geliştirme stratejilerini sunuyor. Ormanı öğrenme ve ters elinizle resim çizme gibi konuları da içeriyor.

11. Dikkatinizi verin. Sadece toplantıdan birkaç saniye sonra bir kişinin adını unuttuğunuz oluyor mu? Problem hafıza değil, konsantrasyondur. Yaşlanırken, hafıza bankamıza yeni bir bilgiyi bizzat kendimizin bilinçli olarak koyması gerektiğini hatırlamalıyız.

12. Mozart dinleyin. Wolfgang"ın müziğine maruz kalan bir beyin daha kompleks bağlantılar geliştiriyor. Bu da daha fazla bilgi için daha hızlı, entegre olmuş erişime izin veriyor.

13. Zekânızı geliştirmek için vücut egzersizleri yapın. Uzmanlar, aerobik antrenmanın okul performansından sinir iletim hızına kadar her şeyi geliştirdiğine inanıyorlar. Egzersiz, gerçekten yapılmasını mantıklı kılan birçok yarara sahiptir. Egzersiz yaptığımız günler zihnimizin daha açık ve daha alıcı olduğunu çok iyi gözlemleyebiliriz. Bu kan dolaşımının hızlanması ve beyne daha fazla kan gitmesiyle de ilgilidir. Çünkü egzersiz yapanlarda beyindeki kılcal damarların çaplarının daha geniş olduğu tespit edilmiş bir gerçektir. Dolayısıyla beynimizin kan ihtiyacı tam olarak karşılandığında zekâmız da tam kapasite ile çalışıyor.

14. Yeni şeyler deneyin. Yaşamının sonuna yakın, empresyonist ressam Henri Matisse, harika kâğıt kesikleri yaratmak için kullandığı makas ile fırçalarını değiştirerek sanatını tekrardan canlandırdı. Yaratıcı Davranışlar Dergisi editörü Psikolog Dean Keith Simonton, bu gibi deneyimlerin yaratıcılığın başarılı niteliği olarak ortaya çıktığını ifade ediyor. Yaratıcı ve yaratıcı olmayan kişilerin karşılaştırıldığı bir çalışmada temel farkın birinin yeni şeyler öğrenme ve deneme konusunda daha açık olduğunu diğerinin ise olmadığını gösterdi.

15. Dikkat dağılma olayını sonlandırın. Alakasız uyarıcılar tarafından bombardımana tutulursanız, odaklanmanız çok zor olur. Kesinlikle tek şeyi yapmalıysanız, örneğin bir raporu tamamlama; telefonun fişini çekebileceğiniz ve konsantre olabileceğiniz bir otel odası kiralamayı deneyin. Ben kendi evim dışında çalışma olanağım olduğu zamanlar daha verimli oluyorum. Çünkü evdeki yapılması gereken işler, çalan telefonlar veya evimin mekânını doldurmuş çeşitli enerjiler benim zihnimi çelmiyor. Tebdili mekânda ferahlık vardır, sözü de her halde buradan geliyor.

Tutkularınızın peşinden gitmeyi sakın unutmayın! Son günlerde bir Hollandalı psikolog satrancın sıradan ustalarını büyük ustalardan neyin ayırdığını bulmaya çalışıyordu. Her gruba test uyguladı, IQ, hafıza, boyutsal akıl yürütme gibi. Onlar arasında test farklılığı bulamadı. Tek farklılık büyük ustaların satrancı daha çok sevmeleriydi. Ona karşı daha tutkulu ve daha çok bağlıydılar. Tutku, yaratıcılığın anahtarı olabilir. Her şey yaşam tarzımıza bağlıdır. Gazetelerde okumuş veya TV da izlemişsinizdir; bir büyük sanatçı veya sporcu ile yapılan röportajlarda onlar “balerin olmak veya futbolcu olmak bir yaşam biçimidir.” derler. Başarı için amaca kilitlenmek, amacımızın yaşam tarzımız haline gelmesidir.

İRAD

6. Uygulama yapın. Yeni becerileri öğrenme ve sürekli uygulama yapma beynin internal organizasyonunu (iç bağlantılarını) değiştirir. National Institute on Aging’te emeritus psikolog Len Giambra, “Yapılan bir araştırmaya göre, periyodik uygulama eğitimleri 70 yaşlarında olan gönüllülerin, 7 yaşlarındayken sahip olduklarından daha iyi bilişsel ve hafıza becerilerine yardımcı olmaktadır.", “uygulama gerçekten işe yarar” diyor.

uygulama gerçekten de en işe yarayanı. En basit örneğiyle günde 10 soru çözen öğrenciyle, 100 soru çözen ve 1000 soru çözen öğrenci arasında inanılmaz fark oluyor. 1000 soru çözen sorunun cevabını ve çözerken izleyeceği yolu ilk bakışta anlıyor.