Atatürk ün 1935 Chp kurultayı açılış konuşması..

Karşılarinda bulunmakla haz duydugum delege arkadaslarimi selâmlarken; yüce ulusumuzu saygi ile anarim.

Bu anda, bundan önceki kurultaylari ve partimizi doguran ilk Sivas Kurultayini -ki dis ve iç düsmanlarin süngüleri altinda kurulmustur- hatirlatmak, geçen on alti yilin bütün hadiselerini göz önüne getirmegi kolaylastirir.

Uçurum kenarinda yikik bir ülke. . . türlü düsmanlarla kanli bogusmalar . . . yillarca süren savas . . . ondan sonra, içeride ve disarida saygi ile taninan yeni vatan, yeni sosyete, yeni devlet ve bunlari basarmak için arasiz, devrimler . . . iste Türk genel devriminin bir kisa diyemi. . .

Bayanlar, Baylar!

Partimizin her kurultayi, denebilir ki, bir dönüm basinda toplanmistir. 1927 kurultayi, doguda kopan aziyi yenerek cumhuriyetin sarsilmaz temelde oldugunun anlasilmasina; 1931 kurultayi güvenlik ve sükûnun kesin olarak kurulmasina rasgelir. Bu kurultayimiz ise, genis ölçüde gelisim devri içinde bulundugumuz günlerde toplanmis oluyor.

Kurultayin, yeniden alacagi ilerleme ve yükselme tedbirleriyle; vatanin yüksek yönetimini erdemli ellerinde tutan Partimizin serefli tarihini zenginlestirecegine, süphe yoktur.

Geçen kurultaydan bugüne kadar, kültürel ve sosyal alanda basardigimiz isler, Türkiye Cumhuriyetinin ulusal çehresini, keskin çizgileriyle, ortaya çikarmistir. Yeni harfleri, ulusal tarihi, öz dili, ar, ilimsel müzik ve teknik kurumlariyle kadini, erkegi her hakta esit, modern Türk sosyetesi bu son yillarin eseridir.

Türk ulusu ancak varligini derin ve saglam kültür sinirlari ile çevreledikten sonradir ki, onun yüksek kapasitesi ve erdemi, uluslar arasinda tanilir. Türk ulusuna dogunsal rengini veren bu devrimlerden her biri, çok genis tarihsel devirlerin ögünebilecegi büyük islerden sayilsa yeridir. Bütün bu isler, Partimizin programini, özenle göz önünde tutarak basarilabilmistir.

Tüzel, saglik, sosyal, finans, ekonomi ve bayindirlik islerimizde, hiç durmadan aldigimiz yeni tedbirlerin iyi ve yerinde olduguna kani bulunuyoruz.

Akdeniz'i, Karadeniz'e demirle bagladik. Anadolu'da özel sirketler elindeki bütün yollari satin aldik; Istanbul ve Izmir'de liman ve rihtim isleri devlet eline geçti; Diyarbekir kapisindayiz. Antalya'ya, Erzurum 'a kömür yurduna durmadan gidiyoruz.

Devlet Demiryollari Kurumu, bugün kendi malimiz olan bes yüz milyon liralik bir isi çevirmektedir.

Sayin Arkadaslar!

Geçen dört yilin baslica islevi ekonomi alaninda olmustur. Bir çok ülkeler, acunsal buhran karsisinda sarsilmis ve umutsuzluga düsmüsken biz, bu kapsal felaket önünde cuda irkilmedik. Yurdun ekonomisini yeni bir düzene yönetlemis bulunuyoruz. Arsiulusal tecimi denklestirerek, iç pazari harekete getirerek kendimizi korunmagi basardik. Asil önde tuttugumuz is, genis bir endüstri programini gerçeklestirmege baslamak olmustur. Bu program, tamamiyle gerçeklestigi gün, süphesiz yurtdasin geçimi hissolunacak derecede genisleyecektir.

Tarim ve endüstri hareketlerimiz birbirini kollayan tedbirlerle yapilmaktadir. Maden ürünlerimiz, son zamanlarda bir gelisim gösterdi. Umudumuz odur ki gelecek Kurultay maden isleriyle beraber deniz ekonomisinde bugün almakta oldugumuz tedbirlerin verimli sonuçlarini vermis olarak, toplanacaktir.

Görüyorsunuz ki arkadaslar; yepyeni bir güdümlü ekonomi düzeni kurmakla ugrasiyoruz. Partimizin ekonomik anlayisi; bu yöndeki programimizin, yurdun ihtiyaçlarini karsilayacak ve onu az zamanda gelismiye ve genislige erdirecek en iyi program oldugunu gösterecektir. Yeni ögütleriniz ve direktiflerinizle, yeniden ilerleme ve yükselme tedbirlerimizi kolaylastiracaginiza süphe yoktur.

Bayanlar, Baylar!

Cumhuriyetin dis siyasada özenle güttügü amaç arsiulusal barisi korumak ve güven içinde yasamaktlr. Komsularimizla dostluk ve iyi geçinme yolunda her gün biraz daha ilerlemekteyiz.

Sovyetlerle dostlugumuz, her zamanki gibi, saglamdir ve içtendir. Kara günlerimizden kalan bu dostluk bagini, Türk ulusu unutulmaz degerli bir hatira bilir. Iki memleket arasinda her yönden degerler, siklasmakta ve genislemektedir. Sovyetler, Cumhuriyetimizin onuncu yilinda, yüksek delegeleriyle senliklerimizde hazir bulundular.

Devletlerimiz, hükümetleriyle ve uluslariyla, her firsatta birbirlerine nasil inandiklarini ve ne kadar güvendiklerini bütün dünyaya göstermektedirler. Son günlerde Bogazlar meselesini ortaya koydugumuz zaman, Sovyetlerin, bizim tezimizdeki dogrulugu ve hakliligi bildirmis olmalari, Türk ulusunda yeniden derin dostluk duygulari uyandirmistir. Türk - Sovyet dostlugu arsiulusal baris için simdiye kadar yalniz hayir ve fayda getirmistir. Bundan sonra da yalniz hayirli ve faydali olacaktir.

Arkadaslar !

Geçen dört yil içinde bir önemli hâdise de Balkan Pakti'dir. Dört devlet; kendi güvenleri için ve Balkanlarin, karisma ve karistirma konusu olmaktan çikmasi için içten bir kanaatle birbirlerine baglanmislardir. Balkanli baglasiklarimizla gittikçe artan bir beraberlik ve dayanisma siyasasi güdüyoruz.

Yükenlerimizin gereklerini, kesin bir bayrilikla gözetiyoruz. Asil dikkate degen, Balkan Pakti'nin, daha bir yil içinde, arsiulusal baris için büyük bir etke oldugunun anlasilmasidir. Balkan Pakti, gittikçe, Avrupa barisinin baslica temel taslarindan biri olmak yerindedir.

Geçen dört yilin serefli hâdiselerinden biri olmak üzere, Iran Sehinsahinin, sayin konugumuz oldugunu kivançla hatirlatirim. Bu sahsi tanismadan iki memleketin kazandigi faydalar pek genis olmustur. Iki kardes ulusun arasini açacak hiçbir mesele kalmadigi ilân edilmis ve birbirinin bahtiyarligindan kuvvetli olmalarindan baska dilekleri bulunmadigi anlasilmistir.

Afgan Devletinin Uluslar Sosyetesine girisini selâmlamakla bahtiyar olduk . Bu kardes ulus ile dostluk baglarimiz mutlu bir surette ilerlemektedir.

Yakin komsularimizla ve uzak devletlerle olan ilgilerimiz, genel olarak, normal ve dostçadir. Arsiulusal ilgilerin gerektirdigi bütün degerleri ve konusmalari kivançla kolaylastiriyoruz.

Arkadaslar !

Türkiye Cumhuriyeti arsiulusal ailenin, ancak faydali çaliskan ve iyi geçimli bir unsuru olmak amacindadir. Uluslar sosyetesinde ciddî baris ve elbirligi istegiyle çalisiyoruz.

Uluslar sosyetesinin, arsiulusal güveni artiracak, geçmisten kalma hastaliklari iyilestirecek, insani sonuçlara varabilmesi baslica dileklerimizdendir.

Arkadaslar !

Arsiulusal durum nazik bir buhran geçirmektedir. Eski ve büyük anlasmazlik, son çatismalarla heyecanli bir noktaya gelmistir. Bugünkü yüksek insanligin, uluslari birbirine yaklastirma çarelerini bularak, genel güvensizligi ortadan kaldirmasini ummak isteriz.

Bununla beraber bütün dünya gidisini gözönünde tutarak dikkatli, hazirlikli, uyanik bulunmak lüzumuna kaniiz. Gene bu kanaatlardir ki, dostluklarimiza bagli ve bütün ilgilerimizde iyicil bir siyasa ile elimizden geldigi kadar genel barisi kurmak istiyoruz.

Bayanlar, Baylar!

Size biraz da partimizin son yillardaki öz hayat ve kinavindan bahsedeyim. Son kurultayin parti örgütlerine vermis oldugu çalisma yöneti çok faydali ve verimli olmustur. Parti üyeleri, prensiplerimizi anlamak ve yaymakta ve bütün yurttaslarin sevgilerini, güvenlerini kazanmakta, kendilerinden beklendigi gibi hareket etmislerdir. Parti seçimlerinin canli ve özenli bir tarzda olusu, siyasal hayatimizda önemli bir ilerleyistir . Partimizin, Halkevleriyle bütün yurtdaslara kucagini açmasi vatanda sosyal ve kültürel bir devrim yapti.

Sevgili Arkadaslar;

Cumhuriyet Halk Partisinin esas düsünce ve dilegi vatandaslari her türlü ayriliktan korumak, onlari, kendileri ve büyük Türk ulusu için faydali kilmaktir.

Programimizda is bölümlerinin her birinde bulunan, yurtdaslarin özel ve genel asiglari ve genlikleri, ayrasiz gözönünde tutulmustur. Bu hakikatin bütün yurtdaslarca, yalin olarak, bilinmesi çok önemlidir. Bunu yurtdaslara anlatmak ve bu suretle onlarin sevgilerini ve güvenlerini kazanmak, parti üyelerinin kutsal ödevidir.

Türk ulusu kendisine hizmet edenleri, sürel bir surette, degerlemis ve onlara öngelme vermistir.

Son saylav seçiminde Partimizin ulusun güvenini kazanmasi bize, çalismamizda yeniden büyük sevk ve kuvvet vermistir.

Ulusa hizmet, ulusa hizmet yolunda bütün varligimizla çalismak, parti üyelerinin bozulmaz andıdır.

Akdeniz'i, Karadeniz'e demirle bagladik. Anadolu'da özel sirketler elindeki bütün yollari satin aldik; Istanbul ve Izmir'de liman ve rihtim isleri devlet eline geçti; Diyarbekir kapisindayiz. Antalya'ya, Erzurum 'a kömür yurduna durmadan gidiyoruz.

şimdi elimizdekileri özelleştirme adı altında yabancılara satıyorlar ve biz hiç bişe apamıyoruz:(