Nutuk'ta Mondros Ateşkes Antlaşması

“Mondros Ateşkes Antlaşması, Osmanlı Devleti’nin müttefikleriyle birlikte uğradığı acı yenilginin yüz kızartacak bir sonucudur. O antlaşma hükümleridir ki, Türk topraklarını yabancıların işgaline sundu. O anltlaşmada kabul edilen maddelerdir ki, Sevres Antlaşması hükümlerinin de kolaylıkla kabul ettirilebileceği düşüncesini yabancılara mümkün ve akla yatkınmış gibi gösterdi.

Rauf Bey, o ateşkes antlaşmasını, “milletimizin dünya barışını sağlamakta ne büyük bir âmil olduğunu fiili olarak ispat etmek amacıyla” imzaladığını söylüyorduysa da, bu hayali cümle ile kendinden başka kimseyi avutmaz. Çünkü böyle bir amaç yoktu.

Rauf Bey’in telgrafına Mondros Ateşkes Antlaşması ile başladığına bakılırsa, bu antlaşmanın Lozan Konferansı için bir başlangıç olduğunu ve Lozan barışının da Rauf Bey’in yaptığı Mondros Ateşkes Antlaşması’nın sonucu olduğunu söylemek eğiliminde bulunduğuna hükmedilebilir.”

Atatürk’ün Falih Rıfkı Atay’a söyledikleri

“Bu mütarekeyi baştan sona inceledikten sonra, bende hasıl olan kanaat şu idi. Osmanlı Devleti bu mütarekename ile kendini kayıtsız şartsız düşmanlara teslim etmeye izin vermiştir. Yalnız izin vermiş değil, düşmanların memleketi istilası için ona yardımı da vaat etmiştir.”