Asperger Sendromu

John’un hikayesi

İnsanlar John’la karşılaştıkları zaman, onun bazı problemleri olduğunu fark edemeyebilirler. John, herkes gibi okula gitmeyi çok istiyordu ve olaylara katılamadığı için de çok hayal kırıklığına uğradı. Hiçbir zaman takımlara seçilemiyordu, ve bahçede oynarken diğer çocuklara katılamıyordu. Ancak, matematik ve bilgisayarda çok iyiydi, ve arkadaşlarını, şakaları hatırlamadaki mükemmel hafızasıyla eğlendirebildiğini keşfetti.

18 yaşına geldiğinde John’a Asperger sendromu tanısı kondu. Daha sonra ise disleksiya ile tanımlandı, aynı zamanda depresyon da geçiriyordu.

Yetişkinliğe adım atarken, GCSE ve A-level (mezuniyet) notlarının çok iyi olmasına rağmen, özel bir destek sağlanana kadar, üniversite hayatıyla baş etmekte çok zorlandı. Mülakat teknikleri ve gününü organize etmekte, özel destek görene kadar, iş bulmakta çok zorlandı, bu destek ona birçok kapıyı açtı. İş verenleri onun çok çalışkan ve detaylara dikkat eden birisi olduğunu düşünüyorlar.

Jane’nin hikayesi

Jane’in okulda çok arkadaşı yoktu ve okul bahçesinde oynanan hayali oyunları anlayamıyordu. Başkalarının düşündüğü ama söylemediği şeyleri söylediği için, arkadaşları ona çok kaba birisi olduğunu söylüyorlardı. Bir yetişkin olarak da dışarı çıkıp arkadaşlarla kaynaşmayı çok zor buldu, ama satranç oynamaktan çok keyif alıyordu, eşiyle de bir satranç kulübünde tanıştı. Kocası ve çocukları onun bir rutine bağlı kalmak istemesini ve ani değişikliklerden aşırı rahatsız olmasını anlayışla karşıladılar, ev hayatlarını da buna göre ayarladılar.

Jane bir muhasebeci olarak iş buldu, işi, iş yerinde yapısal değişiklikler olup, birçok çalışan değişene kadar çok iyi gidiyordu. Jane bunlardan aşırı derecede huzursuz oldu, ve bir doktora gitti. Doktor onu, sonunda ona asperger sendromu tanısı koyan bir pisikoloğa havale etti.

Asperger sendromu olan kişilerin ne gibi sorunları vardır?

Asperger sendromu belirsiz bir durumdur - görünmeyen bir sendrom olduğu için, bu sendromu olan kişiler, birçok kişi tarafından yanlış anlaşılmıştır. Belirsizdir, aynı zamanda tanımlanması da zordur, genellikle, ”üçlü bir eksiklik” olarak tanımlanmıştır - üçlü bir zorluklar seti.

toplumsal ilişkilerde zorluklariletişimde zorluklarhayal gücünde zorlanmalar

Asperger sendromu, genelde özel ilgilerin olmasını ve rutin bozulduğu zaman aşırı rahatsız olmayı kapsar.

Aşağıda bu üç zorluklarla ilgili bazı deneyimler belirtilmiştir.

Toplumsal ilişkilerde zorluklar”Bir parti yapmayı çok istiyorum ama nasıl organize edebileceğim konusunda hiçbir fikrim yok.””Arkadaş edinmeyi çok zor buluyorum.””İnsanlarla kaynaşmak doğal olmuyor, kaynaşmayı öğrenmem gerekiyor.””Bazan durumları ve göstergeleri yanlış anlıyoruz.””Sanki görünmez bir duvarın arkasındayım.””Reçel kavanozuna kapanmış bir arı gibi hissediyorum.”” İlişkilerle ilgili fikirlerimi filimlerden edindim. Bu bakış açısının çok realistik olmadığını biliyorum.””Toplumsal konularda ip uçlarını zor algılıyorum ve hata yaptığım zaman ne yapmam gerektiğini kestiremiyorum.””Bazan sadece bakarak başkalarının yaşını veya sosyal statüsünü anlamakta, herkesten daha fazla zorlanıyoruz.””Bazan bir konuşmayı devam ettirmekte zorlanıyoruz.””Bazan başka ülkelerden olan insanlarla anlaşmayı daha kolay buluyoruz.”İletişimde zorluklar”Bazan başkalarının söyledikleri şeyleri anlamakta zorluk çekiyoruz.”” ”İki ile ikiyi toplayamıyor” gibi deyimleri anlamakta zoruk çekebiliriz.””Bazan, başkalarının konuyla ilgilenmediğini fark edemeyip, bir şey hakkında durmadan konuşuruz.””Sıralı bir şeyler yapmakta zorlanırız, sıramızın geldiğini anlayamayız.””Bazan kendimizi anlatmakta zorluk çekeriz.””Eğer, asperger sendromunuz varsa, konuşmaları anlamak, yabancı bir dili anlamaya benzer.””Bazan göz teması kurmakta zorluk çekeriz ve hatta göz teması kurmak bize acı verebilir, insanlar da bizi bu yüzden yanlış anlayabilirler, dürüst olmadığımızı veya kasıntı olduğumuzu düşünebilirler.”

Asperger sendromu belirsiz bir durumdur - görünmeyen bir sendrom olduğu için, bu sendromu olan kişiler, birçok kişi tarafından yanlış anlaşılmıştır. Belirsizdir, aynı zamanda tanımlanması da zordur, genellikle, ”üçlü bir eksiklik” olarak tanımlanmıştır - üçlü bir zorluklar seti.

toplumsal ilişkilerde zorluklariletişimde zorluklarhayal gücünde zorlanmalar

Asperger sendromu, genelde özel ilgilerin olmasını ve rutin bozulduğu zaman aşırı rahatsız olmayı kapsar.

Aşağıda bu üç zorluklarla ilgili bazı deneyimler belirtilmiştir.

Toplumsal ilişkilerde zorluklar”Bir parti yapmayı çok istiyorum ama nasıl organize edebileceğim konusunda hiçbir fikrim yok.””Arkadaş edinmeyi çok zor buluyorum.””İnsanlarla kaynaşmak doğal olmuyor, kaynaşmayı öğrenmem gerekiyor.””Bazan durumları ve göstergeleri yanlış anlıyoruz.””Sanki görünmez bir duvarın arkasındayım.””Reçel kavanozuna kapanmış bir arı gibi hissediyorum.”” İlişkilerle ilgili fikirlerimi filimlerden edindim. Bu bakış açısının çok realistik olmadığını biliyorum.””Toplumsal konularda ip uçlarını zor algılıyorum ve hata yaptığım zaman ne yapmam gerektiğini kestiremiyorum.””Bazan sadece bakarak başkalarının yaşını veya sosyal statüsünü anlamakta, herkesten daha fazla zorlanıyoruz.””Bazan bir konuşmayı devam ettirmekte zorlanıyoruz.””Bazan başka ülkelerden olan insanlarla anlaşmayı daha kolay buluyoruz.”İletişimde zorluklar”Bazan başkalarının söyledikleri şeyleri anlamakta zorluk çekiyoruz.”” ”İki ile ikiyi toplayamıyor” gibi deyimleri anlamakta zoruk çekebiliriz.”

İletişimde zorluklar”Bazan başkalarının söyledikleri şeyleri anlamakta zorluk çekiyoruz.”” ”İki ile ikiyi toplayamıyor” gibi deyimleri anlamakta zoruk çekebiliriz.””Bazan, başkalarının konuyla ilgilenmediğini fark edemeyip, bir şey hakkında durmadan konuşuruz.””Sıralı bir şeyler yapmakta zorlanırız, sıramızın geldiğini anlayamayız.””Bazan kendimizi anlatmakta zorluk çekeriz.””Eğer, asperger sendromunuz varsa, konuşmaları anlamak, yabancı bir dili anlamaya benzer.””Bazan göz teması kurmakta zorluk çekeriz ve hatta göz teması kurmak bize acı verebilir, insanlar da bizi bu yüzden yanlış anlayabilirler, dürüst olmadığımızı veya kasıntı olduğumuzu düşünebilirler.”Hayal gücünde zorluklar”Çoğumuz başkalarının ne hissettiğini anlamakta zorlanırız.””Çocuk olarak bazan, oyun bahçesinde oynanan ve hayal gücü gerektiren hikayelere veya şakalara katılamayız. Bu bazılarımızın büyürken öğrendiğimiz bir şeydir.””Başkalarını ne bildiğini anlamakta zorlanırız. Daha çok zorlandığımız bir alan ise başkalarını ne düşündüğünü anlamaktır.””Hikaye ve piyesleri anlamakta zorluk çekeriz.””Bazan başkalarının hissettikleriyle özdeşleşmekte zorluk çekeriz.””Duyguların ve yüz mimiklerinin ne ifade ettiğini anlamak bizim için çok zordur - birisi kocaman gülümsüyorsa, daha açık anlaşılır, ancak, daha az belirgin mimikleri anlamak zordur.””İnsanlar iletişimde ve toplumsal ilişkilerde zorluk çekenlerin sadece asperger sendromu olan kişiler olmadığını unutmamalıdırlar. Herkes bir yere kadar bunları zor bulur, ancak, asperger sendromu olan kişiler bunları daha da zor bulurlar.”

Özel ilgiler”Bizim hayatımızı yöneten özel ilgilerimizin olması daha muhtemeldir.””Ben özel ilgi olan bir şeyden ayrılmam gerektiği zaman, o şeyi bırakmayı çok zor buluyorum.””İlgimiz olan bir alanda çalışabilmemiz veya eğitim görebilmemiz için, bazan özel ilgi duyduğumuz şeyleri geliştirebiliriz.””Bayraklara olan ilgimi herkes paylaşamıyor.””Elektirik direklerine ve nasıl yapıldıklarına bakmaktan gerçekten de çok keyif alıyorum.”” Rutine yapılan değişikliklerle başa çıkmakta herkesten daha fazla zorlanabiliriz. Bu da tatile çıkmayı veya yeni bir işe girmeyi çok zorlaştırabilir.””Eğer, daha önceden uyarılırsam, değişiklikten o kadar da rahatsız olmam, ancak bunun aniden karşıma çıkmasındansa, haberli olarak yapılması gerekir.”Sebepler

Asperger sendromuna neden olarak, çevresel faktörler, beyin zedelenmesi, zor doğum veya bebekken geçirilen hastalık gibi birçok sebep öne sürülmüştür. Şu anda sebebin ne olduğuna kimse kesin olarak emin olamıyor. Araştırmalar halen sürmekte, ancak, kişilerin genetik yapısının asperger sendromunda önemli rol oynadığı düşünülmektedir.

Genel yargı

Asperger sendromu kültür ve dil ayırımı gözetmez. Bu, kadınlardan çok erkekleri etkileyen bir durumdur. İnsanlar, asperger sendromu olan kadınların karşılaştıkları zorlukları görmekte zorlanabilirler.

”Asperger sendromu olan kişilerin, diğer insanlara göre, disleksik olmaları, sindirim ve akıl sağlığı ile ilgili sorunlar yaşamaları daha olağandır.”

Neleri iyi yaparız?

Asperger sendromu yaşamak, endişelendirici ve üzücü bir durum olabilir, ancak, bizim yapmakta iyi olduğumuz, herkesin ise yapmakta zorlandığı şeyler vardır. Birçoğumuz zekiyizdir ve IQ seviyemiz yüksektir. Aşağıda bizim guruba dahil olanların yapmakta iyi olduğu bazı şeyler verilmiştir.

”Olay ve sayıları hatırımda mükemmel şekilde tutabiliyorum - örneğin; araba plakaları ve çarpım tablosu gibi. Telefon numaralarını yazmama bile gerek yok. Şakaları, fıkraları ve hatta senoryoları hatırımda tutma yeteneğim mükemmel.”

”On yıl önce yaptığım konuşmaların detaylarına kadar mükemmel bir şekilde hatırlıyorum. (Bu da, diğer kişi bir şeyi söylediğini hatırlayamazsa, tartışmalara sebep olabilir!)”

”Çok kuvvetli bir adalet anlayışım var.”

”Bilgisayar paketleri konusunda çok yetenekliyim.”

”Yabancı dil öğrenme konusunda çok yetenekliyim.”

Bize neler yardımcı olabilir?”İnsanlar asperger sendromu olan kişileri anlamak için çaba harcamalıdırlar.””Öğrenme konusunda yardıma gereksinim duyarız - örneğin, ünivestedeyken eve gelen bir yardımcı, bana bazı şeylerin nasıl yapılacağını gösterdi,””Deneme yoluyla öğrenebiliriz.””Ev içindeki şeyleri, duygularımızı ve arkadaşlığı öğrenebilmek için desteğe gereksinim duyarız.””İnsanlar, açık ve net bir şekilde bizimle konuşarak - yapmamız gerekenleri anlaması kolay bir şekilde anlatarak ve bu işleri yaparken bize destek olarak bize yardımcı olabilirler.””İş bulmak için desteğe gereksinimiz vardır. İş bulmada ve iş hayatımızı yönlendirirken aldığım destek hayatımı değiştirdi.””Kendi işimizi kuduğumuz zaman da desteğe gereksinim duyarız.””İnsanlar anlatmak iştediklerini alaya başvurmadan, açık ve net bir şekilde anlatmalıdırlar. Bize ne söylediklerini hatırlamalı ve söylediklerinde tutarlı olmalıdırlar.””İnsanların, durumumuzu ve bazan garip davranışlarımızı, anlayışla karşılaması ve kabul etmesi çok önemlidir. ””Bazan insanların bizim arkadaşlığı veya bir konuşmayı başlatamadığımızı ama bize yardımcı olurlarsa kendi şartlarımızda olaylara katılacağımızı anlamaları önemlidir.””Bizim için kuralların açık olması gereklidir. Toplum içinde ne yapıp yapmamamız gerektiğinin bize söylenmesi gereklidir.””Sıcak bir yaklaşımla, açık ve doğrudan olmanız çok yararlı olacaktır.””İyi yönlerimiz ve yeteneklerimiz üstünde yoğunlaşın.”

Yeri gelmişken şunu da şuraya bırakalım: Aspie-quiz

Asperger Sendromla beraber başka bozuklukları da ölçen bir TEST. 125 soruya hangi aspergerli sabır gösterir de cevaplar bilinmez ama ben denedim. Sonuç olara şirin pembe bir sekizgenim ve bir pdf raporum oldu. )

Nöroçeşitlilik (Aspie) skorunuz: 118 / 200

Nörotipik (otizm olmayan) puanınız: 116 / 200

Hem nöroçeşitli hem nörotipik özellikler taşıyorsunuz gibi görünüyor

bunların açıklamaları da olsa çok iyi olurdu neymiş ki şimdi...

Nöroçeşitlilik (Aspie) skorunuz: 149 / 200

Nörotipik (otizm olmayan) puanınız: 102 / 200

Çok büyük olasılıkla nöroçesitlisiniz (Aspie)

ne olduğunu bilsek iyidi

yazıyı da okumadım gerçi

John'un Hikayesi

Kaynak: GAPS Stories, Medinform Publishing, İngiltere 2012

Yaşanan Psikiyatrik ve Fizyolojik Hastalıklar: Akıl hastalığı, kronik yorgunluk, geçmişte görülen epileptik nöbetler, bipolar bozukluk

 

Öncelikle, Peter Campbell-McBride'a, telefonda sorularıma verdiği özenli yanıtlar ve ayırdığı zaman için teşekkür etmek istiyorum. Ama şimdi, hayatımda daha önce kimseye etmediğim en büyük teşekkürü, Dr. Natasha Campbell-McBride'a vermek istiyorum! Sizin harika kitabınızı hazmederek okuyalı bir ay; diyetinizi uygulamaya geçireli üç haftadan az oldu ve bu kitap hayatımı dönüştürdü! Detoks döneminden sonra, aklımdaki hatıralarımda kaldığı kadarıyla hayatımda ilk kez artık tam anlamıyla iyi hissediyorum. Çocukluğumun başlarından beri sindirim sorunum, yüksek ateşim vardı ve altı yıldan (18-24 yaşları arasında) uzun süren zaman zarfında yüksek şiddette altı kere epilepsi nöbetim oldu. Ayrıca Hepatit B'ye yakalandım (hastalığa nasıl yakalandığımın da bir açıklaması yok, hiçbir zaman uyuşturucu kullanmadım veya güvenliksiz cinsellik yaşamadım, hatta o dönemde cinselliği yaşadığım bir partner'ım yoktu). Bununla birlikte, 2 psikotik nöbetimin olduğu 10 yıldan uzun süren manik depresiflik geçmişim var. Bu dönemde ve özellikle manik mod geçişlerini atlattıktan sonra (psikiyatristlerin lithium tedavilerinden sonra), hala kronik yorgunluk ve ılımlı ama ısrarlı tek kutuplu depresyonum vardı.

 

GAPS Diyetine başladım ve üç haftadan daha kısa bir sürede hemen daha iyi hissettim. Sonra detoks sürecinden geçtim ve o sırada çok kötü hissettim. Ama şimdi bunu atlattım ve bir sürüngenin bir deriyi terk etmesi gibi hastalıklarımın da beni bıraktığını hissediyorum. İlk kez iyi hissetmeyi deneyimliyorum. 4 ve 7 yaşlarında iki çocuğum olduğu ve istediğim pozitif ve enerjik ebeveyn olamadığım için özellikle son 8 yıldır kötü sağlığıma katlanmak zordu. Artık sağlığımla, ebeveynliğin ve tüm aile hayatının sonuna kadar tadına varabileceğim. Bana bu şansı verdiniz. York'da yer alan, sağlık problemleri ve engelleri olan çocukların ailelerine bağışta bulunan "Family Trust" (Aile Koruma) adlı hayır kurumu için kısa bir dönem çalıştım. Şu netti ki, Dikkat Eksikliği ve/veya Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), otizm, vb. inanılmaz büyük bir hızla artmaktaydı. Bu hastalıklar; mücadele etmek zorunda kaldıkları kalbi sızlatan hikayeleri olan umutsuz ailelerden yapılan yardım başvurularının büyük bir yüzdesini oluşturmaktaydı.

 

Neden klasik tıbbın; beslenmenin ve sizin çalışmanızı destekleyen bilimsel/tıbbi araştırmaların önemini kabul etmesi bu kadar uzun sürüyor? Başvurduğum tüm doktorlar çok arkadaşçalardı ama işe yaramıyorlardı. En kötüsü de küçümseyici olmaları, akıl hastalıklarına ön yargılı olmaları ve durumuma dikkate değer bir araştırma yapmaya karşı olmalarıydı. Daha önce diyetler yaptım ama hepsi kahverengi pirinç ile başlıyordu ve yalnızca yiyecek intoleransına dayanıyordu. Hiçbiri işe yaramadı çünkü ihtiyacım olan GAPS Programıydı.

Bana gerçekten hayatımı geri verdiniz... Londra Kings College'den mezun olabilmeme rağmen, çalışma hayatım çok bölük börçüktü ve kariyerim hastalığımdan kötü etkilendi. Artık tekrar sahneye çıktığımı hissediyorum. Çok optimistik, oldukça heyecanlı ve mutluyum ama ayaklarımı yere sağlam basıyorum.Çalışmanızdan çok ilham aldım ve benim için yaptıklarınızdan sonra, 45 yaşında, beslenme uzmanı olarak tekrar eğitim almayı düşünüyorum. Modern batı toplumumuzdaki çoğu hastalığa anahtarınız olduğunu hissediyorum. Akıl sağlığı profesyonelleri dinlemeliler; bu kesinlikle bir sağlık devrimi olabilir! Ama şundan şüphe ediyorum ki, eğer sizin yaklaşımınızı klasik tıp kabul ederse, çoğu psikiyatrist işsiz kalır. Ve elbette gıda endüstrisi de bundan nefret edecektir...

 

Tekrar teşekkürler!

Bu burada neden paylaşıldı diyebilirsiniz, denilebilir..

GAPS diyetin Disleksi, Dispraksi, Otizm, Depresyon gibi tanılar hatta belki de Asperger gibi tanılar için detedavi şansı olduğu/olabileceği önerilmektedir

ve orada da bir John hikayesi var. Başlığı okur okumaz aklıma geldi...

Asperger sendromlu birini az da olsa tanımıştım.

Mesela neredeyse tüm tüfekleri bilirdi. Ayıları çok severdi. Göbekli insanların göbeğini de. Bana yazdığı mektubu "Annen seni dövmeye kalkarsa ona benim ulemadan olduğumu söyle." diye bitirmişti. Bir de tek kaş ayı çizmişti. Bundan 4 yıl öncesi olsa gerek.