Antik Yunan ve Güneş

Yunan Mitolojisi’ne baktığımızda; Zeus ile Letho’nun ikiz çocuklarından Apollo Güneş Tanrısı, Artemis Ay Tanrıçasıdır. Kehanet, müzik ve şifa tanrısı olan Apollo iyi bir okçudur.
Kehanet kültünün ortaya çıkışı Delphoi’deki Python’u öldürmesine dayanır. Salgınları başlatma ve bitirme gücünden dolayı Hekimlik tanrısı Asklepios’un babası sayılır. Lir çalmakta ustadır.
Düdük çalan Pan’ı müzik yarışmasında yener (Yazarın görüşü: Sur’a üfleyen İsrafil – düdük çalan Pan ile karşılaştırılmalıdır ve her ikisi kıyamet ile ölümü çağrıştırırlar. Apollo ise Güneş olarak yaşamın sembolüdür. Lir; yaşam sevincini, fizyolojik aktiviteyi arttıran ezgileri, doğanın güzel seslerini sembolize eder.). Apollo, Daphne’ye âşık olur. Âşkı için Leukippos’u öldürür. (Yazarın görüşü: Güneş’in canlılar üzerinde cinsel gücü arttırıcı etkileri mitolojiye yansımıştır.
Bu güç dengelenemediğinde yıkıcı sonuçlar doğurmaktadır.). Ancak Daphne ondan kaçar. Babası Peneios kızını Defne ağacına çevirir (Mitoloji, ss.136).

Apollon’un arkadaşları olan ilham ve bilgi perileri “Musalar” hakkında vereceğimiz bilgiler, Güneş’in insan üzerindeki fiziksel ve ruhsal tesirleri hakkında fikir verici olabilir.

Şefik Can’ın “Mitoloji” eserinden Musalar hakkında şu bilgileri aktaralım:

“Tarih Musa’sı olan Clio, eski zamanlarda gelmiş, şanlar ve şerefler kazanmış büyük adamların zaferlerini, başardığı işleri terennüm ederdi. Euterpe, flüt çalar ve gönüllere lirik şiirler ilham ederdi. Thalia, insanlara neş’e ve kahkaha ilham ederdi… Melpomene, en büyük kahramanların ıstıraplarının, kederlerinin trajik sahnelerini canlandırırdı. Terpsikore, dans edenlerin adımlarını düzenler, ahengi tertiplerdi. Srato, sevmek zevkini ve aile yuvalarının tatlılıklarını kutlardı. Polimnie; Tanrıların büyüklüğünü anlatan, en eski, en güzel kasideleri okurdu. Uranie; yıldızların, göklerin sırlarını fanilere açardı. Halliope; güzel ve yerinde söz söyleyenlere ilham veren ve şairlere kahramanlık destanları yazdıran peri idi.” (Can, Ş., ss.64-65).

Antik Yunan ve Güneş başlığı altında Helios’tan da söz etmemiz de gerekir. Helios Güneş'in Efendisi olan Titandır. Hyperion ve Theia’nın oğlu olup yüzü Apollon’a benzemektedir.
Genellikle başında Güneş ışınlarını simgeleyen tacıyla, 4 atın çektiği bir savaş arabasına binerken, sakalsız güzel yüzlü bir erkektir. Antik Dünya'nın Yedi Harikası'ndan birisi de Rodos'taki Helios Heykelidir