Güneş Bilgisi (Sun Lore)

Aslında böyle bir konu açmak benim pek haddim değil ama yine de açmam gerektiğini düşündüm. Benim yazacaklarım ancak küçük ön bilgiler niteliğinde olacaktır. Bu sitedeki diğer üstadlarımızın eklemeleri ile güzel bir konu olacağını düşünüyorum.

Güneş

Çoğu kültür, tarihinin bir döneminde, her şeyin gelişip büyümesini sağlayan ulu evrensel güç olarak Güneş'e tapmıştır. Sıcaklık kaynağı olarak aydınlanmayı getirir. Bunların yanı sıra krallık ve imparatorluk amblemi olarak da kullanılmıştır. Kimi gelenekte Güneş, Evrensel Babadır. Doğup batması doğumu, ölümü ve dirilişi bize gösterir...

Dünya çevresindeki dönüş:

Kış ve yaz gündönümleri yılın en kısa ve uzun günlerini belirler ve dünyanın her tarafında mitlerle şenliklere konu olmuştur. Bir Wicca için ise bir şenlikten çok daha fazlasını temsil eder. Kış gündönümü ışığın karanlık karşısında zaferini ve büyüme döngüsünün başlangıcını simgeler. Yeryüzü bolluğun doruğu olarak kutlanan yaz gündönümü, bir yandan da Güneş'in çekilen gücüne işaret eder. Güneş Tanrı, Gökteki Babamız istirhaate çekilir. Druidler yaz gündönümünü şafakla karşılar. Her iki gündönümü de Güneş'in sıcaklığı ve bereketini temsil eden ateş ile birlikte düşünülmüştür.

Şafak:

Şafak umudun, sevincin ve gençliğin sembolüdür. Doğum, yeni başlangıçlar ve tazeliği temsil eder. Bir çok dinde (Eski mısır, Pagan dinleri, Hristiyanlık örnek gösterilebilir) diriliş simgesidir. Çoğunlukla dünya veya insanlığın başlangıcı olarak görülür, bundan ötürü pek çok yaradılış efsanesiyle de ilişkili olmuştur.

Stonehenge Gündönümü: Britanya'nın en güçlü yaz gündönümü sembolü Wiltshire'deki Stonehenge, binlerce yıl boyunca pagan törenlerinin odak noktası olmuştur. Yılın en uzun gününde insanlar burada toplanarak Topuk Taşı üzerinden yükselen güneş ile şafağı kutlarlar.

En tanınmış megalitler Nabta Playa, Mısır,İngiltere'de Stonehenge'dedir. Meksika'da Chichén Itzá'da bulunan El Castillo piramidi, ilkbahar ve sonbahar ekinokslarında merdivenlerden yukarı yılanların çıktığını gösteren gölgeler verecek şekilde tasarlanmıştır. Sabit yıldızlara göre Güneş tutulum boyunca zodyaktan geçerek bir yıl içinde tam tur atıyormuş gibi görünür, dolayısıyla da Yunan gökbilimciler tarafından yedi gezegenden biri olarak sayılırdı. Haftanın günlerine de bu yedi gezegenin adı verilmiştir.

Tanrılar ve Efsaneler:

Dünyanın dört bir yanındaki kültürlerde Güneş'e pek çok simgesel değer yüklenmiştir. Genellikle eril olarak kişileştirilmiş, Japonya ve kimi Amerikan yerli kabilelerinde olduğu gibi bazen de dişi sayılmıştır. En gelişkin güneş kültleri Mısır, Güney Amerika ile Peru'daydı. Güneş zararsız, dölleyici bir güç olduğu kadar ateşli bir yok edici olarak da görülürdü.

EOS: Gençlik, umut ve uyanışın kişileştirilmiş hali olan Şafak Tanrıçası Eos'a, Eski Yunan'da tapılırdı. Parmakları usulca gökyüzüne yayılan şafağın yumuşak ışıklarını simgeleyen tanrıçaya sabah çiyi ile ibadet edilirdi.

-Kabartmalarda, ellerinde şafağı aydınlatacak kıvılcım desenli olan su kapları bulunur.

-Helios'un kız kardeşidir. Her gün okyanustan kanatlı dört adet atın çektiği arabasıyla çıkarak Helios'un önünden göğe yükselir ve onun yolunu açar. Yıldızları ve rüzgarı onun yarattığı da kabul edilir.

Helios: Antik Yunan’da, Hyperion ve Theia’nın oğlu olan Güneş Tanrısı olup yüzü Apollon’a benzemektedir.

Bazen sadece baş kısmına, bazende çıplak olarak tüm vücudu elinde bir küre tutarken ya da quagria içinde gökyüzünde olarak özellikle Rodos sikkelerinde rastlanılmaktadır. Güneşe tapınma, Yunanlılar tarafından benimsenmiş olmakla birlikte Pers kültüründe daha güçlüydü. Anabasis’te, Antik Ermenistan’da atların güneşe kurban edilmesi geleneğinden bahsedilmektedir:

“Ganimet aldığı yaşlı atlardan birini semirttikten sonra kurban etmesi için ona verdi. Bu atın güneşe adandığını duymuştu ve yolda yorgunluktan ölmesinden korkmaktaydı” (IV. 5. 35) Helyum elementinin adı da Helios`tan gelmektedir.

Phaeton: Yunan mitolojisinde Güneş'in gökyüzündeki yolculuğu, gökte gezinen Helios'un arabacısıdır. Ama bir gün Helios'un oğlu Phaeton arabayı pervasızca sürmüş ve Dünya'da çeşitli felaketlere yol açmış. Onu ancak Zeus'un ölümcül yıldırımı durdurabilmiş.

Apollon: Oldukça çok kaynakta, oldukça ayrıntılı şekilde incelenmiş olduğundan, kısaca bilgi vermek zorundayım. Yunan Tanrısı Apollo Dünya'ya hayat bahşeden ışığı getirdi. Enerjik, altın saçlı bir genç olarak betimlenir, Güneş'in arabasını gökyüzüne çeken Tanrı Helios ile ilişkilendirilirdi ama çoğu arkeoloğa göre, ikisi kesinlikle aynı tanrını iki sureti değillerdi.

-Apolloo, mitolojide müziğin, sanatların, güneşin, ateşin ve şiirin tanrısıdır. Ayrıca kehanet yapan, bilici tanrıdır. Aynı zamanda kahinlik yeteneğini diğer insanlarada transfer edebilir (Kassandra). Zeus ve Leto'nun oğlu, Artemis'in ikiz kardeşidir. Ayrıca adı değişmeden, Roma mitolojisine geçen tek tanrıdır***.

İkaros: Yunan mitolojisinde Daidalos, oğlu İkaros'a yapay kanatlar yapar. Babasının "yalnızzca Helios ve Phaeton'un gidebileceği yer olan Güneş'e yaklaşmamasını tembihlemiş. Babasının uyarısına rağmen İkaros Güneş'e çok yakın uçunca kanatları erimiş. Gururu ve Tanrılar karşısındaki saygısızlığı sembolik olarak düşüşüne neden olmuştur.

Rahu: Hindü iblisi Rahu'nun bedeni olmadığı ve Güneş'i yutarak güneş tutulmalarına neden olduğuna inanılırdı. İçinde tutabileceği bir gövdesi olmadığından,Güneş yeniden belirecekti. Benzer bir öyküye Çin mitolojisinde de rastlanır. Genellikle gövdesiz bir ejderha başı veya bir yılan ile betimlenir.

Khepri: Eski Mısır'da doğan güneş tanrısı olan Khepri, Güneş'in gökyüzündeki yolculuğunu simgeleyen hayvan tersi topunu yuvarlayan bokböceği ( yorum yok ) ile ilintili tutulur, yeni yaşam ve tılsım ile ilişkilendirilirdi.

Phoenix / Zümrüdüanka / Anka: Evrensel bir ölüm, yeniden doğuş ve Güneş simgesi olan Phoenix genellikle alevlerden yükselen kartal benzeri bir kuş olarak betimlenmiştir.

Ardini: Ardini, Hititlerin güneş tanrısı. 7 yıl kuraklıktan sonra, Hitit tanrılar konseyi, görevini yerine getiremediği için onu doğuya sürmüştür. Bu sürgüne dayanamayan Ardini, Ardahan'daki Çıldır Gölü'nün doğusundaki alana yerleşmiştir. Kendini insanlara yardıma adamış ve 100 yılı aşkın yardım yapmıştır. Burada hayatını devam ettiren Ardini'nin, üzüntüsünden insanlara ve diğer tanrılara görünmemek için gölün dibinde yaşadığı söylenir. Yedi yılda bir yüzeye çıkar ve yedi soru sorar. Yedi Olmaz Efsanesi de denen bu efsanenin çıkışı Ardini'ye dayanır. Ardini Ardahan isminin kökeni olarak da gösterilir.

Elagabalus (Elagabalus, Elagabal, El-Gebal ya da Heliogabalus): Suriye- Roma Güneş tanrısıdır. Meraklıları, internette kolayca arastırabilirler.

Horus: Eski Mısır mitolojisinde gök (Güneş) tanrısıdır. Horus, şahin başlı tasvir edilir, bazı tasvirlerde firavunlar İsis'in kucağında sembolize edilmiştir. Bunun sebebi firavunların dünya üzerindeki Horus olduğuna inanılmasındandır. Firavunlar kendilerini Horus'un yeryüzündeki cisimleşmiş halleri olarak gördükleri için Horus, Antik Mısır'ın en önemli tanrılarından biridir. Firavunlar, Horus'un ismini kendi isimlerinden biri olarak alırlardı. Aynı zamanda Firavunlar Ra'nın takipçisiydiler, bu yüzden Horus aynı zamanda güneş ile de ilişkilendirilirdi. Güneş tanrısı olarak gösterilmesi yanında Osiris'in oğluydu. Mısır'ın farklı bölgelerinde farklı Horus varyasyonları konusundaki ihtilafı çözmek için en az onbeş farklı Horus formu kullanılmıştır. Bu formlar ait oldukları soy ağacına bağlı olarak güneş ve Osiris tipi olmak üzere iki kategoriye ayrılabilir. Eğer İsis'in oğlu olduğu söyleniyorsa, Osiris tipi; yoksa güneş tipi kabul edilmektedir. Güneş tipi Horus, Atum, Ra, Geb ya da Nut çeşitli tanrıların oğlu olarak adlandırılırdı.

Ra: Her gece Duat (öbür dünya)'a geçmek için; bir saltanat kayığı ile yolculuğa çıkardı. Sabahları Atet, öğleden sonraları da Sektet eşlik ederdi. Maat, kaos antitezinde; kayığın gideceği yolu belirlerdi.

Ay'ın sembolü Thoth eşlik eder; Horus'un yanında geceleri beklerdi.

Bir çok diğer tanrı bu kayıkla beraber eşlik etmiştir Mehen'in yardımcılığında. Mehen kayığı; karanlık canavarlardan korurdu. İlk Mitoloji'de; Set kayığı koruyordu ve Apep saldırıyordu. Ancak daha sonraki mitolojilerde; Set şeytan olarak görüldü ve Thoth Set şeytanına karşı kayığı koruyordu. Güneş tutulmalarını da; kayığın korunamaması yüzünden olduğuna inanılırdı.

Ra'yı Güneş tanrısı olarak kabul edenler için; Mısır'da; Tanrı yaşam ve ışıktı. En iyi şekilde Güneş tarafından temsil edilebiliyordu; çünkü Dünya'yı ıstıyordu ve fotosentez sayesinde enerji veriyordu. Güneş bu noktada; insanların Ra'yı anlaması için bir metafordur.

Inti: İnka mitolojisinde güneş ve gökkuşağının tanrısıdır.

Yuvarlak altın bir yüzeyde insan yüzü olarak canlandırılmıştır. Mitolojiye göre Manco Capac ve Mama Ocllo'nun babasıdır. Karısı Mama Quilla olarak adlandırılmıştır. Inti kültü, 15. yüzyılın ilk yarısında 9. İnka hükümranı Pachacutec Yupanqui tarafından ortaya atılmıştır.

Molek: İsraillilerin komşusu Ammanlıların, Kenanilerin ve Fenikelilerin tanrısıdır. Güneşle ilişkilendirilir. Kendisine "Ge ben Hinnom" vadisinde olasılıkla canlı hayvan ve çocuk kurbanların yakılarak sunulduğu korkunç bir tanrıdır.

Radagast (Aklına ilk LOTR geldiyse sen eşittir ben demektiiir ) : (diğer isimleri Radigost, Radhost, Redigast) düşmanlık, verimlilik, ekinler, savaş ve Güneş ile ilişkilendirilen Batı Slav tanrısı. Pagan Slavlar tarafından gerçekten tapılıp tapılınmadığı tartışmalıdır. İsmi Slav mitolojisi tarihi açısından önemli olsa da herhangi bir pagan Slav mezhebi veya şehrine ait olup olmadığı tartışmalıdır

Utu: Sümer mitolojisinde güneş ve adaletin tanrısı. Nanna ile Ningal'ın çocuğudur. Her şeyi yaratan, bütün işi iyilik olan büyük tanrıdır. Her günün sonunda yeraltı dünyasına inerek, ölülerin kaderini belirler. Urgakina destanında da geçen oğlunun adı El-merkar'dır.

Sama olarak da bilinir

Şamaş * :Şamaş veya Sama, Asur ve Babil'de tapınılan Güneş-tanrının Akadca ismidir. Sümer mitolojisindeki Utu'nun karşılığıdır. Babası Sin (Nanna - Ay), ikiz kız kardeşi ise İştar'dır (İnanna - Dünya).

Şamaş Arapça'ya Şems olarak geçmiştir. Şems güneş demektir. Abduşşems, güneşin kulu anlamında güneşe tapanların aldıkları bir isimdir. Şamaş'ın batı dillerindeki değişmiş şekli Sun (İngilizce), Sonne (Almanca)'dır.

Amaterasu: Önemli şinto tanrıçası. Japon imparatorluk ailesi bu Güneş tanrıçasının soyundan geldiğini öne sürer. Amaterasu, babası İzanagi'nin sol gözünden doğmuştur. Mitolojide, erkek kardeşi Susanoo'ya kızıp bir mağaraya saklandığı ve dünyayı karanlığa boğduğu anlatılır (Tutulma).

Ayrıca: Vişnu da Güneş ile ilişkilendirilirdi.

Güç Ve Güneş: Güneş Kozmos'un ve döngülerin merkezi olarak resmedilirdi. Gök cisimlerinin en parlağı, krallık ve imparatorluklara yaraşır bir görkemin sembolüdür. Çinliler için güneş böyle bir Yang sembolüdür. Japonlar çağlardan beridir onu ulusal amblem olarak kullanmışlardır; İmparatorlarının doğrudan Güneş Tanrıçası Amaterasu'dan gelme olduğuna inanırlardı.

Ayrıca: Güneş Kral, yani Fransa Kralı XIV. Louis, kendisine simge olarak Güneş'i seçmiş, Güneş kral olarak tanınmıştır. Görkemli yaşam biçimiyle ünlüydü.

Toplama; Kaynakça:

-Semboller ve İşaretler

-Vikipedi.

NOT: Konuyu doğru yere açtığımdan pek emin değilim. :/ Yanlış yere açtıysam düzeltirseniz çok memnun olurum. Teşekkürler

Güneş büyücülüğü var mıdır? Bununla ilgili bilgisi olan varsa yardımcı olurlarsa çok sevinirim.