Edebiyatımızda "İlk"ler

EDEBİYATIMIZDAKİ İLKELER

*İlk yerli tiyatro eseri:Şinasi / Şair Evlenmesi /1859

*İlk yerli roman :Şemsettin Sami / Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat

*Batılı tekniği uygun ilk roman :Halit Ziya Uşaklıgil/Aşk-ı memnu

*İlk çeviri roman :Yusuf Kamil Paşa/ Fenelon’dan Telemak /1859

*İlk köy romanı :Nabizade Nazım / Karabibik

*İlk psikolojik roman:Mehmet Rauf / Eylül

*İlk realist roman :Recaizade Mahmut Ekrem / Araba Sevdası

*İlk resmi Türkçe gazete :Takvim –i Vakayi

*İlk yarı gazete :Ceride-i Havadis

*İlk tarihi roman :Namık Kemal / Cezmi , A. Mithat / Yeniçeri

*İlk özel gazete :Tercüman-ı Ahval / Şinasi ile Agah Efendi

*İlk pastoral şir:A.Hamit Tarhan /Sahra

*İlk şiir çevirisini yapan ,ilk makaleyi yazan ve noktalama işaretlerine ilk kez kullanan ilk Türk gazeteci :Şinasi

*Aruzla ilk manzum tiyatro eseri yazan :A.Hamit /Eşber veya Sardanapal

*Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri:A.Hamit/Nesteren

*İlk bibliyografya:Keşfü’z Zünun /Katip Çelebi

*İlk hatıra kitabı :Babürşah /Babürname

*İlk hamse yazarı :Ali Şir Nevai

*İlk tezkire :Ali Şir Nevai /Mecalisün Nefais

*İlk antolojisi:Ziya paşa /Harabat

*İlk atasözleri kitabı :Şinasi /Durub-i Emsal-ı Osmaniye

*İlk mizah dergisi:Diyojen /Teodor Kasap

*İlk hikaye kitabı :A:Mithat /Letaif-i Rivayet

*İlk fıkra yazarı :Ahmet Rasim

*İlk Türkçe yazılan ilk kitap :Kutadgu Bilig

*İlk siyasetname :Kutadgu Bilig

*İlk mensur şiir örneklerini veren :Halit Ziya

*Şiirde ilk defa Türk kelimesini kullanan :Mehmet Emin Yurdakul

*Dünya edebiyatındaki ilk modern roman :Cervantes/Don Kişot

*İlk makale :Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi

*İlk edebi bildiriyi yayımlayan topluluk:Fecr-i Ati

*Mesnevi tarzında yazılmış ilk eser : KUTADGU BİLİG

*İlk seyahatname : MİR’ATÜL MEMALİK / SEYDİ ALİ REİS

*İlk Edebiyat tarihçimiz: Abdulhalim Memduh Efendi

*Batı anlayışındaki ilk edebiyat tarihçimiz: Fuat Köprülü

*Dünya edebiyatındaki ilk hikayeci ve eseri: Boccaio Decamkeron

*Sahnelenen ilk tiyatro: Namık Kemal / Vatan yahut Silistre

*Kafiyeyi şiire serperek klasik nazım şekillerinden farklı ilk örnekleri veren: TEVFİK FİKRET

*Türkçenin ilk dil bilgisi kitabı: Süleyman paşa / SARF-ı TÜRKİ

*İlk naturalist eserimizin yazarı Nabızade Nazım / Zehra

*Divan Edebiyatında mahallileşme akımının temsilcisi: Nedim

*Şarkıyı icat eden: NEDİM

*İlk tarih ve coğrafya ansiklopedisi: Kamus'ul Alam

*İlk sözlüğümüz:Divan-ı Lügat-it Türk

*İlk Türkçe sözlük:Şemsettin Sami:Kamus-ı Türki

*İlk özdeyiş örneklerini veren: Ali Bey / Lehçet’ül Hakayık

*İlk didaktik şiir örneğimiz ve aruzla yazılan ilk eserimiz:Kutadgu Bilig

*Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin :Orhun Abideleri

*Edebiyatımızda objektif eleştirinin nasıl olacağını ilk açıklayan:R. Mahmut Ekrem

*Edebiyatımızdaki milli dönemin açılmasına öncülük eden: Mehmet Emin Yurdakul

*Konuşma diliyle yazılmış ilk hikayenin yazarı: Ömer Seyfettin

*Edebiyatımızda ilk kafiyesiz şiirini yazan :A. Hamit / Validem

*İlk köy şiiri: Muallim Naci / Köylü Kızların Şarkısı

*İlk alfabemiz:Göktürk Alfabesi

*Tekke şiirinin babası: Ahmet Yesevi

*İlk Türk destanı :Alp Er Tunga Destanı

*Bizde batılı anlamda ilk eleştiriyi yazan:Namık Kemal

*Bizde epik tiyatro türünün kurucusu: Haldun Taner

*İlk kadın romancımız:Fatma Aliye Hanım

*Süslü nesrin ilk temsilcisi: Sinan Paşa

*Dünyanın bilinen ilk destanı:Sümerlerin Gılgamış Destanı

*Dünyanın halen yaşayan ,en büyük ve ilk Müslüman Türk Destanı: Kırgızların Manas Destanı

*Edebiyat kelimesini bizde ilk kullanan: Şinasi

*Kurtuluş savaşımızı doğrudan işleyen roman :Ateşten Gömlek

*Komedi türünün ilk büyük ustası:Aristofanas

*Trajedi türünün ilk büyük ustası:Aiskylos

*İlk uyarlama tiyatro eserinin yazarı :A.Vefik paşa

*Deneme türünün kurucusu:Montaigne

*İlk divan şairi:Hoca Dehhani

*Hikayede gerçek anlamda ilk kez Anadolu'yu işleyen: Refik Halit Karay

*En başarılı psikolojik roman yazarımız: P.Safa / 9.Hariciye koğuşu

*İlk çocuk şiirlerini yazan: Tevfik Fikret / Şermin

*Dilde sadeleşmeyi savunan ilk yayın organı: Genç Kalemler

çok saol ya ben bunların bazısını biliodum ama hepsini öğrenmek ii oldu emeğine sağlık

edebiyatımız gerçekten çok güzel gerek yazar ve şairleriyle, gerekse yapılan eserler gerçekten çok geniş kapsamlı. ben teşekkür ederim Firdevs ilginden dolayı

İlk nobel ödülü Orhan Pamuk

1. İlk yerli tiyatro eseri: Şinasi / Şair Evlenmesi /1859

2. İlk yerli roman : Şemsettin Sami / Taaşşuk-ı Talat ve Fitna

3. Batılı tekniği uygun ilk roman : Halit Ziya Uşaklıgil /Aşk-ı Memnu

4. İlk çeviri roman : Yusuf Kamil Paşa/ Fenelon’dan Telemak / 1859

5. İlk köy romanı : Nabizade Nazım / Karabibik

6. İlk psikolojik roman: Mehmet Rauf / Eylül

7. İlk gerçekçi (realist) roman : Recaizade Mahmut Ekrem / Araba Sevdası

8. İlk tasvir ve tahlil ağırlıklı roman: Namık Kemal / İntibah

9. Yurdumuzda ilk gazete: Zimirini ((1824)

10. İlk resmi Türkçe gazete : Takvim–i Vaka

11. İlk yarı gazete : Ceride-i Havadis

12. İlk tarihi roman : Namık Kemal / Cezmi - A. Mithat / Yeniçeri

13. İlk özel gazete : Şinasi ile Agah Efendi / Tercüman-ı Ahval

14. İlk pastoral şiir : A.Hamit Tarhan / Sahra

15. İlk şiir çevirisini yapan, ilk makaleyi yazan ve noktalama işaretlerine ilk kez kullanan

ilk Türk gazeteci : Şinasi

16. Aruzla ilk manzum tiyatro eseri yazan : A.Hamit Tarhan / Eşber veya Sardanapal

17. İlk bibliyografya : Keşfü’z Zünun / Katip Çelebi

18. ilk biyografi: Hoca Dehhani – Selçuklular Şartnamesi

19. İlk hatıra (anı) kitabı : Babürşah / Babürname

20. İlk hamse yazarı : Ali Şir Nevai

21. İlk tezkire : Ali Şir Nevai / Mecalisün Nefais

22. İlk antolojisi :Ziya Paşa / Harabat

23. İlk atasözleri kitabı : Şinasi /Durub-i Emsal-ı Osmaniye

24. İlk hikaye kitabı : A.Mithat Efendi / Letaif-i Rivayet

25. İlk fıkra yazarı : Ahmet Rasim

26. İlk Türkçe yazılan ilk kitap : Kutadgu Bilig

27. İlk siyasetname : Kutadgu Bilig

28. Cumhuriyet dönemi ilk mensur şiir örneklerini veren : Halit Ziya Uşaklıgil

29. ilk mensur şiir örneklerini veren : Recaizade Mahmut Ekrem

30. Şiirde ilk defa Türk kelimesini kullanan : Mehmet Emin Yurdakul

31. Türkçe'nin ilk gramer kitabını yazan: Baskakov

32. İlk makale : Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi

33. İlk edebi bildiriyi yayımlayan topluluk : Fecr-i Ati

34. Cumhuriyet sonrası ilk bildiri yayınlayan topluluk: Yedi Meşaleciler

35. Mesnevi tarzında yazılmış ilk eser : Kutadgu Bilig

36. İlk seyahatname : Seydi Ali Reis / Mir'atül Memalik

37. İlk Edebiyat tarihçimiz: Abdulhalim Memduh Efendi

38. Batı anlayışındaki ilk edebiyat tarihçimiz : Fuat Köprülü

39. Sahnelenen ilk tiyatro : Namık Kemal / Vatan yahut Silistre

40. Kafiyeyi şiire serperek klasik nazım şekillerinden farklı ilk örnekleri veren: Tevfik Fikret

41. Şiirde noktalama işaretlerini ilk kullanan: Tevfik Fikret

42. Türkçe'nin ilk dil bilgisi kitabı : Süleyman Paşa / Sarf-ı Türki

43. İlk natüralist eserimizin yazarı : Nabizade Nazım / Zehra

44. Divan Edebiyatında mahallileşme akımının temsilcisi: Nedim

45. Şarkı nazım türünü ilk kullanan: Nedim

46. İlk tarih ve coğrafya ansiklopedisi : Kamus'ul Alam

47. İlk sözlüğümüz : Kaşgarlı Mahmut / Divan-ı Lügat-it Türk

48. Matbaada basılan ilk kitabımız: Vankulu Lügatı

49. İlk Türkçe sözlük : Şemsettin Sami - Kamus-ı Türki

50. İlk özdeyiş örneklerini veren : Ali Bey / Lehçet’ül Hakayık

51. İlk didaktik şiir örneğimiz ve aruzla yazılan ilk eserimiz : Kutadgu Bilig

52. Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin : Orhun Abideleri

53. Edebiyatımızda objektif eleştirinin nasıl olacağını ilk açıklayan : R. Mahmut Ekrem

54. Edebiyatımızdaki milli dönemin açılmasına öncülük eden : Mehmet Emin Yurdakul

55. Konuşma diliyle yazılmış ilk hikayenin yazarı : Ömer Seyfettin

56. İlk deneme yazarı: Nurullah Ataç

57. Edebiyatımızda ilk kafiyesiz şiirini yazan : A. Hamit Tarhan / Validem

58. İlk köy şiiri : Muallim Naci / Köylü Kızların Şarkısı

59. İlk alfabemiz : Göktürk Alfabesi

60. Tekke şiirinin babası : Ahmet Yesevi

61. İlk Türk destanı : Alp Er Tunga Destanı

62. Bizde batılı anlamda ilk eleştiriyi yazan : Namık Kemal

63. Bizde epik tiyatro türünün kurucusu : Haldun Taner

64. İlk kadın romancımız : Fatma Aliye

65. Süslü nesrin ilk temsilcisi : Sinan Paşa

66. Dünyanın bilinen ilk destanı : Sümerlerin Gılgamış Destanı

67. Dünyanın en büyük ve ilk Müslüman Türk Destanı : Kırgızların Manas Destanı

68. Edebiyat kelimesini bizde ilk kullanan : Şinasi

69. Kurtuluş savaşımızı doğrudan işleyen roman : Halide Edip Adıvar / Ateşten Gömlek

70. İlk uyarlama tiyatro eserinin yazarı : Ahmet Vefik Paşa

71. İlk divan şairi : Hoca Dehhani

72. Hikayede gerçek anlamda ilk kez Anadolu'yu işleyen : Refik Halit Karay

73. En başarılı psikolojik roman yazarımız : Peyami Safa / 9.Hariciye Koğuşu

74. İlk çocuk şiirlerini yazan : Tevfik Fikret / Şermin

75. Dilde sadeleşmeyi savunan ilk yayın organı : Genç Kalemler

76. Hayat hikayesini İngilizce yazan ilk yazarımız: Halide Edip Adıvar

77. İlk çocuk yayınımız: Eftal ve Mümeyyiz

78. İlk Çocuk Romanı: Mahmut Yeşari / Bağrı Yanık Ömer

79. İlk Çocuk Şiir Kitabı : İbrahm Alaattin Gövsa / Çocuk Şiirleri

80. İlk Çocuk Tiyatromuz: M. Kemal Küçük / Çocuklara Tiyatro Dersi – Gülmeyen Çocuk

81. İlk edebiyat dergimiz: Hazine-i Evrak

82. İç monolog tarzında yazılmış ilk roman: Adalet Ağaoğlu / Bir Düğün Gecesi

83. Post-modern tarzında eser veren ilk yazarımız: Tutunamayanlar / Oğuz Atay

84. İlk yerli çizgi roman Türk Kahramanı: Köroğlu (1953)

85. Ülkemizde ilk çocuk çizgi roman türü : Kara Maske (1943)

86. En uzun ömürlü edebiyat dergisi : Varlık Dergisi (1933)

87. İlk edebi tartışma: Namık Kemal ile Ziya Paşa arasında

88. İlk divan sahibi sanatçımız: Yunus Emre

89. İlk mizah gazetemiz: Namık Kemal / Diyojen

90. Serbest vezni kullanan ilk kullanan şair: Nazım Hikmet Ran (1929)

91. Cumhuriyet dönemi heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri : Yusuf Ziya Ortaç / Binnaz

92. Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri : A. Hamit Tarhan / Nesteren

93. Lügat sözlük hakkında yazılan ilk lügat: D. Mehmet Doğan / Bir Lügat Bulamadım

94. İlk edebi topluluk: Servet-i Fünun

95. Türk Edebiyatı'nda yayınlanmış ilk öykü kitabı: Emin Nihat Tarlan / Müsameratname

96. Türk Edebiyatı'nda batıdan yapılan ilk fabl çevirisi: Şinasi

97. Türk Edebiyatı'nda yazıya geçirilen ilk masallar: Billur Köşk Masalları

98. Türk masallarını ilk defa derleyen: İ. Kunoş adlı Macar bilim adamı

99. Türk masallarını ilk defa yayınlayan yabancı ülke: 16. Lui dönemi Fransa

100. Aşık Veysel’i Türk halkına ilk tanıtan: Ahmet Kutsi Tecer

101. Batılı anlamdaki Türk resmine figür kullanan ilk ressam: Osman Hamdi Bey

102. Cumhuriyet tarihinin ilk ressamı: Refik Epikman

103. Türkiye’nin ilk kadın caz piyanisti: Nilüfer Verdi

104. İlk Türk filmi: Fuat Uzkınay / 'Ayastefonos'daki Rus Abidesinin Yıkılışı' (1914).

105. İlk sesli Türk filmi: Muhsin Ertuğrul / İstanbul Sokaklarında

106. Yasaklanan ilk film: Metin Erksan / Aşık Veysel’in hayatı

107. İlk uluslararası ödül: Metin Erksan / Susuz Yaz

108. İlk renkli Türk filmi: Muhsin Ertuğrul / Halıcı Kız

109. İlk renkli belgesel film: Ali İpar – İlhan G. Arakon / Bir Şehrin Doğuşu

110. Köy hayatını anlatan ilk Türk filmi: Lütfi Akad / Beyaz Geceler

111. İlk sinema gösteriminin yapıldığı yer: Yıldız Sarayı (1896)

112. İlk kadın seslendirme yönetmeni: Sacide Keskin

113. Seslendirme işlemi Türkiye’de yapılan ilk film: Muhsin Ertuğrul / Bir Millet Uyanıyor

114. Basılan ilk küçük hikaye kitabı: S. Sezai / Küçük Şeyler

115. Bilinen ilk Türk yazar: Yollug Tigin

116. Türkiye'de bilinen ilk resim sergisi: İstanbul Atmeydanı'nda (Hipodrom) açıldı.

117. Türkiye’de çekilen ilk belgesel: Ayastefonos'taki Rus Abidesi'nin yıkılışıdır.(1914)

118. Türkiye’de afiş sanatının öncüsü: İhap Hulusi Görkey (1929)

119. İlk Anket Düzenleyen Dergi: Mektep ( Karabet Efendi)

120. İlk dergi : Vakayi-i Tıbbiye

121. İlk Edebiyat Tarihi : Abdülhalim Memduh / Tarih-i Edebiyat-ı Osmaniye

122. İlk spor dergisi: Sait çelebi / Spor Alemi (1919 – 1921)

123. Fotoğrafçılık konusunda ilk kitap : Yüzbaşı Hüsnü Efendi / Risale-i Fotoğrafya

124. İlk Fotoğrafçılık dergisi: Saffet Sürel –Şinasi Barutçu / Profesyonel ve Amatör Foto Dergisi

125. İlk fotoğraf sergisi: 1942 yılında Gazi Öğretmen okulunda açıldı

126. İlk fotoğraf yarışması : 1933 Ankara Halkevleri tarafından yapıldı

127. Yurdumuzda ilk fotoğrafhane: 1845 yılında M.Yana tarafından açıldı.

128. İlk Güzel Sanatlar Akademisi: Sanayi-i Nefise Mektebi

129. İlk haber ajansı : Anadolu Ajansı

130. İlk özel haber ajansı : Türk Haberler Ajansı (THA) / Kadri Kayabal

131. İlk Heykel : Osman Gazi büstüdür (1914)

132. İlk heykeltıraş : İhsan Aksoy

133. İlk Kabare Tiyatrosu: Haldun Taner /Devekuşu Kabare Tiyatrosu (1962)

134. İlk Marş: Mahmudiye Marşı (1289)

135. İlk Milli Marş: İstiklal Marşı (1921)

136. İlk Opera yapıtımız: Ahmet Adnan Saygun / Özsoy (1928)

137. İlk Sansür : Ali Kararnamesi

138. İlk Kadın sinema oyuncumuz: Bedia Muvahhit – Neyyire Neyir

139. İlk Kadın tiyatro sanatçımız: Afife Jale

140. İlk Kadın opera sanatkarımız: Semiha Berksoy

Sınavlarda çıkacak diye azmı çalışmadık