Jump to content

Karadeliklerin pek bilinmeyen özelliği


Ashtar Sheran

Önerilen Mesajlar

Kara deliklerin pek bilinmeyen bir başka özelliği, maddeleri içine çekmesinden de korkutucu...

http://www.chip.com.tr/images/content/20100709001149.jpg

Kara deliklerin etrafındaki cisimleri kendi içlerine çektiği zaten bilinen bir gerçekti. Bazı kara deliklerin ise bu içlerine çektikleri enerjileri dışarıya verdikleri zaman zaman gözlemlenmişti. Ancak Dünya'dan 1.000 ışık yılı ilerde görülen bir ateş topu, bunların ne kadar hızlı hareket ettiğini gösterdi.

1.000 ışık yılı uzaklıktaki bu jetin dışarıya gönderildiği kara delik, tam 12 milyon ışık yılı uzaklıkta. Kara delikler maddeleri içine çekiyor ve bunları radyasyon enerjisi olarak depoladığı varsayılıyordu. Bu gözlemlerden sonra da kara deliklerin içlerine çektikleri bu enerjiyi dışarıya çok hızlı bir şekilde hareket eden jet tanecikleri olarak verebildikleri gözlendi.

Bilimadamları, bu çok sıcak ısı balonunun, neredeyse saatte 1 milyon kilometre mesafe katettiğini söylüyor.

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

Kara delik diğer astrofizik cisimleri gibi bir astrofizik cisimdir. Doğrudan gözlemlenmesinin çok güç olmasıyla ve merkezî bölgesinin fizik kuramlarıyla tatminkâr biçimde tanımlanamaz oluşuyla nitelenir. Merkezî bölgesinin tanımlanamayışındaki en önemli etken, merkezinde bir "çekimsel tekilliği" içeriyor olmasıdır. Bu çekimsel tekillik, ancak bir “kuantum çekimi” kuramıyla tanımlanabilir ki, günümüzde böyle bir kuram bulunmamaktadır. [8] Buna karşılık, uygulanan çeşitli dolaylı yöntemler sayesinde, yakın çevresinde hüküm süren fiziksel koşullar ve çevresi üzerindeki etkisi mükemmel biçimde tanımlanabilmektedir.

Öte yandan kara delikler çok az sayıdaki parametrelerle tanımlanmaları bakımından şaşkınlık verici nesnelerdir. Yaşadığımız evrendeki tanımları yalnızca üç parametreye bağlıdır: Kütle, elektriksel yük ve açısal momentum. Kara deliklerin tüm diğer parametreleri (boyu, biçimi vs.) bunlarla belirlenir. Bir kıyaslama yapmak gerekirse, örneğin bir gezegenin tanımlanmasında yüzlerce parametre sözkonusudur (kimyasal bileşim,elementlerin farklılaşması, taşınım, atmosfer vs.) Bu yüzden 1967’den beri kara delikler yalnızca bu üç parametreyle tanımlanırlar ki, bunu da 1967’de Werner Israel tarafından ortaya atılan "saçsızlık kuramı"na [9] borçluyuz. Bu, uzun mesafeli temel kuvvetlerinin yalnızca kütleçekim ve elektromanyetizm oluşunu da açıklamaktadır; kara deliklerin ölçülebilir özellikleri yalnızca, bu kuvvetleri tanımlayan parametrelerle, yani kütle, elektriksel yük ve açısal momentumla verilir.

Bir kara deliğin kütle ve elektriksel yükle ilgili özellikleri "klasik" (genel göreliliğin olmadığı) fiziğin uygulanabileceği olağan özelliklerdir: Kara deliğin kütlesine oranla bir "kütleçekim alanı" ve elektriksel yüküne oranla bir elektrik alanı vardır. Buna karşılık açısal momentum etkisi genel görelilik kuramına özgü bir özellik taşır: Kendi ekseni etrafında dönen kimi kozmik cisimler, yakın çevrelerindeki uzayzamanı [10] da “sürüklemek” (eğmek) eğilimindedirler. "Lense-Thirring etkisi" [11] denen bu fenomen şimdilik Güneş Sistemi’mizde gözlemlenmemektedir. [12] Kendi ekseni etrafında “dönen karadelik” türü çevresindeki yakın uzayda bu fenomen inanılmaz ölçülerde gerçekleşmektedir ki, bu alana “güç bölgesi” (ergorégion) ya da “güç küresi” [13] adı verilmektedir.

 

Güzel Paylaşim Olmuş Teşekkur Ederim

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

Paylaşım için teşekkürler. ;) Bir de akdelik gibi bir şey varmış, o da maddeleri emmek yerine dışa doğru atıyormuş. =S Bilim ve Teknik dergisinde okumuştum.. Evrende karadeliklerin tamamen zıt ikizleriymiş...

 

Dışa doğru atmak değil de itmek diyelim. Çünkü atmak için bünyesinde olması gerekir. Bu da daha önceden emmiş olduğu anlamına gelir.

Yorum bağlantısı
Diğer sitelerde paylaş

Sohbete katıl

Şimdi mesaj yollayabilir ve daha sonra kayıt olabilirsiniz. Hesabınız varsa, şimdi giriş yaparak hesabınızla gönderebilirsiniz.

Misafir
Bu konuyu yanıtla...

×   Farklı formatta bir yazı yapıştırdınız.   Lütfen formatı silmek için buraya tıklayınız

  Only 75 emoji are allowed.

×   Bağlantınız otomatik olarak gömülü hale getirilmiştir..   Bunun yerine bağlantı şeklinde gösterilsin mi?

×   Önceki içeriğiniz geri yüklendi.   Düzenleyiciyi temizle

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

×
×
  • Yeni Oluştur...