Tevrat’taki Yeşaya, Yeremya, Hezekiel ve Yeremya Kehanetleri

Tevrat’taki Yeşaya, Yeremya, Hezekiel ve Yeremya Kehanetleri

Yeşaya Peygamber, M.Ö. 740-710 yılları arasında Yahuda Krallığında yaşamıştır. Bu dönemde kuzeydeki İsrail Devleti Asur tehdidindedir. M.Ö. 721′de Asur Krallığı Kuzeydeki İsrail Devletini işgal ediyor ve ilk ciddi Mesih beklentisi başlıyor. Peygamber Yeşaya döneminde Babil Krallığının Yahuda Devleti üzerinde herhangi bir tehdidi olmadığı halde, 13. bölümde itibaren Babil’den bahsetmeye 21. bölümünde yıkılacağından 45. bölümde de Pers Kralı Koreş Mesih ilan ediliyor. Babil’in yıkımı M.Ö. 538′de olduğundan Yeşaya’da ayrıntılı bir şekilde bu olayların geçmesi üzerine konunun uzmanları, bu kısımların M.Ö. 4 asırda Tevrat’ın yeniden derlenmesi ilave edildiği veya ikinci bir Yeşaya’nın varlığına bağlamışlardır.44 Ayrıca yine yine gerçekleşmeyen kehanetler vardır:

” 23 O gün Mısır’la Asur arasında bir yol olacak. Asurlu Mısır’a, Mısırlı Asur’a gidip gelecek. Mısırlılar’la Asurlular birlikte tapınacaklar.

24 O gün Mısır ve Asur’un yanısıra İsrail üçüncü ülke olacak. Dünya bu üçü sayesinde kutsanacak.

25 Her Şeye Egemen RAB, “Halkım Mısır, ellerimin işi Asur ve mirasım İsrail kutsansın” diyerek dünyayı kutsayacak” (Yeşaya-19)

Asur Krallığı İsrail devletinin varlığına son vermiş ve İsrail’de yaşayan İsrail Oğullarının on kabilesini sürgün etmiş ve öyle ki, bu on kabile diğer milletlerin arasında yok olup gitmiştir.

Tevrat’taki Yeremya Kitabı’nın yazarı Yeremya, M.Ö.6 yüzyılda (630-580) Kudüs’te yaşamış ve Babil İstilasını görmüş bir Yahudi peygamberidir. Kitabında Yahudileri Babil’e karşı direnmemelerini ve Babil esaretine girmelerini öğütlemektedir. Hatta bu çağrılarını Kudüs sokaklarında boynuna taktığı bir boyundurukla dolaşarak halka vaaz ediyordu. Yeremya’ya karşı çıkan başka peygamberler de halkı Babil’e direnişe çağırıyordu:

“8 “‘Hangi ulus ya da krallık Babil Kralı Nebukadnessar’a kulluk edip boyunduruğuna girmezse, o ulusu onun eline teslim edene dek kılıçla, kıtlıkla, salgın hastalıkla cezalandıracağım, diyor RAB.

9 Size gelince, peygamberlerinizi, falcılarınızı, düş görenlerinizi, medyumlarınızı, büyücülerinizi dinlemeyin! Onlar size, Babil Kralı’na kulluk etmeyeceksiniz diyorlar.

14 Size, ‘Babil Kralı’na kulluk etmeyeceksiniz’ diyen peygamberlerin sözlerine kulak asmayın. Onlar size yalan peygamberlik ediyorlar.” (Yerem-27)

Yeremya göre güya bu Tanrı’nın bir emriydi. Buna karşı direnenin üzerine Tanrı, kıtlık, hastalık gibi her türlü belayı gönderecekti. Böylece halkın direnişini kırmaya çalıştığından dolayı hapse atılmıştı. Neticede Kudüs, Babil esaretine girdi. Bakın bir başka Yeremya kehanetine:

“11 Korktuğunuz Babil Kralı’ndan artık korkmayın, ondan korkmayın diyor RAB. Çünkü ben sizinleyim, sizi kurtaracak, onun elinden özgür kılacağım.

12 Size sevecenlik göstereceğim. Şöyle ki, Babil Kralı size acıyacak, sizi topraklarınıza geri gönderecek.” (Yeremya-42)

Yeremya bu esaretin 70 yıl süreceğini ve Babil’i Med Krallığının yıkacağını bildirmişti. Esaret süresi dediği gibi 70 yıl sürdü ama, nedense Babil’i Med’ler değil Persler yıkmıştı. İkinci kehanet tutmamıştı. Babil’i yıkmak, Med Krallığını M.Ö. 550 yılında yıkan Perslere nasip olmuştu. İşin neresinden tutsanız dökülüyor:

“28 Ulusları -Med krallarını, valilerini, Bütün yardımcılarını, Yönetimi altındaki bütün ülkeleri- Onunla savaşmaya hazırlayın.

29 Ülke titreyip kıvranıyor! Çünkü RAB’bin Babil diyarını Issız bir viraneye çevirme amacı Yerine gelmeli.

43 Kentleri viran olacak, Toprakları kimsenin yaşamadığı, geçmediği Kurak bir çöle dönecek.

44 Babil ilahı Bel’i orada cezalandıracak, Yuttuğunu ona kusturacağım. Artık akın akın uluslar gelmeyecek ona. Babil surları yıkılacak.” (Yerem-51)

31. bölümde de Kuzey krallığı İsrail’inde yeniden toparlanıp kurulacağı kehanetinde bulunmuştu ama, bu kehanette gerçekleşmedi.

Yeremya’nın arkasından gelen Hezekiel Kitabı ise, yine bir çok gerçekleşmeyen kehanetle doludur. Hezekiel Babil esaret döneminde yaşamış bir Yahudi peygamberidir. 26. bölümde kuzeydeki Sur kenti Babil Kralı Nebukadnessar tarafından işgal edilip, yakılıp yıkılacağı kehaneti vardır. Babil Kralı Sur kentini kuşattı ama, şehri ele geçiremedi:

“7 “Egemen RAB şöyle diyor: Krallar kralı Babil Kralı Nebukadnessar’ı atlarla, savaş arabalarıyla, atlılarla, büyük bir orduyla kuzeyden Sur’a getiriyorum.

8 Sur’a bağlı kıyı kentlerinde yaşayanları kılıçtan geçirecek, size karşı kuşatma duvarları, toprak rampalar yapacak, kalkanını size karşı kaldıracak.

9 Duvarlarınızda gedik açmak için kütükler yerleştirecek, silahlarıyla kulelerinizi yıkacak.” (Hez-26)

Daha sonra Hezekiel Babil Kralı’na Mısır’ı verdi. Ama nedense bu kehanette gerçekleşmedi.

“19 Bu yüzden Egemen RAB şöyle diyor: Mısır’ı Babil Kralı Nebukadnessar’a vereceğim, onun servetini alıp götürecek. Ordusuna ücret olarak ülkeden yağmaladığı çapul malını dağıtacak.

20 Hizmetine karşılık Mısır’ı ona verdim; çünkü o da ordusu da bana hizmet ettiler. Egemen RAB böyle diyor.” (Hez.-29)

Nebukadnessar M.Ö. 588 ve 568′de iki defa Mısıra saldırdı ama, eli boş döndü.45 Ardından 38 ve 39. bölümlerinde İsrail’e Magog ülkesi Kralı Gog’un saldıracağını ve çok kötü bir yenilgiye uğrayacağı yazılıdır. Böyle bir kehanette gerçek değil. Ayrıca henüz Magog diye bir ülkede dünya üzerinde bulunamadı. İşte bu sebeple olsa gerek, yorumcular bu savaş daha olmadı deyip Armagedon kehanetleri içine sokmaya çalışmaktadırlar. O dönemde yakın çevrelerinde gerçekleşen olaylarda yanılanlar, bilmem yüzyıllar sonraları doğru görebilirler mi? Tabi Hezekiel döneminde Yahuda Devleti’ni, Kudüs’ü ve Tapınağı yıkıp, Yahudileri sürgün etmiş zalim bir kral için, bu kadar destekçi olmak, hem de gerçekleşmeyecek kehanetler yazmak, ayrıca insana çok ters geliyor.

Zekeriya Peygamber, Hezekiel’le ayni dönemde Babil esaretinin bittiği dönemde yaşamıştır. Zekerya kitabın da sürgündeki Yahudilerin Mesih önderliğinde Kudüs’e dönüp esaretten kurtulacağını anlatan, fakat açık kehanetler olmayan bir kitaptır. Bölüm 4:14′te iki tane Mesih’ten bahsetmekte. Bunlar da gerçekleşmeyen kehanetlerdir.[1]