Nasa için talihsiz yıl

2011, Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi NASA için büyük umutlarla başlamıştı, ancak...

Otuz yıldır yörüngeye astronot ve kargo taşımacılığı için kullanılan uzay mekikleri, bu yıl içinde yapılması kesinleşen iki uçuşla emekli olacaktı.

BBC Türkçe web sitesinde Sema Emiroğlu imzasıyla yer alan habere göre NASA mühendisleri, mekiklerin geçen eylül ayından bu yana fırlatılmasını engelleyen teknik arızanın nedenini nihayet çözmüşlerdi.

Dış yakıt tankındaki çatlakların giderilmesiyle birlikte aylardır hangarda bekleyen mekiklere de yeşil ışık yakılmıştı.

Fırlatılışı kasım ayından bu yana ertelenen Discovery 24 Şubat’ta, Kongre’nin özel bir yetkiyle ilave bir uçuşa bütçe ayırmadığı müddetçe şu anda uzaya gönderilecek son mekik sıfatını taşıyan Endeavour da, 19 Nisan’da uzay yolculuğuna çıkacaktı.

Uluslararası Uzay İstasyonu’na önemli kargo, depolama alanı ve yedek parça taşıyacak ve istasyonun tamir ve bakımını yapacak olan iki mekiğin astronotları, aylardır hatta yıllardır üstlendikleri kritik misyonlar için vargüçleriyle eğitim yapıyorlardı.

2011’in gelişiyle birlikte artık tüm hazırlıklar neredeyse tamamlanmış, gözler, tamiri bitirilmek üzere olan mekiklerin sırayla fırlatma rampasına yerleştirilmesine çevrilmişti.

Ama olmadı...

SUİKAST

Yeni yılın ilk iki cumartesi üst üste gelen kötü haberler, NASA’nın tüm uçuş planlarını alt üst etmekle kalmadı, uzay dairesini şimdiye kadar rastlamadığı ikilemlerle karşı karşıya bıraktı.

Arizona eyaletinden Demokrat Partili Kongre üyesi Gabrielle Giffords’a yapılan ve tüm ülkeyi şoka uğratan silahlı saldırı, NASA için başka anlamlar da taşıyan bir trajediye dönüştü. Zira Giffords, nisan ayındaki uzay uçuşunu komuta etmek için yıllardır ekibiyle birlikte hummalı bir hazırlık yapan astronot Mark Kelly ile evli.

Arka arkaya gelen plan değişiklikleri yüzünden uzay mekiklerinin son uçuşunu komuta etme onuruna erişecek olan pilot astronot, sırf bu nedenle mekiklerin emekli olduktan sonra sergiye konulacağı Smithsonian Uzay ve Havacılık Müzesi dergisine de kapak konusu olmuştu.

47 yaşındaki tecrübeli astronot, eşinin vurulma haberini alınca, doğal olarak eğitimini yarıda kesip derhal Arizona’ya taşındı.

Hastanede eşinin başucundan bir an olsun ayrılmayan Kelly, Houston’daki yokluğunun, NASA'nın mekik uçuşuyla ilgili hazırlıklarını aksatmaması ve misyonun gerekirse kendi yokluğunda tamamlanması için harekete geçilmesini istedi. Bunun üzerine, Kelly’nin yerine yedek bir komutan atandı.

Kelly, dört yıl önceki uçuşundan önce verdiği bir mülakatta, astronot olarak görev başında hayatını kaybetme olasılığına karşı her zaman için ailesini hazırlamaya çalıştığını söylemişti.

Kim derdi ki, seçmenleriyle süpermarket önünde buluşma toplantısı yapan bir milletvekili, astronot eşinden daha önce ölüm tehlikesiyle burun buruna gelecek?

Kelly’nin, NASA tarihinde ilk kez görülen başka bir akrabalık bağının olması da, eşinin vurulmasıyla ortaya çıkan trajedinin boyutlarını genişletti.

Kelly’nin kendisi gibi donanma pilotu olan ve yine kendisiyle birlikte 1996’da NASA’nın astronot sınıfına katılan ikiz kardeşi Scott Kelly, şu anda Uluslararası Uzay İstasyonu’nda baş astronot olarak görev yapıyor.

Yeryüzünün 320 kilometre yukarısında seyrederken baldızının uğradığı silahlı saldırıdan haberdar edilen Scott Kelly, böyle zor bir zamanda kardeşinin yanında olamadığı için büyük üzüntü duyduğunu söyledi, Johnson Uzay Merkezi’ndeki misyon kontrol görevlilerine.

Bu arada kaderin cilvesine bakın ki, Scott’a yeryüzünden bu acı haberi veren kişi, üç yıl önce yine Uluslararası Uzay İstasyonu’nda görevliyken annesinin acı kaybını öğrenmiş olan bir başka meslektaşı...

ANNUS HORRIBILIS

Kelly, şu anda hala nisan ayındaki uçuşun komutanı olarak gözüküyor, ama o zamana kadar nasıl bir nihai karar vereceği belli değil. Eşinin, tüm beklentilerin üstüne çıkarak hızla iyileşme göstermesine rağmen, aylar sürecek bir terapi göreceği kesin.

Astronot Kelly, bu süreçte eşini yalnız bırakıp tehlikeli bir uzay uçuşuna komutanlık mı edecek, yoksa

NASA’nın tüm planlarını alt üst etme pahasına böylesine önemli bir görevden son anda feragat edip eşinin yanında mı kalmayı tercih edecek?

NASA tarihinde ilk defa bir uzay uçuşuna bu kadar az bir süre kala, uçuşun komutanının şimdilik geçici olarak da olsa görevini bırakmasından sadece bir hafta sonra, beklenmedik bir aksilik daha yaşandı.

Discovery uzay mekiğinin yeni fırlatma tarihinin 24 Şubat olarak açıklanmasından bir gün sonra, mekiğin uçuş ekibinin en kritik misyonunu yerine getirmek için bir buçuk yıldır özel eğitim alan astronot Tim Kopra'nın, evinin yakınlarında bisikletten düştüğü açıklandı.

Kalçası kırılan astronotun fırlatma tarihine kadar iyileşmeyeceğinin anlaşılması, NASA'yı şimdiye kadar karşılaşmadığı yeni bir durumla yüzyüze getirdi. Kopra’nın iyileşmesini beklemek, sadece Discovery’nin misyonunu daha da ileri bir tarihe atmakla kalmayacak, Nisan’daki son mekik uçuşunu da tehlikeye atacaktı.

Bunun üzerine, geçen mayıs ayında Uluslararası Uzay İstasyonu'nu tamir etmek için uzay yürüyüşü yapmış olan tecrübeli astronot Stephen Bowen'in Kopra’nın yerini alması kararlaştırıldı.

Ancak Kopra’nın şimdiye kadar 11 kez su altında eğitim görmesine rağmen, Bowen'ın önümüzdeki bir ay içinde sadece iki kez su altında çalışma imkanı olacak. Bunun da, Bowen'ın eğitimi için yeterli olup olmayacağı bilinmiyor.

Bu nedenle de Discovery'nin daha önceden planlanmış bazı görevlerinin iptal edilmesi bekleniyor. Yeni astronotun yeterli eğitim alamaması halinde mekiğin fırlatılması daha da ertelenebileceği gibi, misyon tümüyle iptal bile edilebilir.

Şimdi NASA yöneticilerinin tek isteği, tüm bu aksiliklerin mekik kazaları gibi yeni trajedilere yolaçmaması.

Aksi halde NASA için 2011’in, İngiltere Kraliçesi Elizabeth’in 1992 yılında yaşadığı şanssızlıkların ardından dile getirmesiyle ünlenen “annus horribilis”, yani “korkunç bir yıl” olması, işten bile değil.