Jump to content

Gündoğumu Töreni-( na-ii-ees )


nevermore

Önerilen Mesajlar

Geleneksel olarak her Apaçi kızının bir ergenlik töreni vardır yani bilinen adıyla -Gündoğumu Töreni-( na-ii-ees ). Bu törene bugün çok fazla sadık kalındığı söylenemez. . Ne yazık ki her geçen gün daha fazla Apaçi genç kızı bu tören olmadan ergenliğe geçmektedir. Hristiyan misyonerlerin etkisiyle genç kızlar bu törenin önemini kavrayamamaktadırlar. İkinci bir nedense bu törenlerin maliyetinin yüksek olmasıdır. Çünkü her genç kız için ayrı tarihlerde yapılmasının gerekmesi maliyeti artırmaktadır Genellikle tören harcamaları sponsor bir aile tarafından karşılanır. Bu tören kaynağını -Değişen Kadın - mitolojisinden almaktadır.

 

-Değişen Kadın- mitolojisi:

 

-Na-ii-ees- töreninin çıkışı bu mitolojiye dayanmaktadır. Buna göre uzun yıllar önce Değişen Kadın yalnız yaşıyordu. Birgün o güneşle birleşti. Bu birleşmeden Batı Apaçi kültürünün en önemli kahramanı olan -Naye- nazgháné- (Kötülerin düşmanı), meydana geldi. . Bu birleşme olayından 4 gün sonra değişen kadın Water Old- Man-a hamile kaldı. Sonra -Túbaadeschine -(yaşlı su adam)doğdu. Bu iki güç Apaçi inanışlarına göre Apaçilerin ihtiyaç duyduğu tüm bilgileri onlara verirler. -Naye- nazgháné -ve-Túbaadeschine -yeterli erişkinliğe geldikleri zaman dünyayı kötü güçlerin elinden kurtardılar.

 

Mitolojiye göre Değişen Kadın-ın yetenekleri sonsuza dek sürer. Yaşlanmaya başladığı zaman doğuya doğru yürür, saat yönünün tersine 4 kez döner ve gençliğini yeniden elde eder. Değişen kadının güçleri Büyücü Şaman-ın yardımı ve söylenen duaların eşliğinde genç kıza geçer. Bu güçler törenden sonraki 4 gün boyunca genç kızda kalır. Dolayısıyla genç kız törenden sonraki 4 gün boyunca değişen kadının temsilcisi gibidir. Hastaları iyi edebilir, yağmurları getirebilir.

 

Tören Hazırlığı:

 

-na-ii-ees- den bir gün önce dans edilecek alanda 4 bölge tesbit edilir. Bunlardan birincisi buhar banyosu için ayrılan alandır. Burada törene yardım edecek akraba erkekler durur. Büyücü Şaman-a iki akraba erkek tören hazırlıklarında yardımcı olur. Tören için bir geyik derisi, kartal tüyü, battaniye ve benzeri bazı malzemeler gereklidir. Büyücü Şaman yardımcılarıyla beraber bunları yerleştirir.

 

-niláá-ikaa- denen ikinci hazırlık aşaması yemek vs ile ilgilidir. Bu bölümde hediyeler verilir.

 

-bikee-ilzéé- bölümü hazırlığın üçüncü ve son aşamasıdır. Büyücü Şaman genç kıza törende giyeceği giysisini kısa bir törenle verir.

 

Genç kız törenden önceki gece özel tören giysisi ile dans eder.

 

 

 

Törenin Yapılması:

 

Tören7 aşamadan oluşur

 

Her bir bölüm başladıktan sonra Büyücü Şaman-ın yönettiği şarkılar (dualar) la sona erer.

 

1. Bölüm

 

Törenin birinci bölümünü adı -bildeenilkéé -dir. Ergenliğe giren genç kız geyik derisinin üzerinde yardımcıları eşliğinde dans eder.

2. Bölüm

 

İkinci bölümün adı -niztah- dır. Genç kız danstan sonra dizüstü oturur ellerinin avuçları karşıya bakacak biçimde omuz hizasına kadar kaldırarak ve kafasını bir o yana bir bu yana sallayarak yeniden şarkı söylemeye başlar.

 

3. Bölüm

 

bu bölümün adı -Niztii- dır. Bu bölüm yere hayvan postunun üzerine yüzükoyun uzanmış olan genç kızın omuzlarına, sırtına ve bacaklarına yapılan güçlü bir masajı içerir.

 

4. Bölüm

 

-gishshizhaahá bidaa leedilyee- diye adlandırılan bu bölümde genç kız yere serili olan postun etrafında 4 kez koşarak döner. Bu 4 kez dönme çocukluk, gençlik, kadınlık ve yaşlılık olmak üzere kadının yaşamındaki 4 evreyi temsil eder.Daha sonra genç kız doğu, güney, batı ve kuzey yönlerine doğru koşar. Bu mesafe genç kızın kendini yorgun hissetmeyeceği uzaklıkta olmalıdır.

 

5. Bölüm

 

-kéni naayiziid- adıyla bilinen bu bölümde büyücü şaman şeker, mısır taneleri, palamutlar, bozuk paralar ve buna benzer şeylerle dolu bir sepetle gelir ve bunu genç kızın kafasından boşaltır. İzleyiciler genç kızın kafasından dökülenleri kapışırlar.

 

6. Bölüm

 

-baana-ildih- denilen bölüm kutsamayı içerir. Büyücü Şaman kutsal çiçek tozlarıyla genç kızı kutsar , çevredekiler de ona armağanlar verir.

 

7. Bölüm

 

-jiih- ilkee -denen bu son bölümde genç kız derinin üstünden toprağa adım atar ve ana yönlere doğru battaniyeleri fırlatır. (kuzey. güney, batı, doğu). Bu törenin sonu demektir.

 

Apaçi genç kızının vücudunun bir çamurla örtülmesi de bu törenin parçalarındandır.Fakat Federal Hükümet bunu sağlıksız olduğu gerekçesiyle yasaklamıştır.Toprağın yerine sağlıklı olduğu ileri sürülen yeni bir malzeme kullanma zorunluluğu getirmiştir. Pek çok kızılderili toprak yerine bir başka malzeme kullanmayı reddettiğinden törenler çoğu zaman bu bölüm olmaksızın yapılmaktadır.

 

alıntı

nevermore tarafından düzenlendi
Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

Sohbete katıl

Şimdi mesaj yollayabilir ve daha sonra kayıt olabilirsiniz. Hesabınız varsa, şimdi giriş yaparak hesabınızla gönderebilirsiniz.

Misafir
Bu konuyu yanıtla...

×   Farklı formatta bir yazı yapıştırdınız.   Lütfen formatı silmek için buraya tıklayınız

  Only 75 emoji are allowed.

×   Bağlantınız otomatik olarak gömülü hale getirilmiştir..   Bunun yerine bağlantı şeklinde gösterilsin mi?

×   Önceki içeriğiniz geri yüklendi.   Düzenleyiciyi temizle

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

×
×
  • Yeni Oluştur...