Gece, Hastalık, Su ve Ay Tanrıçası (Kızıldereli Mitolojisi)

Ay gecenin ıslaklıkğıyla ve çiyleriyle ilişkilendirildiğinden Amerika yerlileri onu su tanrıçasıyla ilişkilendirmişlerdir. Bilge kişilerin itirazlarına rağmen halk onun yağmurlar üzerinde kayda değer bir gücü olduğuna inanmıştır. Yerliler hava durumu ay aracılığıyla gözlemlemenin yanı sıra onun bu olayların sebebi olduğuna da inanmaktadır.

Aztek mitolojisinde ay ve su anlamına gelen Citatli ile Atl,sürekli birbirinin yerine geçer.Özellikleri çarpıcı derecede benzerdir.İkisi de soyun mitsel anneleridir, ikisi de doğum yapan kadını, beşikteki bebeği, tarladaki kocayı, genç bakireleri korurlar.Efsanelerdeki geçişlerin çoğu sudan aya doğrudur.

Dolunay zamanı hem Meksika'da hem de Peru'da tarımın koruyucuları olan su tanrılarının bayramını kutlamak için seçilmişti ve çoğu zaman ekinlerle ilgili törenler ayın evrelerine göre düzenlenirdi. Nikaragualıların yağmur tanrısı Quiateot'un doğudan yükseldiğini söyler böylece bu ilişkiyi ele verirlerdi. Orinoko yerlileri bir ay tutulması sırasında çapalarını kavradılar örnek bir çapayla ekinlerini çapaladılar. Söylediklerine göre ay onların tembelliklerine sinirlenip perdelenmişti. Yine 1650 civarı yazılmış New Netherlands tasvirinde aya ekinler üzerin büyük bir güç atfettiklerinden bassedilir.

Evrensel anne olan suyu temsil ettiğinden, ay doğum yapan kadınların koruyucusu, aşkın ve bebeklerin tanrıçası, evliliğin muhafızı sayılırdı.Doğum sancısı çeken anne ona seslenirdi. Gecenin hanımı unvanlı ay,

Anahuac'ta da bebeklerin koruyucusu ve aynı zamanda doğuşun sebebiydi.

Ay tanrıçasının bir diğer görünümü son derece farklıdır ve Meksikalılarda iki renkle temsil edilir.Mahsulun ve hayırsever evlatların vericisi olduğu kadar uğursuz ve dehşet verici bir evreye de sahiptir.Gecenin, nemin soğuğunda tanrıçasıdır.Kemiklerimize işkence eden zehirler getirir, düşmanları gizler.Korktuğumuz belirsiz biçimlere hükmeder, mezarın ikiz kardeşi uykuyu gönderir.

Köpeklerin ay ile olağandışı bir ilişkiye sahip olduğuna inanılırdı. Kuzey göllerinde bir fırtına sırasında yerliler fırtınayı çıkaran su tanrısına bir köpekten daha iyi bir adak olamayacağını düşünüp köpeğin ayaklarını bağlayıp denize atmışlardı.

Ay aynı zamanda hastalık tanrıçası olduğundan belirli hastalıklara sahip kişilerin ay tarafından kendine hizmet etmek için ayrıldığına inanılırdı.Cüzzamlı, egzamalı ve frengili sözcükleri Aztek ve Quiche dilinde tanrısal anlamına gelirdi.

kaynak:Yeni dünya mitleri/Daniel Briton

Kızılderili mitolojisi/Alice Marriot

[h=1][/h]