Mezopotamya Sinema Kollektifi ile ufak Bir Tanışma...

Kürtlerin yaşam biçimlerinin, 'hikayelerinin' diğer uluslara göre daha özgün olduğundan ve bunun da Kürt sinemasının gelişmesinde çok önemli bir yer teşkil edeceğinden hareketle çalışmalarını yoğunlaştıran Mezopotamya Sinema Kolektifi (MSK) uzun metrajlı film ve belgesel çalışmalarını sürdürüyor. MSK ikinci uzun metraj filmi Fırtına'nın hazırlıklarını sürdürüyor. Bir dönem filmi özelliğini taşıyacak film, 1992-1993 yıllarındaki öğrenci gençlik ve mücadelesini konu ediniyor.

Mezopotamya Kültür Merkezi (MKM) bünyesinde 1995 yılında çalışmalarına başladığında benim de içinde yer aldığım sinema kursları düzenleyen MSK, 1995'ten günümüze kadar 11 belgesel, 5 kurmaca film çalışmasına imza attı. Ulusal ve uluslararası film festivallerinde yapıtlarıyla birçok ödüller alan MSK, ilk olarak 2001 yılında Kazım Öz yönetmenliğinde ilk uzun metrajlı filmleri olan Fotoğraf'ı çekti. Yeni uzun metrajlı film çalışmaları ve belgesel hazırlığı içinde olan MSK, kendisini Kürt sineması kollektifi olarak tanımlıyor. MSK çalışmaları içinde yer alan senarist ve yönetmen Kazım Öz, Kürtlerin mevcut sosysal ve politik durumundan dolayı Kürt sinemasının uluslararası alanda büyük başarılar göstereceğini düşünüyor. Son dönemlerde Türkiye sinemasında ciddi bir hareketlilik olduğunu ifade eden Kazım Öz, 'Nicelik, teknik ve ele aldığı konular itibariyle Türkiye sinemasında ciddi bir açılım söz konusu. Buna karşın Türkiye sinemasında iki eğilimden söz edilebilir. Biri tamamen geleneksel ve ticari sinemaya dayalı eğilim, diğeri ise düşünsel ve sanatsal anlayışlara dayanan bir eğilim. Biz Kürt sinemacıları olarak kendimizi ikinci eğilim içinde görüyoruz' diyor. Kürtlerin toplumsal yaşamından kaynaklı olarak Kürt sinemasının gelişmeye çok açık olduğunu ifade eden Kazım Öz, şöyle diyor: 'Kürtlerin yaşam biçimleri, 'hik‰yeleri' diğer uluslara göre çok daha özgün. Coğrafyaları, kültürleri, yaşadıkları politik sorunlar, tüm bunlar yeni bir sinema yaratmak için büyük bir şans ve son yıllarda ortaya çıkan ürünler de Kürt sinemasının doğduğunu ve gelişmekte olduğunu ortaya koyuyor' diyor. Kürtlerin halk olarak yaşadığı sorunlardan dolayı Kürt sinemasının şimdilik sadece uluslararası alanda başarılar gösterebileceğini ifade eden Kazım Öz, 'Bunun nedeni hem Kürtlerin yaşadıkları ülkelerde baskılarla karşı karşıya kalmaları, hem tam olarak oluşmuş bir seyircisinin olmamasıdır' diyor.

MSK bünyesinde 'Pilava Binok' (Nohutlu Pilav), Li Serxaniyên Diyarbekirê (Diyarbekir Damlarında) adlı belgesel başta olmak üzere çok sayıda belgesel ve kurmaca film çalışmalarına imza atan Özkan Küçük ise, kendilerini şöyle ifade ediyor: 'Elbette Kürt sinemasının bir yerlerindeyiz. Belki Türkiye sinemasının da içindeyiz biraz. Bizim özellikle Türkiye'de yaşayan Kürtler olarak, Kürt sinemasının içinde farklı bir yerimiz var.' Özkan Küçük, ilk Kürtçe jenerikli filmi MSK'nin yaptığını belirterek, 'Kürt sinemasının bir yerlerinde olmamız sadece bundan kaynaklı değil; Ax (Toprak) adlı kısa filmimiz Kürt sinemasının önemli bir dönemecini de ifade ediyor' diyor. Ax'ın kendi sinema anlayışlarının yanı sıra Türkiye'de yaşayan Kürtlerin sineması olarak da bir köşe taşı olduğunu belirten Özkan Küçük, 'Ax bir Kürt sinemasıdır' diyor. Bugünlerde ikinci uzun metraj film olan Fırtana'nın yanı sıra Şavaklar isimli uzun bir belgesel üzerinde çalıştıklarını ifade eden Küçük, atölye çalışmaları planladıklarını ve yeni belgesel projeleri bulunduğunu belirtiyor. MSK'nin ilk ciddi üretimi, Kazım Öz'ün yönettiği Ax (Toprak) adlı kısa film. Ax boşaltılan köyünü inadına terk etmeyen yaşlı bir köylünün ve köpeğinin öyküsü etrafında Bölge'deki savaş gerçekliğine dikkat çeken bir film. MSK'nin, Kazım Öz'ün yönetmenliğinde çektiği 'Fotoğraf' isimli ilk uzun metraj filmi ise 2001 yılında vizyona girmişti. Fotoğraf, Kürt sorunundaki açmazlara ve kirli iç savaşa dikkat çeken bir film. İtalya, İspanya, Ermenistan ve Türkiye'de birçok ödüller alan filmin bir diğer önemli özelliği ise, yapımında olduğu gibi, dağıtımında da bağımsız bir yöntem uygulanması. Filmin dağıtımı tamamen, kolletifin olanaklarıyla yapılmış ve film 25 bin izleyiciye ulaşmıştı. MSK'nin dikkat çeken filmlerinden biri Nohutlu Pilav. Yönetmenliğini Özkan Küçük'ün yaptığı film, Tahsin ve Fahriye'nin, İstanbul'da nohutlu pilav satarak geçimlerini sağlamasını ve günün birinde Tahsin'in PKK ile tanışmasıyla iki çocuğundan ve eşinden ayrılarak 'partiye katılması'nı, ardından da bir çatışmada yaşamını yitirmesini konu ediyor. Film, Kürtlerin trajedi ve mücadelesini anlatan son derece gerçekci bir yapım. MSK'nin filmlerinin DVD'lerini MKM ve kitabevlerinden edinmek mümkün.