Bitkileri toplamak ve kurutmak

Cadılıkta bitki toplamak önemlidir. Ama toplarken bitkiye zarar vermeden ve öldürmeden nazikçe toplamak gerekir. Bitkiyi toplarken bitkiden izin almak gerektiğini unutmayın ve bedel olarak bir tohum ekebilirsiniz.

Yapraklar:

Bitkinin yapkraklarının büyümeye devam edecek kadar yaprak kalacaksa toplayın. Kuru bir günde, çiy geçtikten sonra ama güneş çok yükselmeden toplayın. Sağlıklı bitkilerin genç sürgünlerini seçin ve bunları sıkıştırıp ezmemeye özen gösterin. Toprağını sadece silkeleyin ama yıkamayın.

Kurutucaksanız:

Ilık, loş ve kuru bir yerde kağıt bir havlunun üzerine dizin. Yada demet yapıp ters asarsanızda kuruyacaktır. Genelde 1 en fazla 2 gün içinde tamamen kuruyacaktır.

Çiçekler:

Çiçekler açmaya başladığında toplanmalıdır.

Kurutacaksanız:

Küçük olanlar bütün halinde kurutulabilir. Ilık ve kuru bir yer kurutmak için ideal. Çiçekleri kese kağıdı ya da tülbent gibi bir şeyin üzerine dizin. (üstlerine asabilirsiniz) Büyükçe olan çiçekleri kurutmak için taç yapraklarını kopartıp aynı tekniği kullanın.

Kökler:

Kökler mevsim olarak kış ya da sonbahar zamanlarında toplanmalıdır. Bitki kuruduktan sonra daha donlar başlamadan toplamanız lazım. Geriye toprakaltı bitki kalıcaktır onu geri dikin ölmesine izin vermeyin. Kökü yıkamanız lazım. Yıkadıktan sonra yumuşak yerlerini veya yan sürgünlerini kesin.

Kaynak : Doğanın Sunduğu İlaçlar – Deader’s Digest

Çok yararlı bir paylaşım olmuş, ellerine sağlık.

çok önemli bir konu bitkinin toplanması ve kurutulması süreci. bilgi ve paylaşım için teşekkürler =) Ayrıca şimdi aklıma gelmişken bunu ekleyeyim, mümkünse güneşte kurutmayın, gölge ama havadar bir yerde kurutun. Böylece içindeki aromatik bileşikler daha az uçacaktır. Zaten yazıda da demiş loş bir ortamda kurutun diye.

topladıklarınızı arada sırada altüst edin birde,aşağıda kalanlar küflenme yapabiliyor.

Meyveler:

Meyveler mevsimin başında yeni olgunlaştığında toplanmalıdır.

Kurutmak için:

Küp küp yada şerit şerit nasıl isterseniz nasıl kullanıcaksanız öyle kesin. Önceden ısıtılmış ve kapağı hafifçe aralık bırakılmış fırında 3 saat bekletin. Sonra varsa kiler yoksa ılık loş bir yere koyun. Arka oda yada kapalı balkon gibi.

Tohumlar:

Tohum zarflarını yaz sonu toplayın ve toplarken biraz sapta bırakın ve küçük gevşek demetler halinde bağlayın.

Kurutmak için:

Demeti bir temiz bir kese kağıdının üstüne baş aşşağı asın. Böylece kuruyan tohumlar kese kağıdının üstüne düşecektir. Kuruma işlemi tamamlanınca demeti hafifçe sallayıp üstüne kalan tohumlarıda düşürün.

Kaynak: Doğanın Sunduğu İlaçlar - Reader's Digest

Ben de bu konuya uygun bir paylaşımı sunmak istiyorum,

Toplanan bitkisel materyal, nadiren taze halde kullanılır. Bitkisel materyalin bozulmasını önlemek ve her an kullanılır durumda muhafaza etmek için bunların kurutulması gereklidir.

Kurutulmuş olan drugların tedavi özelliklerini genellikle bir yıl muhafaza edebilmektedir. Bir yıl sonra, drugdaki etkili bileşikler bozulmaya ve bunun sonucu olarak da, drugun etkisi azalmaya başlar. Bu nedenle toplama tarihi üzerinden bir yılı geçmiş olan druglar tedavi amacıyla kullanılmamalıdır.

Bir yıllık zaman içinde drugun etkisini kaybetmemesi için drug özel şartlarda saklanmalıdır. Aşağıda etkili bitkisel drug elde etmek ve bu drugları bozulmadan saklamak için gerek genel toplama, kurutma ve muhafaza koşulları anlatılmıştır.

Toplama genellikle elle veya küçük aletlerle (tırmık gibi) kullanılarak yapılmaktadır. Bazı materyal ( Papatya, Kuşburnu)’in toplanması büyük oranla el emeğine ihtiyaç gösterir. El emeği pahalı olan ülkelerde bu işlerin özel makineler kullanılmaktadır. Bu makinelerin bazıları 100 kişinin yapabileceği kadar bir iş kapasitesine erişmektedir. Bununla beraber makine ile toplama ancak kültürü yapılabilen bitkilere uygulanabilecek bir niteliktir.

Drug hazırlanmasında kullanılacak materyal genel olarak aşağıdaki zamanlarda toplanmalıdır.

1-Yapraklar: Bitki çiçek açmaya başladığı zaman

2-Çiçekler: Tamamen açılmadan evvel veyahut tomurcuk halinde.

3-Toprak altı kısımları: Bitkinin toprak üstündeki kısımları kuruduktan sonra.

4-Kabuklar : Bitki yapraklarını döktükten sonra.

5-Meyve ve Tohumlar: Özel kayıtlar yoksa olgunlaştıktan sonra.

Yaprak, çiçek ve otlar hiçbir zaman yağmurlu bir günde veya üzerlerine çiğ veya nem varken toplanmamalıdır. Zira böyle bir günde toplanmış olan ıslak ürünü kurutmak ve iyi kaliteli bir drug elde etmek imkansızdır. Kabuklar ise bilakis yağmurlu günlerden sonra toplanmalıdır. Zira bu zamanlarda gövde dallardan soyulmaları kolaydır. Kek, yumru ve rizomlar ise yağmurlardan sonra çıkartılmalıdır. Çünkü bu zamanlarda toprak yumuşak olduğundan topraktan çıkarmak kolay olmaktadır.

Taze materyal çok kısa bir zamanda bozulur. Bunlar bozulmadan saklamanın en kolay yolu kurutmaktır. Kurutma işleri sırasında materyal ağırlığının %75 kısmını kaybettiği için kurutma materyalin taşınması ve depolanması yönünden yararlıdır.

Kurutma, aşağıdaki usullerden biri takip edilerek yapılır.Seçilecek yol kurutulacak materyalin cinsine ve taşıdığı müessir maddelerin durumuna göre yapılır. Yalnız enzimlerin en etkili olduğu ısının 35 – 50 derece arasında bulunduğunu düşünerek kurutma esnasında materyalin bu ısıda çok az bir zaman kalmasına dikkat edilmesi ve kurutma derecelerinin üstünde veya altında yapılmaması gerekir.

A-Güneşte Kurutma :

Bitkisel malzemenin doğrudan doğruya güneşe serilerek kurutulması yöntemidir.Güneşte yapılan kurutma malzemenin taşıdığı su miktarına bağlı olarak, birkaç saat ile birkaç bir kaç hafta arasında tamamlanır. Çok ekonomik kolay bir yöntem olarak ta beraber, yalnız iklimi uygun olan bölgelerde ve güneşe dayanabilen malzeme için kullanılabilir. Çiçekler için bu yöntem uygun değildir. Çünkü güneş çiçeklerin rengini giderir ve soluk renkli bir drug elde edilir. Memleketimizde centiyane kökü, çöven kökü, mazı, meyan kökü, palamut ve salep gibi droglar güneşte kurutularak elde edilmektedir.

B- Gölgede kurutma :

Malzemenin üzeri kapalı ve yanları açık çardak, sundurma veya hangarlar içersinde kurutulması yöntemidir. Burada malzeme doğrudan güneş ile karşılaşmadan, açık havada, kurutulmuş olur. Malzeme demetler halinde asılır veya kurutma rafları üzerine serilir. Küflenmeyi önlemek ve kurumayı çabuklaştırmak için malzeme sık sık alt üst edilir.

İklimi uygun bölgeler için ekonomik ve kolay bir yöntemdir. Yaprak ve çiçek gibi, suyunu kolaylıkla kaybeden malzeme, bu yol ile iyi bir şekilde kurutulabilir. Memleketimizde çok kullanılan bir kurutma yöntemidir.

C-Camekan içinde kurutma:

Yukarıda açıklanan iki usulde de malzemenin kurutulması uzun bir zaman alır. Kurutma ısısı yeterli derecede yüksek olmadığından, enzimlerin tesiri ile malzemedeki etkili maddelerin bir kısmı parçalanır. Kurutma süresini kısaltmak ve enzimlerin etkisini azaltmak içir kurutma bir camekan içinde yapılabilir. Bu iş için kışın bitkilerin muhafazası için kullanılan bir camekan (sera) çok uygundur. Malzeme camekan içinde demetler halinde asılır veya kurutma raflarının üzerine bir tabaka halinde seriliri.

Bu yöntem İstanbul (Maltepe)’da denenmiş ve çok başarılı sonuçlar alınmıştır. Camekan içinde oluşan, su buharı ile doymuş havanın dışarı atılmasını sağlayan bir aspiratörün camekanın üst kısmına takılması ile çok daha iyi sonuçlar alınmaktadır.

Bu yöntem ile bitkisel malzeme küflenmeden, rengi bozulmadan, temiz olarak ve kısa bir sürede kurutulabilir.

D-Sıcak hava ile kurutma:

İklimi açık havada kurutma yapmaya uygun olmayan bölgelerde uygun olmayan bölgelerde uygulanan bir usuldür. Masraflı olmasına karşılık iyi kaliteli drug elde edilir. Kurutulacak malzemenin miktar ve cinsine göre aşağıdaki usullerden biri seçilir.

a.- Kurutma dolabı:

Küçük miktarlarda malzemenin kısa bir sürede kurutulması için uygun bir yoldur. Malzeme kurutma dolabının rafları üzerine ince bir tabaka halinde serilir ve bunların üzerine sıcak hava yollanır. Burada materyalin dayana bileceği en yüksek ısının (50-120 derece) kullanılmasında fayda vardır. Alçak derecelerde kurutma zamanı uzar, fermantasyon başlar ve malzemenin etkili maddesinde parçalanma ve bunun sonucunda da azalmalar olur. Kurutma dolaplarında sıcak havayı sağlayan radyatörler, su buharı veya elektrik ile ısıtılmaktadır. Bu yöntem ile kısa bir sürede iyi bir kurutma sağlanmaktadır.

b-Kurutma odası:

Çok miktarda malzemenin kurutulması için kullanılan bir yoldur. Sıcak hava kurutma odasının girişine konan bir soba ile sağlanır. Su buharı ile doymuş havanın dışarı atılması için odanın yanlarında, içinde kuvvetli bir aspiratör olan, iki pencere bulunur. Malzeme Kurutma odası içine yerleştirilmiş olan kurutma raflarının üzerine ince bir tabaka halinde serilir. Malzemenin ara sıra alt üst edilmesi yararlıdır. Memleketimizde kolaylıkla uygulanabilecek bir metottur. Bilhassa ilkbahar ve sonbaharda toplanan malzemenin kurutulmasında fayda sağlar.

c-Kurutma tüneli:

Büyük miktarlardaki materyali kurutmak için özel olarak yapılmış kurutma tünelleri kullanılmaktadır. Kurutulacak materyal vagonlar içinde kurutma tüneline yollanır ve tünel içinde vagonların gelişinin aksi yönünde bir sıcak hava akımı sağlanır. Bu şekilde sıcak hava materyal ile iyi bir şekilde temas eder ve kurutma kısa bir zamanda yapılabilir.

Açık havada yapılan kurutmalarda hava, materyalin taşıdığı suyun %60 kadarını kısa zamanda alır. Geri kalan suyun alınması ise çok uzun bir zaman ister. Bu yüzden zamandan vakit kazanmak istendiği vakit karışık kurutma denilen bir sistem uygulanmaktadır. Bu sistemde materyali önce açık havada kısmen kurutulur ve sonra ısıtılmış hava ( soba ) yardımı ile tamamen kurutulur.

Bu gün bilhassa tercih edilen usul açık havada ve gölgede kurutmaktır. Bu usul ile uygun iklimlerde çabuk ve iyi kurutma yapılabilir. Materyali demetler halinde asarak veya dip kısmı kanaviçe veya kafes teli ile kaplı kasalar üzerine ince tabaka halinde yayarak yapılır. Memleketimizde elde edilen hemen hemen bütün drogların kurutulması bu usul ile yapılmaktadır.

Kurutma işleminden önce materyali temizlemek lazımsa parçalamak veya kabuklarını soymak faydalıdır. Zira bu işlemleri drug kuruduktan sonra yapmak çok güçtür.

Kurutulmuş olan materyalin özelliklerini kaybetmeden, muhafaza edilebilmesi için bazı koşullara uyulması gerekmektedir. Saklama sırasında drogun bozulmasına sebep olan üç etken vardır. Rutubet, sıcaklık ve ışık. Bu etkenlerin tesirini önlemek için, genel olarak drogların serin, kuru ve karanlık bir yerde saklanması gerekir. Drug kese kağıdı, bez torba, mukavva kutu teneke kutu veya cam kavanoz içersinde saklanmalıdır. Plastik torba içine konan druglar kısa zamanda küflenmektedir.

Genellikle druglar ancak bir yıl saklanabilir. Toplama tarihinden bir yıl sonra drogların etkilerinden mühim miktarda kaybetmeye başlarlar. Bu yüzden tedavi maksadıyla kullanılan drugların her yıl yenilenmesi gerekmektedir.

KAYNAK KİTAPLARDAN ALINTILAR (REFERANSLAR)

1-"Tanrı'nın Eczanesinden Sağlık", Maria Treben

2-Türkiye'de Bitkilerle Tedavi, Prof.Dr. Turhan Baytop, I.U Eczacılık Fak.

3-Eröztürk N.: Bir Yudum Sağlık, Anahtar Kitaplar Yayınevi, İstanbul, 2000

http://www.bitkisepeti.com/bitkitanimi.htm'dan alıntıdır.

Bir iki yıl önce kalın test kitabının içine koyduğum çiçekleri bulunca çok mutlu olmuştum. Kesinlike yapın