Haç Sembolü

[TABLE=width: 99%]

[TR]

[TD=colspan: 2]http://www.astroset.com/bireysel_gelisim/sembol/images/s363.jpg

Haç, en kadim zamanlardan günümüze uzanan evrensel bir semboldür. Dünyanın merkezi ve dolayısıyla da gökyüzü ve dünya arasında bir iletişim noktası, bir kozmik eksendir, dolayısıyla kozmik ağaç, dağ, sütun ve merdiven sembolleriyle ilişkilidir.

http://www.astroset.com/bireysel_gelisim/sembol/images/s364.jpg Haç sembolü Hıristiyanlık sembolü olarak tanınmasına rağmen araştırmaların gösterdiğine göre Hıristiyanlıktan çok daha önce (onbinlerce yıl öncesinde bile) varolmuştur. İbrani alfabesinin 22. ve son harfi haç anlamına gelir. Haç, basit sembolik şekillerden en evrensel olanıdır ve önemi Hıristiyanlıkta olduğu kadarıyla sınırlı değildir.http://www.astroset.com/bireysel_gelisim/sembol/images/s365.jpg

Sembol, Yaşam Ağacı’nı ve Beslenme Ağacı’nı temsil eder. Haç aynı zamanda hem yatay hem de dikey düzlemlerde ahenkli bir genişleme yapabilen evrensel, arşetipsel insanın sembolüdür. Dikey eksen göksel, ruhsal ve zihinsel, pozitif, aktif ve eril olurken; yatay eksen dünyasal, rasyonel, pasif, negatif ve dişildir ve haçın bütünü ilksel androjeni oluşturur. Bu, doğadaki düalizmdir ve ayrıca zıtların birliğidir ve de tamamlanmış bir yaşam için gerekli olan insan ruhunun yatay ve düşey eksenlerde bütünleşmesinin temsili, ruhsal birliktir.

Haç aynı zamanda ölümün kabullenilişini, acı çekmeyi ve kendini fedayı sembolize ederken, Yüce Olan’ın da sembolüdür. Haç, en son noktaya kadar gerilmiş, acı çekmiş insandır, aynı zamanda maddeye düşen ruhtur. Her yönde sonsuz bir genişleme sağlayabilirliği ile ebedi hayata işaret eder. Haç, Yaşam Ağacı’nın kökünden akan cennetteki dört nehirden oluşur. Ana yönleri içinde barındırır. Merkezdeki beşinci noktada birleşen dünyanın dört elementidir. Kozmolojik olarak yukarı ve aşağı yönlerZenit ve Nadir’dir; Kuzey-Güney ekseni gündönümü eksenidir ve Doğu-Batı ekseni ekinoks eksenidir.

http://www.astroset.com/bireysel_gelisim/sembol/images/s366.jpg

Haç öncelikle mekânsal bir oryantasyonu temsil etmektedir; dikey olanla yatay olanın kesişimidir ve bu haliyle çoklu ikilikleri tek ve sade bir bütünün içinde biraraya getirmektedir. Uzantıları, bir dörtlemeyi akla getirmektedir, hatta ortasına bir kesişim noktası eklendiğinde bir pentad’ı (beşleme) oluşturur. Tıpkı daire gibi haç da pekçok mandalanın, kilisenin ve tapınağın yapısında yeralır. Haçlar geniş bir kültür çeşitliliğinin kozmolojik sunumlarında çoğu zaman göze çarpar. Yine, içinde dört nehir akan İncil’deki cennet resmi de bilinen görüntülerdendir. Daire içinde haç, kozmik bağlantılarına ilave olarak yılın dört bölüme ayrılmasının temsilidir. Haç bir kareyi eşit çeyrek dairelere böler, tıpkı Roma kentinde olduğu gibi. Roma kentinde, tüm Roma kamplarında ortak olan Decumanus ve Cardo caddeleri merkezde kesişmektedir. Roma döneminden daha yakın zamanlarda bile kentler geleneksel olarak dört eşit parçaya bölünmüştür. Şematik Ortaçağ haritaları genelde haç şeklindedir (Haç şeklinde değilse de T şeklindedir) ve ortalarında da Kudüs yeralır.http://www.astroset.com/bireysel_gelisim/sembol/images/s368.jpg

Haç ortaçağ alegorisinde Y şeklindeki ağaç olarak temsil edilir ve düğümlerle, dallarla, hatta dikenlerle tasvir edilir. Tıpkı Yaşam Ağacı gibi, haç da dünya ekseninde durur. Kozmosun mistik merkezine yerleştirilmiş olan bu ağaç ruhun Tanrı’ya erişebileceği köprü veya merdivendir. Haçı yedi adım olarak tasvir eden bazı versiyonlar mevcuttur, bu, yedi göğü sembolize eden kozmik ağaçlarla kıyaslanabilir. Ayrıca, haçın dikey kolunu kesen parçası zıtların birleşmesini temsil eder; fenomenler dünyasının prensibi ile ruhsal prensibin birleşmesinin sembolüdür. Dolayısıyla, haç ıstırabın, mücadelenin ve şehit olmanın sembolüdür. Bazen haç T şeklindedir, bu haç türü, zıt prensiplerin dengeye yakın halini vurgular.

http://www.astroset.com/bireysel_gelisim/sembol/images/s14.jpg

Jung, bazı tradisyonlarda haçın ateşin ve varoluşun acı çekişlerinin sembolü olduğunu öne sürmektedir. Bayley de, haçın ateş sembolizmi yanını vurguluyor ve haç için kullanılan tüm kelimelerin Büyük Ateş’in ışığına işaret eden ortak bir etimolojik temele sahip olduğunu belirtiyor. Mısır hiyerogliflerinde haç yaşamın veya yaşamanın sembolüdür (Nem Ankh), ve sağlık, mutluluk gibi kelimelerin bir bölümünü oluşturur.

Haçın üst kolu kavislidir ve bazen hemen hemen bir daireyi oluşturacak kadar kapalıya yakındır. Enel bu hiyeroglifi şöyle yorumluyor; bu sembolün fonetik önemi aktifliğin ve pasifliğin ve bu ikisinin karışımının bir ifadesidir ve haç sembolü ile genel olarak aktif ve pasif prensibin sentezi olarak uyumludur. Her kolun kartal, aslan gibi bir hayvan başı ile sonlandığı haç, derin bir düşüncenin sembolüdür; Kaynak’tan dışa doğru yayılan sonradan yüzeye düşecek (yani varoluşun pasifliğinden sonradan canlılık oluşacaktır ve, sonsuza doğru hızla yükselecektir.

Haçın aynı zamanda, elementlerin bazı özel karışımlarını birleştirerek tek bir bireyi oluşturduğu da düşünülebilir ki bu da haçın karakteristik olan yaşam sembolizmi içeriğini doğrulayacaktır. Sembolün kaderi temsil ettiği de görülebilmektedir. Evola, haçın zamanın ve mekanın yedi yönünün bir sentezi olduğunu öne dürmektedir, çünkü formu özgür hareketi hem sürdüren hem de yokeden cinstendir, dolayısıyla haç Ouroboros’un antitezidir, çünkü Ouroboros kozmosun yaratılışının ve düzenin ortaya çıkışının sürekliliğini sağlayan ilksel, anarşik dinamizme işaret eden ejderha ya da yılandır. Dolayısıyla, haç ile kılıç arasında yakın bir ilişki vardır, çünkü her ikisi de ilksel canavara karşı açığa çıkar.

http://www.astroset.com/bireysel_gelisim/sembol/images/s370.jpg Melkisedek

Erken dönem Hıristiyanları başka kültürlerdeki haç sembollerini genellikle yanlış yorumlamışlardır, onların unutulan Hıristiyan misyonerlerin orada yaşadıklarının göstergesi olarak düşünmüşlerdir, tıpkı Yukatan’daki bir Maya Kenti olan Palenque’deki “Yapraklı Haç Tapınağı” örneğinde olduğu gibi; burada haç aslında kozmosu temsil eden bir dünya ağacıdır. Semboller üzerine olan Hıristiyan teorileri, coğrafi noktaların haç biçiminde yerleştirilmesini İsa’nın haçı ile ilişkilendirir.

Örneğin Book of the Cave of Treasures’da (Hazine Mağarasının Kitabı) Nuh’un oğlu Sam, ve torunu Melkisedek, bir Meleğin rehberliği altında, Adem’in dünyanın göbeğine gömüldüğü mağaradan, ondan arta kalanları taşır. Ve orada dört uç birleşir, çünkü Tanrı dünyayı yarattığında gücü O’ndan çıkmış ve dünya dört yandan onun gücünün ardından koşar olmuştur tıpkı rüzgar ve hafif meltemler gibi. Ve gücü orada varlığını korumaktadır (dünyanın merkezinde); ancak dinlenmeye çekilmiştir. Orada kurtuluşa erilecektir.

Dünya’nın göbeği olan Golgotha’ya geldiklerinde melek, Sam’a bu yeri gösterdi… Orası dört bölüme ayrılmıştı ve dünya bir haç şeklinde açıldı, ve Sam ile Melkisedek Adem’in bedenini onun içine koydular… Dört bölüm hareket etti ve Adem babamızın bedenini çevreledi, ve dış dünyanın kapısı kapandı. Ve buraya kafatası bölgesi adı verildi çünkü tüm insanlığın başları oradaydı…

http://www.astroset.com/bireysel_gelisim/sembol/images/s375.jpg

- Ankh -

Haç, üzeri daire veya oval bir formla taçlandığında Mısır’ın yaşam haçı ortaya çıkmaktadır (Ankh ya da crux ansata), Ankh, tanrıların (örneğin Akhenaton monoteizmindeki Güneş Tanrı Aton ya da Doğruluk Tanrıçası Maat gibi) ya da firavunların sık sık ellerinde tuttuklarının görüldüğü bir semboldür. Eski Mısırda Ankh sembolü yaşam, birlik, ölümsüzlük ve sağlık sembolüdür. Ankh aynı zamanda İsis ve Osiris’in birliğini temsil eder. Makrokozmik bir bakış açısıyla, yani dünyaya olan paralelliğine bakılarak Ankh-Haçının güneşi, gökyüzünü ve dünyayı temsil ettiği de söylenebilir.

Mısırlı Hıristiyanlar (Koptlar) Ankh’ı İsa’nın fedakarca ölümüyle ilişkilendirerek ebedi hayatın sembolü olarak ele almışlardır. Günümüzde ise kadim bilgeliğin mirasına sahip çıkan grupların sıklıkla kullandığı bir amblemdir. Eril ve dişil sembolleri birleştiren Mısır’ın Ankh’ı, cinslerin de birliğidir. Ayrıca gökyüzü ve yeryüzünün birliği, yaşam, ölümsüzlük, ebedi hayat, gelecek olan yaşam, gelecek olan zaman, saklı bilgelik, yaşamın ve bilginin gizemlerine götüren anahtardır. Üzerindeki elips şekli ebediyetin simgesidir ve uzunluk-genişlik olarak çapraz genişlemenin, sonsuzdan mekana olanın sembolüdür. Aynı zamanda ufkun üzerinde yükselen güneşin sembolüdür.

Daire İçinde Haç: Güneşin değişkenliği, değişim çarkı, çarkıfelek ilişkilendirildiği unsurlardır. Hıristiyan kilisesi genelde haçı kilise bahçesinin dairesi içinde gösterir.

Kare İçinde Haç: Dünyanın, stabilitenin temsilidir ve bir Çin sembolüdür.

Merkezinde Tekerlek Olan Haç:Hinduizmde şakranın, gücün, heybetliliğin, güneşin sembolüdür.

X Formundaki Haç:Mükemmelliğin, 10 sayısının, Aziz Andrew Haçının sembolüdür. Bazı bilgilere göre havari Andrew bu haça gerilerek öldürülmüştür.

Malta Haçı: Asur’un dört büyük tanrısının sembolüdür: Ra, Anu, Belus, Hea. Ayrıca Malta Şövalyelerinin Amblemidir.

Gül-Haç: Uyumun, kalbin, merkezin sembolüdür.

Tau Haçı: Yaşam Ağacı, yeniden doğum, gizli bilgelik, ilahi güç ve kural, gelecek olan hayat’la ilişkilidir. Tau aynı zamanda Gök gürültüsü Tanrılarının çekicidir. İsa’nın çarmıha gerildiği haç olasılıkla bir Tau haçıdır, bu haç T harfi şeklindedir ve bu da ilahi seleksiyonun kadim sembolüdür. Örneğin Eski Ahit’teki şu örnek gibi:

“Ve RAB ona dedi: Şehrin içinden, Yeruşalimin içinden geç, ve onun içinde yapılmakta olan bütün mekruh işlerden ötürü inliyip figan eden adamların alınlarına işaret koy. Ve ben işitirken öbürlerine dedi: Onun ardınca şehirden geçin, ve vurun; gözünüz esirgemesin, ve acımayın; ihtiyarı, genci, ve ere varmamış kızı, ve çocuklarla kadınları helak için vurun; fakat üzerinde işareti olan kimseye yaklaşmayın; ve makdisimden başlayın. Hezekiel 9:4,5,6;Vulgata: Signa Thau).

Bu işaret çekiç sembolünü andırmaktadır. Thor’un çekici, popüler bir Alman tılsımıdır, o aynı zamanda Thor’un savaş baltasıdır. Tau haçı, intikam ve öğütücü olarak ele alınmaktadır. Çapa figürü, yani U şeklindeki bir hilalin üzerinde duran bir haç, aynı zamanda bir gizli haç olarak fonksiyon görmektedir.

http://www.astroset.com/bireysel_gelisim/sembol/images/s376.jpg

İrlanda’da bir Tau haçı

İkili Haç: Gökyüzü Tanrısı olarak Zeus’un güneş sembolüdür. Budist *stupalarında (*Budistlere ait kutsal yapı) da görülür ve Kalde Gökyüzü Tanrılarına ve Ari Tanrısallığı’na eşlik eder.

Hilalli Haç: Hilal dişil, alıcı unsur olduğu gibi aynı zamanda da dikey eksendir ve eril bir semboldür. İkisi birlikte eril ve dişilin, gökyüzünün ve yeryüzünün birliğini sembolize ederler.

Afrika Sembolizminde:İlahiliğin, bir çocuğun doğumu sırasında korumanın sembolüdür.

Simyada : Elementlerin doğal düzenini sembolize eder. *Quintia Essentia’nın (Beşinci unsur; esir maddesi) merkezi noktasıdır.

Kızılderililerde: İnsan formunun, yağmurun, yıldızların, orman yangınının, bekaretin, dört temel yönün ve dört rüzgarın sembolüdür. Haçın kuzey kolu kuzey rüzgarının, en güçlü olanın, soğuğun, galip gelenin, zekanın temsilidir; doğu kolu ise doğu rüzgarının, kalbin, yaşamın ve sevginin kaynağının sembolü olurken haçın batı kolu ruhsal dünyanın süptil rüzgarının, son nefesin, bilinmeyene yaklaşmanın sembolüdür, güney kolu ise ateşin ve tutkunun, erimenin ve yanmanın temsilidir. Haçın merkezi dünya ve insandır; tanrıların ve rüzgarların çatışan güçleri tarafından hareket ettirilir. Daire içine çizilmiş loca haçı kutsal bir alan, bir kozmik merkezdir. Kutsal dairenin içindeki uzayın dört boyutu, Büyük Ruhu kapsayan bütünselliği sembolize etmektedir. Haç aynı zamanda, yataylaşarak yeryüzüne doğru eğilen ve aynı zamanda dikey merkezi eksen boyunca uzanarak gökyüzüne değen kozmik ağacın temsilidir.

Budizmde: Yasalar çarkı ekseninin ve varoluş döngüsünün sembolüdür.

Çin Sembolizminde:Kare içinde haç dünyanın sembolü olurken, daire içinde haç göklerin temsilidir.http://www.astroset.com/bireysel_gelisim/sembol/images/s124.jpg

Hıristiyanlıkta: İsa’nın kendini feda edişiyle kurtuluşun; kurtarmanın, başkaları için kendini feda etmenin, acının ve inancın sembolüdür. Hıristiyan sembolizminde haç sembolü İsa’nın haça gerilmesinde araç oluşunun temsilidir. Uç noktada bir zalimliğin aracı olmakla birlikte Diriliş ile birlikte ebedi hayatın da sembolü olmuştur. Erken Hıristiyanlık döneminde haç ancak tereddüt içinde bir sembol olarak kabul ediliyordu, bunun da nedeni bu infaz işleminin kendine özgü biçimiydi. Ancak zaman içinde haç tam olarak ölüm üzerinde elde edilen zaferin sembolü olarak kabul görmüştür.

Katolik papazlarının ayin sırasında giydikleri cüppenin üzerindeki Y şeklindeki haç, İsa’nın haç üzerinde uzatılan kollarını ve ellerin yukarıya kalkışını temsil etmektedir. Aziz Andrew’un haçı şehit olmayı, acı çekmeyi ve küçük düşürülmeyi temsil eder. Ortaçağ sembolizminde İsa’nın Haçı’nın Bilgi Ağacı’ndan yapıldığı söylenirdi. Bilgi Ağacı Düşüş’ün sembolüdür ve sonradan kurtarılmanın da sembolü olmuştur. Ağaç, zıt yönlerde yeralan iyi ve kötü meyveyi taşır halde tasvir edilmiştir (bu aynı zamanda iyi ve kötü hırsız olarak da sembolize edilir), İsa ile birlikte anıldığında bu, *Calvary’deki (*Hz. İsa’nın çarmıha gerildiği yer) üç haçtan ortada olanı olabildiği gibi Birleştirici Hayat Ağacı’nın gövdesi de olabilmektedir.

Haçın iki kolu aynı zamanda merhametin ve hükmün temsilidir ve Hıristiyan sanatında güneş ve ay bu iki niteliği olduğu kadar İsa’nın iki doğasını da haçın dikey-göksel olanla yatay-dünyasal olanı simgelemek için her iki tarafta da tasvir edilir. Çiçeklerle süslü haç ya da *cross botone Harun’un Asası’nın filizlenişinin hem de İsa’nın yeniden dirilişinin sembolü olarak kullanılmaktadır.

Yahudilikte (Kabalizmde): Yahudilikte altı ışınlı haç, yaratılışın altı gününü temsil eder, ayrıca zaman ve dünya sürecinin altı fazının sembolüdür.

Hinduizmde: Raja’lar, varoluşun genişlemesi, dikey düzlemi sattva’ları ya da varoluşun yüksek ruhsal hallerini temsil ederken yatay olan ise tamas veya düşük dünyasal halleri temsil eder. Haç aynı zamanda kutsal Ganj Nehri ve Agni’nin çapraz şekildeki ateş çubuklarını temsil ederler.

İslamda: Varoluşun tüm hallerinin mükemmel birliğini temsil eder hem genişleme hem de yükselme, yatay ve düşey genişlemenin, Yüce Kimliğin temsilidir.

Manicilikte:Işık haçı, İsa’nın Acı çekişini, ayrıca tüm doğaya nüfuz eden ışığı simgeler.

Meksika Sembolizminde:Haç doğurganlıktan ötürü dört rüzgarı tasvir eder. Tlaloc ve Quetzalcoatl’ın sembolüdür.

Platon İnisiyasyonunda: Yaratıcının sembolüdür. Tüm dünyayı uzunlamasına ikiye bölerek onları birbirine bağlamayı simgeler.

İskandinav ve Alman Tradisyonunda:Thor’un çekicidir ve yıldırımı, şimşeği, fırtınayı, yağmuru ve doğurganlığı sembolize eder. O aynı zamanda fırtına tanrılarının gücüdür.

Sümero Semitik Tradisyonda: Babilde hilal simgesinin eklendiği haç, ay tanrıçalarıyla ilişkili görülür, Asurda haç güneşin parladığı dört yönle ilişkilendirilir. Güneş haçı, aristokratlar tarafından kullanılmaktadır. Fenikede haç yaşamı ve ölümü temsil eder. Kaldede altı ışınlı haç yaratılışın altı gününü, ayrıca zamanın ve dünyanın süresinin altı fazını simgeler.

http://www.astroset.com/bireysel_gelisim/sembol/images/s278.jpgYeni Ruhçuluk’ta ve Ruhçuluk’ta: Spiritüel bilgilere göre ruhsal dünyada kavşaklar genelde yaşayanların ve ölülerin yollarının kesişim noktalarının sembolü olarak düşünülür. Ruhsal bağlantı kuran kanallara rehberleri, mümkün olduğunda kavşaklardan geçmelerini önerir.

Haç sembolünün yeraldığı tradisyonlarda haç şeklinin dört köşesi yataylığı, yayılmayı, tezahürler alemini ya da üç boyutlu alemi simgelerken haçın merkezinde yeraldığı varsayılan bir beşinci noktadan çıkan eksen ise tezahürler ötesi alemi, ruhsal dünyayı ya da dört boyutlu dünyayı simgeler. Üç boyutlu alemdeki herşeyin kaynağı dört boyutlu alemdir.

Haç aynı zamanda insanın kendi egosunu tanrısal yasaların işleyişi için feda etmesini anlatır. Ruhsal kişiler, hergün yeniden insanlığın enerjilerinin yükselebilmesi için kendilerini feda etmekten, yolları açmak için her türlü zorluğa katlanarak önde gitmekten vazgeçmeyen kişilerdir.

Ruhsallığın yeryüzüne inebilmesi için görev yapan ışık işçileri günlük hayatlarında başka insanların dayanamayacağı büyük zorluklar yaşamaktalar, yerküre düşük titreşim seviyesinde olduğundan yüksek titreşimlere doğru ilerleyenler zorluk olarak algılanan, bir tür kendini başkaları için feda etme öyküsünü günlük yaşamlarında yaşarlar. Bu yaşananlara yeni ruhçuluk açısından daha yüksek bir görüşle bakacak olursak görürüz ki, onlar birçok kişinin gelecekte daha büyük bir rahatlıkla bu geçişi yapabilmesi için yolu temizlemekteler. Karşılaşılan her zorluğu aşarak bir ışık yolu açmaktalar. Bu çalışma önemsizmiş gibi görünse de büyük tabloda sahneyi yükselişe hazırlamaktadır.

Işık İşçileri önce kalplerinde gerçekten dünyayı değiştirirken bu değişimin getirdiği tüm mücadelelere de içsel ve dışsal olarak katlanarak Mesih şuurunu oluşturmakta ve birer minik kozmik modelleme yapmaktadırlar.

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=colspan: 2, align: right][/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=colspan: 2, align: right]Kaynakça

· BIEDERMANN, Hans; Dictionary of Symbols-Cultural Icons&The Meanings Behind Them; Meridian Printing; New York 1994.

· COOPER, J.C.; An Illustrated Encyclopedia of Traditional Symbols; Thames&Hudson ; Slovenia, 2008.

· CIRLOT, J. E. ; A Dictionary of Symbols; Dover Publications; New York 2002.

· SALT, Alparslan; Semboller; RM Yayınları; İstanbul 2006.[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

alıntıdır...

Yazı genel olarak güzel bir derleme olmuş. Hristiyanlıkta da haç sembolizmasının bulunması, hristiyanlığın bir mahsülü değildir. Yahudilerin ve yahudi mistisizminin marifetiyle Hristiyanlık dinine girmiş bir olgudur.

Bu sembolün eski Türklerde OQ daması olduğunu ve bunun günahlardan arınmayı temsil ettiğini biliyorum. Ama burada bahsedilmemiş sanırım

Eline Sağlık Zevkle Okudum Never........

Istavroz(Haç), kökü Yunanca'dan gelmekte olup ve haç anlamında kullanılan kelimedir. Hıristiyanlar`ın elleriyle haç işareti yapmalarına da istavroz çıkartma denir. İstavroz Baba, oğul ve kutsal ruhu temsil etmektedir.

http://zamolxismd.org/m/s59.radikal.ru/i166/0912/dc/b541900df4f3.jpg

Slav Ortadoks Haçi

http://farm4.static.flickr.com/3222/2961506403_2a9daab2e3.jpg

Katolik Haçi

Dinsel Bir Sembol Olarak Haçın Tarihi

Hıristiyan Mezheplerinin Haç Hakkındaki Görüşleri

İsa'nın haça gerilmesi ve öldürülmesi meselesinde bütün Hıristiyan mezheplerinin ittifak halinde olmadıkları bilinmektedir. İlk Hıristiyanlardan olan Cerinthianlar ve daha sonraki Basilidianlar Hz. İsa'nın çarmıha gerildiğini reddetmişler, onun yerine çarmıha gerilenin Kirene'li Simon olduğuna inanmışlardır.[1] Markionistler, Pavlikanlar, Bardasianlar, Karpoçratianlar[2] haça germe olayını kabul etmemekte ve Bogomiller[3] de ona büyük bir nefretle bakmaktadırlar. Protestanlar kiliselerinde resim ve heykellere yer vermedikleri gibi, Anglikanlar hariç, haç bulundurmaz ve haç çıkarmazlar.[4] Sadelik taraftarları anlamına gelen Püritenler de Komünyonda kullanılan ekmekle şarabın önünde diz çökmezler ve haç çıkarmaya, özel kilise giysilerine, şatafatlı ayinlere karşı çıkarlar.[5] Yehova Şahitleri de İsa'nın haçta değil bir direk üzerinde öldüğüne inanırlar ve ibadetlerinde resim ve heykeller kullanmazlar.[6]

Bütün bunlara rağmen, haç işareti herhangi bir yerde görüldüğünde, burasının Hıristiyanlıkla ilgili bir saha veya kuruluş olduğu hemen anlaşılır.[7] Haça saygı Hıristiyanlığın diğer ibadetleri seviyesinde bir inanç esası değilse de, çoğu Hıristiyan'ın kutsadığı bir sembol olarak onu taşımak Hıristiyan olmakla özdeşleşmiştir. Önde gelen Hıristiyan yazarlara göre onu taşımak, kişinin kendi benliğini inkar etmesi ve kurtarıcıları İsa'nın izinden gitmesi anlamına gelmektedir. İsa ölmüş ve aramızdan ayrılmıştır, ancak her müminin haçı yanındadır. Çünkü haç, nefsin egoizmden kurtulmasını ve kötülüklerden uzaklaşmasını temsil etmektedir. Mesih'e itaat etmek için bu azgın nefse karşı hakimiyeti ele almak ve onu esir etmek gerekir. Öyleyse Hıristiyanlara göre haç, bir gaye veya bizatihi kast olunan bir ibadet olmayıp, sadece yüce bir amaç için, insanın kendisini inkar ederek İsa Mesih'in peşinden gittiğini göstermesi için taşınan bir semboldür.[8]

k) Bazı Temel Mezheplerde Haç Çıkarma İşlemi

İstavroz/haç çıkarma işlemi de mezheplere göre farklılıklar göstermektedir. Örneğin, Ortodokslar sağ eli önce alın, göğüs, sağ ve sol omuza götürürken Katolikler işlemin sonunda sağ eli önce sol, sonra sağ omuza götürürler. Ortodokslar sağdan başlamayı; Tanrı koyunları keçilerden (iyileri kötülerden) ayırdı ve inançlı koyunları sağa ve keçileri de sola koydu şeklinde izah ederler ve 15. ve 16. yüzyıla kadar Katoliklerin de bu şekilde yaptıklarını savunurlar.[9] Haç çıkarma Ortodoks Kilisesi'ne göre dindarlığın bir göstergesidir. Sağ elin baş, işaret ve orta parmakları birleştirilir, yüzük ve serçe parmakları da bükerek avuca yapıştırırlar. Bu şekilde el önce alna, sonra göğse/kalbe, daha sonra da sağ ve sol omuza götürülür. Üç parmağın birleştirilmesi, teslisteki Tanrı'nın üçlü birliğini (yani Baba, Oğul ve Kutsal Ruh), diğer iki parmak ise, İsa'daki ilahi ve insani tabiatı sembolize etmektedir. Parmakları alna değdirmek Tanrı'nın aklımızda olduğuna, göğse değdirmek onun kalbimizde, omuzlara değdirmek ise, Tanrı'nın bütün bedenimizde bulunduğuna ve insanları dilediği gibi yönlendirdiğine, kısacası akli, kalbi ve ruhi bütün güçlere işaret eder.[10]

Bütün bunlardan, tarihsel süreç içerisinde haça bakışın, ona yüklenen anlamların, haç çıkarma biçimlerinin ve ona atfedilen önemin mezheplere göre büyük farklılıklar gösterdiği anlaşılmakta, bu anlayış farklılıklarının ise Kutsal Kitap metinlerinden değil, onun değişik şekillerde yorumlanmasından kaynaklandığı görülmektedir. Bu çerçevede Hıristiyanlıkta öne çıkan haçlar ve diğer semboller konusuna da kısaca değinmenin yararlı olacağını düşünüyoruz.

l) Hıristiyanlık'ta Yaygın Olarak Kullanılan Diğer Semboller ve Haç Figürleri

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image001.gif

Şekil 1

1- Anchor (lenger veya gemi demiri); güven, ümit ve ebedî kurtuluşu sembolize eder ve “can lengeri gibi emin ve metin olan o ümidimiz vardır ki, perdenin iç tarafına girer, oraya önden gidenimiz, İsa, Melkisedek tertibi ebediyen başkahin olarak girmiştir[11]” mesajından dolayı büyük bir öneme sahiptir. Bir Hıristiyanlık sembolü olarak kullanılan bu işaret, zorluk ve zahmetlere karşı umut ve imanı gösterir. Bu demir çapalar zamanla gelişerek 3. yüzyılın başında haça benzer bir şekil almaya başlamıştır. Haça gerilmeye işaret etmesi için de bazen üzerine balık figürü yerleştirilmiştir. (Bkz. Şekil 1).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image002.gif

Şekil 2

2- Balık; ilk dönem Hıristiyanlığında İsa'yı sembolize eden en önemli motiflerden biri olarak görülmüştür. Yunanca'da “Iesous Christos Theou Yios Soter” (Kurtarıcı Tanrı'nın Oğlu İsa Mesih) cümlesinin ilk harfleri, yine Yunanca'da balık demek olan ICHTHYS ismini teşkil etmektedir. Bundan dolayı ilk dönemlerde yaygın olarak kullanılmıştır.[12] (Bkz. Şekil 2).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image003a.gif

Şekil 3

3- Kuzu: İsa, Tanrı Kuzusu olarak görülmektedir. (Bkz. Şekil 3).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image004.gif

Şekil 4

4- Beyaz Güvercin:Kutsal Ruhun sembolüdür. Genel olarak barış ve umudun da işaretidir. (Bkz. Şekil 4).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/*************

Şekil 5

5- Tavus: İsa'nın yeniden dirilişinin bir sembolü olarak kabul edilmektedir. St.Augustin tavusun etinin uzun süre bozulmadan sağlam olarak kaldığını ifade etmiştir. (Bkz. Şekil 5).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image006.gif

Şekil 6

6- Pelikan; keffaretin ve kurtuluşun bir sembolü olup duvar resimlerinde, fresklerde ve cam boyamalarda çok kullanılmaktadır. Ayrıca inanışa göre, Pelikan kendisini yaralayıp, ölmemesi için yavrusuna kanından vermektedir. Bu ise, İsa'nın insanın kurtuluşu için kendisini feda etmesine işaret etmektedir. (Bkz. Şekil 6).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image007.gif

Şekil 7

7- Gemi: Nuh'un gemisine binmeyenlerin yok olması gibi, Hıristiyan olmayanların da kurtuluşa eremeyeceğine göndermede bulunmakta ve havarilerden Petrus'un balıkçılıkla uğraşmasından dolayı ilk dönem kilisesi bunu bir sembol olarak kullanmıştır. (Bkz. Şekil 7).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image008.jpg

Şekil 8

8- Anahtarlar: Papalığın güç ve otoritesinin bir sembolüdür. “Göklerin melekûtu anahtarlarını sana vereceğim, yeryüzünde bağlayacağın her şey göklerde bağlanmış olur ve yeryüzünde çözeceğin her şey göklerde çözülmüş olur”[13] şeklinde Mesih'e gelen hitaptan ilham alınmıştır. (Bkz. Şekil 8 ).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image009.gif

Şekil 9

9- X ve P harfleri; Christos kelimesinin ilk harflerini gösterdiği için kutsal bir sembol olarak kabul edilir. Hıristiyan kaynaklarında çoğunlukla Yunanca İsa Mesih'in ilk harflerinden oluşan X P harflerini görmekteyiz ki buna Aziz Andrew haçı da denilmektedir. Çünkü geleneğe göre Aziz Andrew bu şekilde haça gerilmiştir. (Bkz. Şekil 9).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image010.jpg

Şekil 10

10- Alfa Omega: Yunan alfabesinin ilk ve son harfleri olup İsa da “İlk ve Son”[14] olarak nitelendirildiği için Mesih'i sembolize eden önemli bir işarettir. (Bkz. Şekil 10).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image011.png

Şekil 11

11- IHS sembolü IHESUS'un kısaltılmış şeklidir ve çok yaygın bir sembol olup Ortaçağ'da “İsa'nın Adıyla” bu tarzda söylenmekteydi. Popüler inanışta yaygın olan “Iesus Hominum Salvator” (İnsanlığın Kurtarıcısı Mesih) veya “In His Service” (Onun Hizmetinde) monogramlarıyla bir ilgisi yoktur. (Bkz. Şekil 11).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image013.gif

Şekil 12

12- T harfi (crux commisa veya tau) şeklindeki bu sembol Tertullian tarafından haçın gerçek formu olarak kabul edilmiştir. İsa geldikten sonra inanan herkesin alnı, Kudüs'te bu şekilde damgalanacaktır. Zaferi sembolize eden bu harf bayrak, sancak ve amblemlerde görülen Yunanca bir harftir. İkinci yüzyıldan kaldığı bilinen bir metinde “T harfi şeklindeki haç nimet, lütuf ve kerem demektir” ibaresi geçmektedir. Birçok kilise babası da T harfiyle İsa'nın haça gerilmesi arasındaki ilişkiye değinmişlerdir. Bu figüre 2. yüzyıldan kalma zindanlarda sıkça rastlanmaktadır.[15] (Bkz. Şekil 12).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image014.gif

Şekil 13

13- Crux immisa veya Latin haçı Hıristiyanlık dünyasında çok yaygın olarak kullanılmakta ve İsa'nın bu şekildeki bir haçta öldüğüne inanılmaktadır. (Bkz. Şekil 13).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image015.gif

Şekil 14

14- Bizans haçı: Doğu Katolik ve Doğu Ortodoks Kiliselerince kullanılmakta ve üstteki ikinci haç INRI yazısını, alttaki de İsa'nın çarmıhta ayaklarını koyduğu yeri gösterir[16]. (Bkz. Şekil 14).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image016.gif

Şekil 15

15- Slav haçı: Doğu Katolik ve Rus Ortodoks Kiliseleri tarafından kullanılan ve Bizans haçına benzeyen bir semboldür. Tek farkı alttaki dayanağın diyagonal olmasıdır. Bu şekildeki yana yatış Mesih'in çarmıhta iken çektiği elem ve ızdırabın sonucudur. Ayrıca düşük tarafın günahkarları ve cehennemi, yüksek tarafın ise göğü ve cenneti işaret ettiğine inanılır. Diğer yandan düşük taraf İsa ile birlikte asılan kötü hırsızı, yüksek taraf ise, cennette onunla birlikte olacağına inanılan iyi hırsızı temsil etmektedir. (Bkz. Şekil 15).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image017.gif

Şekil 16

16- Yunan haçı: Hıristiyanlığın baskı gördüğü dönemlerde çok kolay saklanmaya müsait olması yönüyle öne çıkmış ve daha sonra da devam etmiştir. (Bkz. Şekil 16)

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image018.gif

Şekil 17

17- Kudüs haçı: Haçlıların haçı olarak da adlandırılır. Avrupalılar Haçlı Seferleri esnasında Müslümanlarla savaşırken Hıristiyan askerlerin omuzlarında ve bayraklarında taşıdıkları bir haç sembolüdür. Beş Yunan haçından oluşmaktadır. (Bkz. Şekil 17).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image019.gif

Şekil 18

18- Malta haçı; şövalye Aziz Yuhanna'nın faaliyetlerini ve kuruluşunu temsil eder ki, Kudüs'e gelen Hıristiyan hacılara hizmet eden ve Haçlı Seferleri esnasında da askerlere yardımda bulunan bir kişidir. Haçın her bir ucundaki iki sivri yönlerin toplamı sekiz etmekte ve bu da İsa'nın Dağdaki Vaazı'nın ilk sekiz emrine delalet etmektedir.[17] Acı çekme, haçın alttaki ucu; umut, zirvesi; çaba, yatay kolun sol uç noktası ve inayet, kolun sağ uç noktası olarak da yorumlanmaktadır.[18] (Bkz. Şekil 18).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image020.gif

Şekil 19

19- Vaftiz haçı; iki Yunan haçının iç içe geçmiş şeklinden ibaret olup, Christ'in ilk harfi olan X, vaftizin ve yeniden doğuşun sembolüdür. İlk Hıristiyan yapılarında Yunanca Mesih (Xristos) isminin ilk harfini göstermek üzere X harfi bazen bir balık tarzında resmedilmiştir. Bazen de I ve X harfleri ki her ikisi de Yunanca Mesih İsa (Iesus Xristos) deyiminin ilk harfleri olarak kullanılmıştır.[19] (Bkz. Şekil 19).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image021.gif

Şekil 20

20- Calvari haçı; iman, ümit ve sevgiyi simgeleyen üç basamaklı bir haçtır. (Bkz. Şekil 20).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image022.gif

Şekil 21

21- İncil haçı; alttaki dört basamakla Dört İncili göstermektedir. (Bkz. Şekil 21).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image023.gif

Şekil 22

22- Crux decusatta veya Aziz Andrew haçı; Roma rakamlarından 10'u göstermekte ve bu din adamının bu tarzda bir haç taşımasından dolayı böyle adlandırılmıştır. (Bkz. Şekil 22).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image024.gif

Şekil 23

23- Kelt haçı; İrlanda ve İskoçya bölgelerinin Hıristiyanlaştırılmasını simgelemekte olan genellikle taştan haçlardır. (Bkz. Şekil 23).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image025.gif

Şekil 24

24- Petrus haçı; Aziz Petrus öldürüleceği zaman İsa'ya saygısından dolayı onun gerildiği haçın tam tersi bir haçı tercih etmiştir. Bu haç ters çevrilmiş bir Latin haçını andırmaktadır. Son dönemlerde Satanistler de bu haçı kullanmaya başlamışlardır. Çünkü Satanist akımların ayinlerinin bir çoğu, Katolik ayinlerinin alaya alınmış bir uygulamasıdır. Ters çevrilmiş haç, baş aşağı edilip hakarete uğratılmış İsa ve yakarışlarda Tanrı'nın yerine konmuş İblis bunun örneklerindendir.[20] (Bkz. Şekil 24).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image026.gif

Şekil 25

25- Papalık haçı; Papanın Roma'nın başpiskoposu, Batı'nın patriği ve havarilerin reisi Petrus'un varisi olması şeklindeki üçlü fonksiyonu temsil etmekte ve haçın üst ucunda üç yatay şerit bulunmaktadır.(Bkz. Şekil 25).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/image028.gif

Şekil 26

26-Lorainne haçı; başpiskopos ve patrikler tarafından kullanılan üstte iki şeridi olan bir haçtır.(Bkz.Şekil 26).

http://img.webme.com/pic/g/gizliilimler/sekil27.jpg

Şekil 27

27- Çoban; bazı ilk dönem belgelerde İsa'ya işaret etmektedir. Buna göre İsa etrafında birçok hayvanların bulunduğu iyi bir çoban olarak resmedilmiştir. Genellikle kucağında bir veya bazen de sağında ve solunda altışar kuzu, üstünde de güvercin ve değişik kuşlarla gösterilir. (Bkz. Şekil 27).

Bunların dışında, göz (Tanrı'nın her şeyi bilip görmesi), alevler (Kutsal Ruh), kaya (bazen İsa, bazen de kilise), çan (bağlılık ve ihtimam), mum (İsa'nın dünyanın ışığı olması), buhur (İsa'nın fazilet ve marifeti, azizlerin duaları. Buhur ilahi otoritenin bir göstergesi olarak Yahudilik'te de önemli bir semboldür[21]), zeytinyağı (merhamet ve bağışlama) da Hıristiyanlıkta görülen diğer önemli dinsel semboller olarak öne çıkmaktadır.[22] Diğer yandan, Hıristiyan sanatında kutsal balık, şarap ve bir sepet ekmek Evharistiya'yı ve Son Akşam Yemeğini temsil etmektedir.[23]

Petrus Haçı veya Aziz Petrus Haçı ters çevrilmiş bir Latin haçıdır. Bu sembolün kökeni Petrus'un ters biçimde çarmıha gerilmesidir; İsa ile aynı şekilde çarmıha gerilmek için fazla değersiz olduğunu düşünmüştü ve bu nedenle ters biçimde çarmıha gerilmişti.

Petrus'un isteği üzerine baş aşağı çarmıha gerildiğini ilk bildiren kişi İskenderiyeli bilgin Origen'dir. Bazı katolikler bu tür haçı, İsa ile karşılaştırıldığında değersizliğin bir sembolü olarak kullanmaktadırlar.

Sıklıkla satanizm ile ilişkilendirilmiştir. Aleister Crowley sembolün lütufun tersi veya İsa'nın lütfundan uzaklaşmak anlamına sahip olduğunu ileri sürmüştü

http://www.estanbul.com/images/imported/2008/05/scrosssvg1ic4-1.png

Bu Hac Ayni Zamanda Antichrist Yada Cadi Haçı Olarakda Bilinir Tanrı Tanımazligin Yada Hıristiyan genelde Katolik Düsmanliginin Sembolü Olarakda Bilinir Çoğuyerde

Derleme Ve Toplamadir.................

Güzel paylaşım

İslamda haç olduğunu ilk kez burada okudum.. kesinlikle ilgimi çekti ve araştırıcağım

Ben de tam bu konuyu araştırıyordum.

Çok da fazla şaşırmamak lazım. Her medeniyetin, topluluğun aklına gelebilecek kolay bir sembol aslında.

Harika ve çok yararlı olmuş. Eline sağlık mökemmel mökemmel

Mükemmel bir paylaşım çok teşekkürler...

aslında nasıl harfler renkler sayılar nasıl bize birleştirildikleri,görüldükleri,yazıldıkları zaman birşeyler bir anlam ifade ediyorsa da işaretler şekillerde öyle... O kadar araştırmama değinerek söylüyorum tek mantık iletişimdir. Ve geçen sene izlediğim bir belgeselde Einstein'in haç sembolünü açıklayamadığı ve ömrünün yetmediği teorisi solucan deliği teorisine benzettiğini açıklamalarıyla izlemiştim mükemmeldi. o yüzden büyük bir sırrın ve hala açıklayamadığımız bazı şekillerin bence altında büyük bir sır var....

saçmalık, islamda haç yoktur...

Alparslan Salt veya diğeleri, hangi kaynağa dayanarak bu fikri yazmışlar anlamadım.

"öyle bir kaynak yok."