Yüksel Arslan

ARSLAN

(İstanbul, 1933). Küçük yaşlarda desen ve resim çiz­meye başlayan Yüksel Arslan, çev­resinde bulduğu her şeyi (çiçekler,otlar, taş, tuğla, kömür ve sabun parçaları) kâğıt üstüne sürterek ilk resimlerini oluşturdu. Arada pastel, suluboya, guvaj ve yağlıboya da kullandı ama, doğal resim gereçle­rine olan tutkusu, sonraki yıllarda resimlerini belirleyen başlıca et­menlerden biri olarak kaldı. İstan­bul Erkek Lisesi'ni bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fa­kültesi Sanat Tarihi Bölümü'ne girdi, ama bir süre sonra öğrenimi bıraktı. 1955'te İstanbul Maya Galerisi'nde "İlişki, Davranış, Sıkıntılara Övgü" adıyla, kendisini sanat orta­mına kabul ettiren ilk sergisini düzenledi. Aynı yıllarda, Tarihönce­si sanatıyla ilgilenerek, mağara re­simlerindeki toprak, bal, yumurta akı, yağ, kemik iliği gibi gereçlerden oluşan doğal boyaların hazırlanışını inceledi. Anadolu'da yaptığı gezi­lerde yaşlı kadınlardan kök boya tekniğinin inceliklerini öğrendi. Eski minyatür ressamlarının tekniği ko­nusunda araştırmalar yaptı. Resimlerini bütün bu araştırmaların ışığı altında, kendine özgü sayılabi­lecek bir teknik doğrultusunda geliş­tirerek, Marquis de Sade, Nietzsche gibi yazarların yapıtlarını okumaya yöneldi; Miro, Klee gibi ressamlar­la, gerçeküstücü ressamların yapıt­larıyla ilgilendi. Bir yandan Michaux'nun yapıtlarının, bir yan­dan da Doğu minyatürlerinin etki­sinde kalan sanatçı, Karagöz figür­lerinden ve Bosch'un yapıtlarından esinlendi. Klee'nin güncesinde ge­çen "ben bir düşünce ressamıyım"sözünü, resimlerini biçimlendiren temel ilke haline getirerek, resmin bir amaç değil, düşüncenin hizme­tinde bir araç olduğu savını benim­sedi.

Eleşkirt'te askerlik görevini yaptık­tan sonra, İstanbul'a yüzlerce de­senle dönerek, 1959'da "Phallisme" dizisini içeren ikinci sergisini de İs­tanbul'da açtı. Aynı yıl Andre Breton ve resim alımsatımcısı Raymond Cordier tarafından Paris'e çağrıldı. 1961'de Paris'e yerleşerek, 1962'de R.Cordier'nin yanında üçüncü kişisel sergisini düzenledi. Bu sergiyi 1965'te "Arture" dizisini oluşturan Kopenhag ve Berlin sergi­leri izledi. Frankfurt'ta bu diziden 22 resim sergiledikten sonra Paris'e dönerek, "Arture" çalışmalarının yoğunlaştığı yeni bir sergi açtı. 1967'de Türkiye'ye gelerek Ankara ve İstanbul'da iki ayrı sergide çalış­malarım sundu. Aynı yıllarda Marx' in Kapital 'ini resimlemeye başladı (30 tablodan oluşan bu çalışma 1975'te Paris'te kitap olarak yayım­landı) .

SANATI

Yüksel Arslan'ın sanatı, klasik ve yerleşik bir anlam kazanmış resim kavramlarına, çağdaş bir bilincin tepkisi olarak tanımlanabilir. Bilinç­altının zengin çağrışımlarını, Freud çözümlemelerini akla getiren cinsel ve erotik yaklaşımları, insan varlı­ğını düşünce açısından yorumlama çabalarını resminde tükenmeyen bir kaynak gibi işleyen sanatçının resmi, geleneksel uygulama yöntem­lerinin dışında, yalnızca kişisel deneylerine dayalı bir alan olarak değerlendirmesi, ressamlık niteliği­nin çok özel bir uğraş, çok kişisel bir meslek anlamı kazanmasına yol aç­mıştır. Yapıtları resim sanatındaki her çeşit akım, okul ve eğilime bir başkaldırı oluşturur. Kendi dünya­sını öne çıkarmaya, karşıtlıkları bir araya getirmeye, tedirgin edeni ve düşünmeye yönelteni seçmeye özen gösterir. Resmin uzak çağlarını, daha ilgi çekici bulur. İnsanın duyu ve düşüncesini dışa vuran bütün yansımalara, üstünde durulmayan çelişkilere, bilinç yüzeyine çıkmamış gizli yönelişlere sürekli ilgi duyan sanatçının bu tutumu, bir yönüyle gerçeküstücülüğe bağlanabilirse de, kendi mantığı ve görsel düzeni içinde özel bir nitelik taşır.