Savaş Suçları / Suçluları

Savaş suçu, askeri veya sivil, kişi veya kişilerin, savaş kanunları ihlâli için uluslararası ceza hukuku çerçevesinde cezalandırılabileceği suçtur. Devletler arası çatışmalarda savaş kanunlarının her ihlâli bir savaş suçu sayılmaktadır, ama devlet içi çatışmalarda yer alan ihlâller savaş suçu sayılmayabilir.

Savaş kanunları sınırları içinde, yerleşmiş güvenliğinin ihlâli, çatışma esnasında kabul edilmiş prosedürlerin ve kuralların çiğnenmesi, örneğin ateşkes bayrağını kaldıranlara saldırmak veya ateşkes bayrağını yanıltıcı şekilde kullanıp saldırmak, savaş suçu sayılır.

Savaş esirlerine ve sivillere karşı kötü davranmakta savaş suçu oluşturan davranışlar arasında yer alır. Savaş suçları toplu katliam ve soykırım olaylarının bir parçası olmasına rağmen, bu tip suçlar genel olarak uluslararası insani hukuk çerçevesinde insanlığa karşı suçlar kapsamına girer.

Savaş suçlarının uluslararası insani hukuk alanında önemli bir yeri vardır ve bu alanda Nurnberg Mahkemeleri gibi uluslararası mahkelemer düzenlenmiştir. BM Güvenlik Konseyi tarafından oluşturulan Eski Yugoslavya için Uluslararası Ceza Mahkemesi ve Rwanda için Uluslararası Ceza Mahkemesi yakın tarihten örneklerdir.

Uluslararası Ceza Mahkemesi, 1 Temmuz 2002 tarihinden sonra işlenmiş savaş suçları davalarının görüşülmesi için Lahey'de kuruldu. Bazı ülkeler, özellikle Amerika Birleşik Devletleri, Çin ve İsrail, mahkemeye karşı eleştirilerde bulunup, katılmayı reddetmişlerdir ve mahkamenin vatandaşları üzerinde yargılama yetkisine sahip olmasına izin vermemişlerdir.

Savaş Suçları

1) Kasdi öldürmeler

2) Biyolojik deneyleri de içeren işkence ve gayriinsani muamele

3 Kasti olarak acı verme veya vücut ya da sağlığa yönelik ciddi hasar

4) Askeri eşya olduğu kesinleşmemiş her türlü eşyanın tahribatı veya yokedilmesi

5) Bir savaş mahkumunu ya da korunan kişiyi hizmete zorlamak

6) Bir savaş mahkumunun ya da korunan kişinin adil ve düzenli yargılanma hakkını kasten elinden

almak

7) Hukuka aykırı sürgün, tehcir ya da hapis

8) Rehin alma

9) Düşman tarafında yer almayan sivil nüfusa ya da sivil bireylere yönelik kasdi saldırı

10) Askeri olmayan sivil nesnelere karşı kasdi saldırı

11) İnsani yardım ya da barışı koruma misyonunda yer alan personel, tesis, materyal, ünite, veya araçlara karşı kasten saldırı düzenlemek

12) Sivil can kayıplarının veya yaralanmaların olacağı, sivil nesnelerin tahrip olacağı, geniş alana yayılmış uzun süreli ve ağır çevresel zararın meydana geleceği bilgisi dahilinde kasdi olarak saldırı düzenlemek

13) Her ne sebeple olursa olsun, savunmasız ve askeri olmayan şehir, kasaba, yerleşim yeri veya binalara saldırı düzenleme ve bombalama

14) Ellerini kaldırarak teslim olmuş ve savunmasız durumdaki düşmanı öldürmek ya da yaralamak

15) Düşmana ya da bm'ye ait ateşkes bayrağı, bayrak, askeri işaret ya da üniforma ve cenevre konvansiyonu'nda belirtilen amblemlerin ölüme ya da ciddi personel kaybına yol açan yanlış kullanımı

16) İşgal edilen bölgedeki nüfusun bütünüyle ya da kısmi olarak sürgünü ya da göçe zorlanması

17) Dini, eğitsel, sanatsal, bilimsel, hayırsever yardıma yönelik binalarla tarihsel anıtlara ve hastanelere, askeri tesis olmadıklarını bilerek kasden saldırı

18) Karşı taraftan olduğu bilinen kişiler üzerinde fiziksel, kimyasal ya da bilimsel deneyler yapmak ve ölümle ciddi sağlık hasarına neden olmak

19) Düşman millete ya da kuvvete dahil kişileri kalleşçe öldürmek ya da yaralamak

Bu zamada kadar savaş suçları nedeniyle yargılanan eski devlet ve hükümet başkanlarından bazıları:

Karl Dönitz (Almanya)

Hideki Tojo (Japonya)

Charles Taylor (Liberya)

Slobodan Milošević (Yugoslavya, dava sürecinde öldü)

Saddam Hüseyin (Irak, idam edildi.)

Savaşın yasallığı kazananlara verdiği öncelik nedeniyle eleştiri noktası haline gelmiştir cünkü bazı olaylar savaş suçları olarak algılanmamaktadır. Bu olaylar arasında ABD'nin I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı sürecinde sivil hedefleri yok etmesi ve atom bombalarının Hiroşima ve Nagasaki'de kullanımı yer almaktadır. Endonezya'nın 1976 ve 1999 tarihleri arası Doğu Timur'u işgali de bazı kesimler tarafından savaş suçu olarak algılanmaktadır.Son olarakta İsrail ordusunun Gazze operasyonunda 650 sivilin İsrail jetlerinin fosfor bombalarından dolayı ölümüde savaş suçudur.

Son olarak İsrail'in sivil yardım gemisine gerçekleştirmiş olduğu saldırı da bir savaş suçudur. Madde 11.