Oyunlardan Tiradlar

GARSON :

(Seyircilere yönelerek) Ne güzel bir gün! (Uzun uzun gerinir. Esner. Sonra değişik bir sesle, daha yüksek) Ne güzel bir gün sayın...sevgili seyirciler! Belirli bir kişiye bakarak) Öyle değil mi bayan? (Bir başka kişiye bakarak) Öyle değil mi bayım? (Döner, yürüyerek sahnede küçük bir yuvarlak çi­zer, eski yerine gelir, gerilerde belirsiz bir noktaya bakar, bağırarak) Öyle değil mi be! (Birden kendini toplar yavaşça) Öyle değil mi be, dedim Be, dedim, özür diterim. Bilerek söyledim, istedim ki... Neyse, istediklerimi bir solukta söylemiyeyim, daha iyi. Sırası gelince söyliyeceğim nasıl olsa.

(Bir susuş) Siz sevgili seyirciler, hepiniz ayrı ayrı ya da ikiniz üçünüz bir arada, işinizden, evi­nizden, sokağınızdan kalktınız geldiniz buraya. Kapıda, şu bizim tiyatronun kapısında, bir şeyleri bıraktınız. Bu günü, birçok günleri belki de (Bir su­suş) Biliyor musunuz,ben bir saatten bu yana hep sizi düşünüyordum işte diyordum, şimdi...Bayan A bulaşıklarını kuruladı, kahvesinin son yudumu­nu içti sokağa çıkmak üzere. Bay B sinir içinde kızının okul ödevini bitirmesini, daha da beteri karısının hazırlanmasını bekliyor. Ama evet, bo­şunaymış umutsuzluğu, hazırlandı işte. Onlar da sokağa çıkmak üzre. Bayan C'nin sevgilisi karşı kaldırımda beliriverdi, buraya birlikte gelmek için sozleşmişlerdi. Şöyle bir aynaya baktı, boyasını yeniledi. Çantasını aldı, sokağa çıkmak üzre. Şu işe bakın, hepsi sokağa çıkmak uzre! Hepiniz ayrı sokaklardan, ayrı düşüncelerden, ayrı duygulardan kopup geldiniz...bir birlik oldunuz karşımda. Ama durun, ben de bir birliğim! ("Çevresine bakarak) Şu eşyalarla, şu ışıklarla, daha görmediğiniz içerdekilerle bir birlik. (Gülümseyerek) öyle olsun. Bir susuş) Burası ne, biliyor musunuz? Bir kahve. Yazlık bir kahve. Bir tiyatro kahvesi. Tiyatrolarda bugüne değin gördüğünüz bin b ir kahveden bir kah­ve. Bir tepenin üstünde. Uzakta deniz. (Bir susuş) Siz bir tiyatro kahvesinin gerçekten daha gerçek olduğunu biliyor musunuz? Ben biliyorum.

Ben belki sadece bunu biliyorum. Buna inanıyorum. (Birdenbire) Ya sîz? Siz de inanıyor musunuz bir tiyatro kahvesinin gerçek bir kahveden daha gerçek olduğuna? (Belirli bir kişiye bakarak) Siz bayım, inanıyor musunuz? Ya siz bayan? (Ço­cuksu güler) Be, demiyeceğim. (Bir susuş) Ya inanmıyorsanız? (Üzgün) öyleyse... ne yaparım ben? Sizi gıdıklayarak güldürmeyi, gözlerinize so­ğan sürerek ağlatmayı, iki kez ikinin kaç ettiğini sorarak düşündürmeyi bilmiyorum ben. Sonra... sonra.... (Ağlar, Komik ağlama. Sonra mendiliyle gözlerini kurular) Gene özür dilerim. Karşınızda ağladım. Bir oyuncunun gözyaşlarıyla ağladım karşınızda. Soyunma odam da değildi burası. Birdenbire nasıl oldu, ben de anlamadım. (Birden hatırlamıştır) Makyajım? Makyajım ne oldu? (Arka cebinden küçük bir ayna çıkarıp bakar.) Oh, ne iyi, duruyor. Sîz aldırmayın gene. Söyledim ya, bunlar bir oyuncunun gözyaşları! Ama belki de anladınız beni. Ne der size bir oyuncunun gözyaşları? Bilmem orasını. Ama bildiğim bir şey var. (Sesini yükselterek) Bir tiyatro kahvesinin gerçekten de gerçek olduğuna inanmanızı İstiyo­rum. (Bağırarak) inanmayanları istemiyorum. Hamlet'e inanmayanları istemiyorum. (Bir süre) Bu­rası bîr kahve! Ben de onun garsonuyum.

Oyunun adı :Kahvede şenlik var

Yazar :Kudret Aksal

-unisex...

-not : karakter palyaçodur...

--------------------------------------------------

Zilha :

Ne diyodum efendicazıma söliyeyim.beni bu eve evledı maneviyatlık aldılar.bir çocugu , birde Şamama’ yı gezdiriyorum.işim o kadar.Şamama evin köpeği.burada medeniyet varmış be.eskiden ayaklarımı aydan aya yıkardım .hemde çorabımı çıkarmadan .oldu olacak ikisi birden yıkansın diye.şimdi hergün banyo yapıyorum .her Allahın günü yıkanan deri ne kadar yumusak olurmus meger .amonyak kokusuna öyle alısmısım ki ,burada temiz hava ilkin cigerime dokandı.(gider,masanın üstünden bir resim alıp gösterir .)Filiz’in babsı Bülent bey, illeti fakir; karısı evden kaçmıs.Adam da böyle sönmüş fenere dönmüş.İhya Bey doktorlara ne paralar yedirmiş , nafile… Malankoll diyorlar ,düşman basına.bana bazen tuhaf koyun gibi bakar.(taklidini yapar)Çok dokanıyor içime .Hani birinci perdede çişini bile unutan bunak profesör vardıya , deli doktoruymus meger o. Küçük beye şimdi o bakıyor.ikide bir evde .benim kılık kıyafetime bile karısıyor.yok sacını şöyle tara , yok gözünü böyle boya .deli mi ne?İhya bey buba adam .tuttugu altın olsun neme lazım.beni kızı gibi sever.sen bizim ailenin maskotusun kız diyor.Uğur getiriyomusum diye arada bir makas da alır.olacak artık o kadar Madam Olga’ya tenbihat geçmiş .bana ,oturup kalkma konusma ögretsin diye. Kimbilir beklide iyi bir kısmet çıkarsa sevabına everecekler .dunyada hayır sahabları daha ölmedi… (kapı vurulur).madam galiba .sen misin madamcıgım ,buyur…

Oyunun adı :Keşanlı ali destanı

Yazar :Haldun Taner

Syf:80/81

Bayanlar için zilha tradı…

--------------------

MURATHAN MUNGAN / MEZOPOTAMYA UCLEMESI / GEYIKLER LANETLER

CUDANA _ Dokuzuncu Lanet

soyunun ugradigi bütün felaketlere

yas tutacak kadar uzun olsun ömrün

insan kalbinin bütün afetlerini yasayasin

sonsuza dek uyku haram olsun nankör gözlerine

dostlarinin ihaneti, sevdiklerinin nefreti,

arkadaslarinin kallesligi

hayatinin zenginligi olsun

arafta kalsin ruhun ve bedenin

ölümün kuytusunda kalmis gölgeni

yeryüzünün ve gökyüzünün

bütün kötülükleri kusatsin

o kadar uzun yasa

o kadar uzun yasa ki

görmedigin zulüm, çekmedigin kahir

duymadigin aci, ugramadigin bela kalmasin

o kadar uzun yasa

o kadar uzun yasa kiyüregin duyabilecegi bütün acilari

gözün görebilecegi bütün zulümleri

aklin hayal edebilecegi bütün iskenceleri

duyasin, göresin, bilesin!

o kadar uzun yasa

o kadar uzun yasa ki

bütün sevdiklerinin ölümlerini görsün gözlerin

bütün yakinlarinin yikimlarina yansin yüregin

o kadar uzun yasa

o kadar uzun yasa ki

ölüm senin için en büyük mutluluk olsun

o kadar uzun yasa ki

o kadar!

Oyunu Adı: Godot'yu Beklerken

Yazan: Samuel Beckett

Çeviren: Tuncay Birkan

VLADIMIR

Boş konuşmalarla zamanımızı harcamayalım!

Fırsat varken bir şeyler yapalım!

Her gün birilerinin bize ihtiyacı olmuyor.

Aslında özellikle bize ihtiyaç duymuyorlar.

Başkaları da daha iyi olmasa bile, aynı derecede bizim yaptıklarımızı yapabilirlerdi.

Kulaklarımızda çınlayan şu yardım çığlıkları bütün insanlığa yöneltilmiş!

Ama burada, zamanın bu anında, istesek de istemesek de bütün insanlık biziz.

Çok geç olmadan bundan yararlanalım!

Zalimce bir alın yazısının bize layık gördüğü iğrenç güruhu hakkıyla temsil edelim!

Ne dersin?

Kollarımızı kavuşturup yardım etmenin iyi ve kötü yanlarını hesaplarken cinsimize kötülük etmediğimiz doğru.

Kaplan hiç düşünmeden hemcinsinin yardımına koşar ya da çalılıkların kuytularına siner.

Ama sorun bu değil. Sorun burada ne yaptığımız. Ve cevabı bildiğimiz için mutluyuz.

Evet, bu uçsuz bucaksız karmaşada kesin olan tek bir şey var.

Godot'nun gelmesini bekliyoruz.

Ya da gecenin çökmesini.

Buluşacağımız yere saatinde geldik ve bu da sonu işte.

Aziz değiliz ama bu da sonu işte.

Aziz değiliz ama buluşacağımız yere saatinde geldik.

Kaç insan böyle bir şeyle övünebilir? ( burayı sevdim )

Oyunu Adı: Cadı Kazanı

Yazan: Arthur Miller

Çevirenler: Sabahattin Eyuboğlu - Vedat Günyol

PROCTOR - O..u, evet, o..u bu kız! Surata bakın!

Bir çığlık da benim için atar şimdi!

Cadı der bana da!

Yattım, bayım, ben yattım bu kızla!

İnsan durup dururken adını kirletmez.

Bundan kuşkunuz olmaz herhalde.

Hayvanlarımın yattığı ahırda, sekiz ay kadar önce...

O günden sonra da olan oldu bana.

Bu kız, benim evimde hizmetçiydi, bayım.

İnsan bazen Allahı uykuda sanır, uyumaz oysa, Allah her şeyi, her şeyi görür.

Biliyorum artık bunu.

Yalvarırım bayım, yalvarırım, bu kızı olduğu gibi görün artık.

Karım, sevgili, iyi yürekli karım, olan bitenden biraz sonra bu kızı kapı dışarı etti, sokağa attı.

İşte içerlediği bu yalnızca, yediremediği bu kendine!

Onun için de, kalkmış şimdi...

Sayın başkan, beni bağışlayın, bağışlayın bu halimi!

Niyeti karımın mezarı üstünde benimle hora tepmek!

Hani olmayacak şey de değil bu, düşkünlüğüm yok değildi bu kıza.

Allah yardımcım olsun!

Düşkünlüğümü belli ettim ona, umuda kapıldı bundan.

Ama kahpece öç almak, onun bütün istediği bu.

Görün, böyle olduğunu.

Kendimi teslim ediyorum size, ne isterseniz yapın.

Ama, görün her şeyi olduğu gibi.

Görmezlik edemezsiniz artık.

Kendi onuruma teneke çaldım uluorta!

Kendimi kepaze ettim önünüzde!

Bana inanmazlık edemezsiniz artık, Bay Danforth.

Karım suçsuzdur, tek kusuru bir kahpenin kahpeliğini fark etmiş olmaktır.

pitch bir kaç tane de benden....

lady tesekkur ederim...vildamir için....:D:D:D:D

lady ben yazcaktım vladimir'i... ama iyiki yazmışsın...

Oyunun Adı: Lysistrata

Yazan: Aristophanes

Çeviren: Azra Erhat - Sabahattin Eyuboğlu

LYSISTRATA - Biz kadınlar savaşın ilk günlerinde haddimizi bildik, her yaptığınıza boyun eğdik. Ağız açtırmadınız bize, sustuk. Ama yaptıklarınızı beğeniyor muyduk? Hayır. Olanın bitenin pek ala farkında idik. Çok defa köşemizden öğreniyorduk önemli işler üstüne verdiğiniz kötü kararları. İçimiz kan ağlarken, yine de gülümseyerek sorardık: "Bugünkü halk toplantısında barış üstüne ne karara vardınız?" Kocamız "Sana ne? Sen karışma!." der, biz de susardık.

Ama ara sıra da ne kötü kararlara varıldığını öğrenir ve sorardık: "Aman kocacığım, nasıl olur, bu kadar çılgınca bir işe nasıl girersiniz?" Ama kocamız bize yukardan bakarak: "Sen elinin hamuruyla erkeklerin işlerine karışma. Cenk işi, erkek işi!" derdi.

Başımızı derde sokuyordunuz, yine de bizim size öğüt vermeye hakkımız yoktu. Ama sonunda siz kendiniz başladınız bağırmaya ulu orta: "Erkek yok mu bu memlekette?" diye; erkekler cevap verdi size: "Yok, erkek yok bu memlekette!" İşte o zaman biz kadınlar toplandık ve Yunanistan'ı kurtarmaya karar verdik. Daha bekleyebilir miydik? Söz bizim artık, susmak sırası sizde. Aklınızı başınıza toplar, öğütlerimizi dinlerseniz, işlerinizi biz yoluna koruz.

Oyunun Adı: Martı

Yazan: Anton Çehov

Çeviren: Nihal Yalaza Taluy

NINA - Bastığım toprağı mı öpüyordunuz? Vurmanız, öldürmeniz gerekirdi beni! (Masaya doğru eğilir.) O kadar yorgunum ki... Biraz dinlensem! Dinlenebilsem... (Başını kaldırır) Bir martıyım ben... Yo, değil... Aktrisim... Öyle değil mi? (Arkadina ile Trigorin'in dışarıda gülüşünü duyar. Silkinir, kulak kesilir. Sol kapıya koşarak anahtar deliğine gözünü yaklaştırır.) O da burada demek... İyi... Tiyatroya inanmıyordu; hayallerimle alay ederdi hep. Ona bakarak ben de inancımı yitirdim; maneviyatım kırıldı... Aşk üzüntüleri, kıskançlık da bir yandan... Yavrum için korkuyordum hep... Miskinleştim, küçüldüm, oyunum manasızlaştı... Sahnede düzgün yürüyemiyordum; ellerimi ne yapacağımı bilemiyor, sesimi idare edemiyordum. İnsan kötü oynadığını hissedince ne acı duyar, bilemezsiniz! Martıyım ben.. Yo... Değil de... Şey, siz o sıralar bir martı vurmuştunuz, hatırlar mısınız? Yaa!.. Böyle işte... Gelmiş bir adam, durup dururken, laf olsun diye, yok etmiş kuşcağızı... Tam küçük hikaye konusu... Gene de söylemek istediğim bu değildi. (Alnını uğuşturur.) Ne diyordum?.. Evet, sahneden bahsediyordum. Şimdi öyle değilim artık: gerçek bir artist oldum. Şevkle, coşkunlukla oynuyorum. Kendimden geçiyorum sahnede... Oyunumu, herşeyimi gerçekten güzel, gerçekten değerli görüyorum artık. Buraya geleli beri her yanı dolaşıyorum. Hem yürüyor, hem düşünüyorum; ruhumun günden güne nasıl kuvvetlendiğini duyuyorum. Siz bir şey söyleyeyim mi Kostya, bizim işlerde, sahne olsun, yazı olsun, ün, yaldız, kurduğumuz hayaller değil, sabırlı olmak önemli; buna iyice inandım. Kaderine katlan, inancını yitirme... Şimdi acı duymuyorum artık, ödevimi düşündükçe hayattan korkmuyorum.

ahanda iki tane daha buldum...

ANTIGONE :

Yazan: Aziz Nesin (Sahneye uyarlayan: Genco Erkal).

Kitap: Adam Yayınları, Birtakım Azizlikler, 1997.

Özet:

Aziz Nesinin öyküleri, köşe yazıları, şiirleri ve oyunlarından hazırlanmış olan tek kişilik bu oyun, Aziz Nesin’in dünyaya bakışını, güldürü yaratmadaki ustalığını ortaya koyarken, ülkemiz yönetimine ve insanlarına eleştirel yaklaşımla ilginç insan ve ülke manzaraları çizmektedir.

Parça I

Azız Nesin’in köşe yazılarından alınmış bu taşlama, insanlarımızın demokrasiye ve memleketin sorunlarına bakışını, bu konudaki davranışlarını anlatıyor. (S. 13)

OYUNCU (Kız ya da Erkek)

İster aydın olsun, ister halktan bir yurttaş, bugün herkesin memleketin durumunu bilmesi ve birbirine "Nereye gidiyoruz?" diye sorması gerekir ki, durumumuzu açıkça bilip yurttaşlık görevimizi yapalım, gerektiğinde hükümeti de uyaralım; yurttaşlık görevi bunu gerektirir.

Ne yazık, öyle yurttaşlar biliyoruz ki, sabahleyin evlerinden çıktıklarında daha nereye gideceklerini bile bilmiyorlar. Eğer bizler, birer yurttaş olarak nereye gideceğimizi bilmezsek, hükümet nerden bilsin? Biz her şeyi hükümetten bekliyoruz. Şurası bir gerçek ki hiçbir hükümet, ne kadar geniş polis kadrosu olursa olsun, yine de ayrı ayrı her yurttaşın nereye gittiğini bilemez. Değil mi efendim? Buna polis yetmez. Demek ki, biz emniyet makamlarına yardımcı olmak için birbirimizi izleyerek, her yurttaşın, hatta kendimizin nereye gittiğini bildirmeliyiz ki, hükümet de ona göre nereye gidildiğini bilerek gereken önlemleri alsın.

Olgun kişi, nerden gelip nereye gittiğini bilendir. İşte bu nedenle, yurttaşlarımızın nereye gittiklerini öğrenmek amacıyla yaptığımız anket niteliğindeki bilimsel incelemenin sonucu çok üzücüdür. Örneğin, memleketin durumunu öğrenmek için bir yurttaşımıza, "Nereye?" diye sorduğumuzda, bize, "Hamama," diye cevap vermiştir. Oysa biz, memleketin nereye gittiğini öğrenmek istiyoruz. Bir ya da birkaç yurttaş hamama gidiyor diye, bundan bütün memleketin hamama gittiği sonucu çıkarılamaz.

Başka bir yurttaşımız da aynı sorumuza - çok affedersiniz - "Sana ne ulan?" diye karşılık vermiştir. Bir başkası da: "Nereye?" diye sorunca, "Elinin körüne!" cevabını vermiştir. Ne acı! Yani gel de böyleleriyle demokrasiyi kur bakalım.

Bir akşam Karaköy’den Kadıköy’e giden vapura binmiştim. Kalabalık yolculara şöyle bir bakın da acaba içlerinden kaç kişi nereye gittiklerini biliyor, diye düşündüm ve bunu öğrenmek için yolculara yüksek sesle, "Nereye gidiyoruz yurttaşlar?" diye sordum. Hepsi birden "Kadıköy’e!" diye bağırdılar. Yazık, çok yazık! Bunun üzerine "Ben size vapuru sormuyorum, memleketi soruyorum, memleket nereye gidiyor?" diye bir daha sorduğumda oradan biri, "Memleket hiçbir yere gidemez, olduğu yerde duruyor!" dedi.

Bu vurdumduymazlığın sonu nereye varacak? Nereye gidiyoruz yurttaşlar?

:::::::::::::::::::::::::::::::

HELENA

Oo, anlaşılan bu da çeteden. Şimdi üçü bir araya gelmiş,

Kendilerince eğleniyor, oyuncak gibi oynuyorlar onurumla.

Seni hain, seni iyilik bilmez Hermia;

Sen de mi bunlarla kafa kafaya verdin,

Bana bu iğrenç hakaretleri layık gördün?

Hani içtiğimiz su ayrı gitmiyor;

Her saatimiz birlikte geçiyordu;

Kardeşlik yemini etmiş,

Bizi ayırıyor diye, ayağına tez zamanı paylaşmıştık!

Okul arkadaşlığı, tertemiz çocukluğumuz, hepsi unutuldu mu?

Gün olmuş, iki hünerli Tanrı gibi, iğnelerimizi almış,

Bir mindere oturmuş, bir minder üzerinde

İkimiz bir çiçek yaratmıştık.

Duygularımız bir, bir ağızdan söylemiştik şarkımızı.

Ellerimiz, bedenlerimiz, seslerimiz, düşüncelerimiz

Kaynaşmıştı sanki.Birlikte büyüdük: bir çift kiraz gibi;

Görünüşte ayrı, ama ayrım yerinde birleşmiş,

Bir sap üzerinde şekillenmiş iki şirin tane.

Görünüşte iki beden, ama atan tek yürek:

Bir şövalyenin armasındaki birbirinin tıpkı resimler gibi ,

Tek kişiye ait ve tepesinde tek bir başlık.

Yılların sevgisini ikiye mi ayıracaksın şimdi?

Bu adamlara katılıp zavallı arkadaşını mı ezeceksin?

Ne dostluğuna yakışır bu, ne genç kızlığına.

Sızıyı duyan yalnız ben olsam da,

Hem kendi adıma kınıyorum seni, hem kızlar adına

Sen değimlisin Lisander'ı peşime takan;

Yüzümü gözümü övsün , beni küçük düşürsün diye?

Öteki sevdalın Demetrius'u sen kışkırtmadın mı?

Daha biraz önce beni ayağıyla iten,

Tanrıça, peri kızı,göksel, eşsiz, seçkin, diyor şimdi.

Nefret ettiği kişiye insan bunları neden söyler,

Hele Lisander, ruhu senin aşkınla doluyken:

Niye onu inkar eder, bana sevgi gösterisi yapar?

Senin izninle, senin kışkırtmanla tabii.

Ne olmuş senin kadar hoş, senin kadar çekici,

Bahtı açık değilsem?

Sevilmeden seviyor, hep itiliyorsam ne olmuş?

Hor görmektense acımam gerekmez mi bana?

İyi, iyi devam edin, üzülmüş gibi yapın,

Arkamı döndüğümde dil çıkarın, dudak bükün;

Birbirinize göz kırpın,sürdürün bu tatlı şakayı.

Neşenizi bozmazsanız, bakarsınız tarihe geçer.

Biraz acıma duygusu, biraz terbiye olsaydı sizde,

Böyle alay konusu yapmazdınız beni.

Neyse, haydi hoşçakalın;

Belki kusur bende , çaresi ya ayrılıkta ya ölümde

--------------------

ERKEK ADAYLAR (Komedya):

(…)

SMİRNOV: Para işlerini düşünemeyecek durumdaymış. Laf! (Taklit eder) “Kocam öleli tam yedi ay oldu!‿ Hıh! Bana ne? (Arkasından bağırır) Bu faiz ödenecek mi, ödenmeyecek mi bankaya? Sana basit bir soru soruyorum: Bu para ödenecek mi, ödenmeyecek mi? Yok, kocan ölmüşmüş, yok durumun kötüymüş, yok kâhyan bilmem nereye gitmişmiş, yok şu, yok bu! Bana ne bütün bunlardan! Ha? Ne yapmamı istiyorsun? Kendimi kaldırıp atayım mı bir yerlerden? Kafamı duvarlara mı vurayım? Bir balona mı binip kaçayım? Öteki borçlu heriflerden haberin yok senin! Gruzdeff’e gittim, evde yok. Yoroşeviç’e baktım, herif bir yerlere saklanmış, Kuritsin’i buldum. Öyle kavga ettik ki, herifi pencereden aşağı attım. Listemdeki herkese gittim, metelik bile alamadım. Sonra size geldim –Allah kahretsin- bu benzetmeyi bağışlayın, umurunuzda bile değil. (Yavaşça kendi kendine) Tabii, kabahat bende! Hepsine yüz verdim, gerçek bu! Fakat gösteririm onlara! Buna da! Parayı alıncaya kadar burada oturacağım. (Öfkeyle titrer) Öfke içindeyim. Hem de öfkenin dikâlâsı. Bütün sinirlerim tepeden tırnağa kadar ayakta. Nefes alamıyorum. Bayılacağım herhalde… (…) Han’fendi hastalanmış! Kimseyi görmek istemiyormuş! İyi, beni ister görsün, ister görmesin, ama ben buradayım. Paramı verinceye kadar da buradan ayrılmayacağım. Bir hafta boyunca hasta olsan, bir hafta boyunca buradayım! Bir yıl hasta olsan, bir yıl! Bana o dul kadın numaralarını, talebe kız gülücüklerini yutturamazsın! Bilirim o gamzeleri, gülücükleri ben! (Pencereden bağırır) Semyon, çöz atları! Burada kalıyorum. Söyle atlara yulaf versinler. Evey yulaf, aptal herif, ne sandın? (Pencereden çekilir) Ne aksilik! Aksiliğin dikâlâsı! Dün gece hiç uyuyamadım. Bugün de hava cehennem sanki. Bir Allahın belası da çıkıp para vermedi. Bu yaşlı eksik etek de “havam yok‿ diyor… Başım ağrıyor. Nerde şu… (Bardağı diker, fışkırtır) Puuuh! Su!... (…) (Simirnov oturur. Üstüne başına bakar) Off! Şu halime bak. Biri tüy dikse üstüme bari! Yıkanmamış, taranmamış, tıraşsız; yeleğim samana batmış, üstüm başım toz içinde. Küçük hanımefendi beni eşkıya falan sanmıştır herhalde. (Esner) Sanırım bu halle salona girmek pek yakışık almadı, ama umurumda bile değil, alacaklıyım. Yani en hoşlanılmayan misafir; ölümden sonra…

(…)

“ AYI ‿

Yazan: Anton ÇEHOV

Türkçesi: Yılmaz GRUDA

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

ERKEK ADAYLAR (Tragedya)

(…)

IAGO : Şimdi kalkıp da kötülük ettiğimi

Söylesinler bakalım bana,

Kurnazlıktan uzak, basbayağı akla yatan

Bir öğüt verdim ona.

Mağripli’nin gönlünü almak için de

Tek çıkar yol bu değil mi?

Böyle masum bir istekle gidildi mi

Desdemona’yı kazanmak çok daha kestirme.

O herkesin olan hava, su, ateş ve toprak kadar

Verimli ve cömert bir doğaya sahiptir;

Mağripli’ye her istediğini yaptırabilir,

Bu uğurda ona dinin bile inkâr ettirebilir.

Othello’nun ruhu zincirlidir Desdemona’nın aşkına,

Desdemona bir Tanrıça gibi

Onun zayıflayan iradesini yapıp bozabilir,

Onu yoğurup dilediği biçime sokabilir.

Neden kötü oluyorum öyleyse?

İşi sokmadım mı Cassio’nun çıkarına uygun bir yola?

Cehennemin dini imanı işte böyle!

En kara günahları işletecekleri zaman şeytanlar,

Bunu önce sevap diye yutturmaya kalkarlar;

Tıpkı benim yaptığım gibi.

Bu saf alık şimdi kalkıp Desdemona’ya gidecek,

Kendisi için ısrarla ondan Mağripli’ye yalvarmasını isteyecek.

Ben de o sırada Mağripli’nin kulağına zehrimi akıtırım:

Karısının Cassio’ya cinsel bir çekim duyduğunu,

Cassio’ya yaranmak için böyle yalvardığını anlatırım.

Böylece karısının erdemlerine olan inancını

Mağripli’nin gözünden silerim;

Desdemona’nın o kar beyaz namusunu

Katran kuyusuna çeviririm.

Desdemona’nın yufka yüreğinden öyle bir ağ öreceğim ki,

Teker teker yakalanacak hepsi.

(…)

Yapılacak iki şey var şimdi:

Karım, Cassio için hanımıyla konuşmalı;

Onu bu işe koştuktan sonra

Ben de kenara çekip Mağripli’yi,

Cassio, karısına tam yalvarırken,

Onları göreceği bir yere getiririm herifi.

Evet, yapılacak iş bu! İşi geciktirmemeli.

Demir tam tavındayken dövülmeli.

(…)

“OTHELLO‿

Yazan: W. SHAKESPEARE

Çev: Özdemir NUTKU

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

KADIN ADAYLAR (Komedya)

(…)

AGAFYA : Aman Yarabbim… Karar vermek ne güç şeymiş… Bir kişi, iki kişi olsa ne ise… Ama dört kişi… Gel de birini seç. Nikanor İvanoviç biraz zayıf ama, hiç de fena değil; İvan Kuzmiç de fena değil. Açık konuşmak gerekirse, İvan Pavloviç de biraz şişman ama, pekala gösterişli bir erkek. Söyleyin bana ne yapayım? Baltazar Baltazaroviç de değerli bir adam. Ah, ne zor şey bu karar vermek… Anlatamam, anlatamam. Nikanor İvanoviç’in dudaklarını, İvan Kuzmiç’in burnunu alsak… Baltazar Baltazaroviç’in de halini tavrını… Bunun üzerine de İvan Pavloviç’in gösterişini katsak o zaman seçmek kolay olurdu. Oysa şimdi düşün, düşün… Vallahi başıma ağrılar girdi. Bence en iyisi ad çekmek. İşi kısmete bırakmalı. Kim çıkarsa o kocam olur. Adlarını birer kâğıda yazarım… Sonra kâğıdı kaparım. Kısmetim kimse belli olur. (Masaya yaklaşır. Kâğıtla makas alır. Kâğıtları keser, katlar, bunları yaparken de konuşur.) Ah şu kızlar ne talihsiz… Hele âşık olan kızlar… Erkekler bunu kabul etmezler, anlamak da istemezler. Neyse, hepsi hazır. Bunları çantamın içine koyayım. Gözlerimi kapayıp çekeyim. Ne olursa olsun. (Kâğıtları çantaya koyar. Eliyle karıştırır.) Ah, içime bir korku geldi. Allah vere de Nikanor İvanoviç çıksa; ama ne diye o olsun… İvan Kuzmiç daha iyi. Peki, İvan Kuzmiç de neden? Ötekilerin ne kusuru var? Hayır, istemem. Kim çıkarsa o olsun. (Eliyle kâğıtları karıştırır ve çantadan yalnız birini değil, hepsini birden çıkarır.) A…. Hepsi birden çıktı. Kalbim çarpıyor… Olmaz, olmaz… Yalnız bir tane çekmek lâzım. (Kâğıtları gene çantasına koyar, karıştırır. Bu sırada Koçkarev girer. Yavaşça ilerleyerek arkasına gelir.) Ah Baltazar Balta… yok canım, Nikanor İvanoviç çıksa… Hayır, hayır istemiyorum. Kısmetim ne ise o çıksın. (Birden arkasında Koçkarev’i hisseder.) Ah… (Bağırır..Arkasına bakmaktan korkarak yüzünü iki eliyle kapatır.) Ah ne ayıp, ne ayıp…Bütün söylediklerimi duydunuz demek… Utanıyorum…Vallahi utanıyorum…

(…)

“BİR EVLENME‿

Yazan: N. V. GOGOL

Çev: Melih Cevdet ANDAY

Erol GÜNEY

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

KADIN ADAYLAR (Tragedya)

(…)

MEDEIA : Ey Zeus. Ey Zeus’un adaleti olan Güneşin ışığı! Şimdi dostlar, düşmanlarıma karşı kazanacağım zafer muhteşem bir zafer olacak. Bu zaferin yolundayız. Artık düşmanlarımın cezalarını çekeceklerini umut ediyorum. Bütün planlarımı sırasıyla söyleyeceğim. Pek eğlenceli olmayan bu planı dinleyin:

Hizmetçilerden birini, yanıma gelmesi için Iason’a göndereceğim. Gelince ona tatlı sözler söyleyeceğim: Arzularının benim de arzularım olduğunu ve bize ihanet ederek Kral’ın kızı ile evlenmesini beğendiğimi; bunların çok kârlı ve mutlu kararlar olduğunu söyleyeceğim. Kendisinden çocuklarımın burada kalmasını isteyeceğim. Bunu onları düşman bir memlekette, oğullarımı düşman hakaretine bırakmak için değil, fakat Kral’ın kızını öldürmek için istiyorum. Çünkü onları, bir ellerinde hediyeler olduğu halde, sürgünden kurtulmaları için geline göndereceğim; ince bir tül ve iyi işlenmiş bir altın taç. Elbiseyi alır ve vücuduna giyerse sefilce geberecektir ve genç kadınla beraber ona dokunan herkes de; bu hediyelere süreceğim zehirler işte böylesine zehirlerdir. Fakat burada planımı değiştiriyor ve bundan sonra yapmam gereken şey için ağlıyorum. Çünkü çocuklarımı öldüreceğim; hiç kimse onları kurtaramayacak: Ve Iason’un bütün evini yıktıktan sonra, çok sevgili çocuklarımın katili olan ben bu nefrete lâyık cinayet peşimde olduğu halde şehirden çıkacağım. Düşmanlarımın maskarası olmak! Hayır dostlar, buna dayanamam!

Onları öldürmekten vazgeçsem… Hayatları neye yarayacak? Benim ne vatanım, ne evim, ne de felâkete karşı sığınacak yerim var. Tanrıların yardımı ile, bize yaptığını ödeyecek olan bir Yunanlının sözlerine kanarak baba evini terk ettim ve o gün günah işledim. O, benden doğan çocukları bir daha canlı göremeyecek ve genç karısı da ona başka bir çocuk vermeyecektir. Çünkü o sefil kadın zehirlerimle sefilce ölecek. Kimse beni zayıf ve aciz sanmasın. Tersine… dostlarıma iyilikte ne kadar ileriye varırsam, düşmanlarıma kötülükte de o kadar ileriye giderim… En şerefli hayat bu suretle yaratılmış ruhlara aittir.

Bunu yapacağım, kocamı hiçbir şey bundan daha kuvvetle kalbinden ısıramaz!... (…) İş başına! Bundan böyle her türlü konuşma boşunadır… Git ve Iason’u getir…

(…)

“MEDEIA‿

Yazan: Euripides

--------------------

Oyunu Adı: 4. Murat

Yazan: Turan Oflazoğlu

SULTAN MURAT – Kur'andır bu!

Her karanlığı aydınlatandır bu!

Bütün sözlere, bütün eylemlere hakandır bu!

(Kalabalığın üstüne yürür.)

Kur'andır bu!

Yerin göğün sırrını kesin buyruklarla açıklayandır bu!

Tekmil peygamberleri doğrulayandır bu!

Kur'andır bu!

(Yavaş yavaş tahtına doğru çekilerek)

O doğmayan ve doğurmayanın ağzından,

doğrudan doğruya onun ağzından konuşandır bu.

O ki yerde insanların yürek vuruşunu ayarlıyandır,

gökte yıldızların dönüşünü sağlıyandır.

Onun ağzından konuşandır bu!

(Oturur.)

Kur'andır bu!

(Bekler. Kalabalık büyülenmiştir. Murat, Kur'andan bir yer açar, sessiz okur, sonra.)

Sultanlar sultanı Hud suresinde buyuruyor ki:

"Büyüğünüz sizden nasıl davranmanızı isterse,

öyle davranacaksınız kullarım!"

Sorarım size: Bu kitabın yanıldığını

ileri sürecek müslüman var mı içinizde?

Sultanlar sultanı Et-tevbe suresinde buyuruyor ki:

"Ey inananlar, Tanrıdan korkun

ve sadık kişilerle beraber olun!" "İnananlar" deniyor...

Tanrıya inanmayan müslüman var mı içinizde?

Derim ki kullarım,

kıyamet göğü gergin bir davul kesilip

gümbür gümbür ötmeden,

yeryüzünü karanlık yankılar

kanlı çığlıklarla tir tir titretmeden

derim ki,

gecenin sarp doruklarından öfke yangınları kopmadan,

yamaçlardan inen som ateşten süvariler

tüm kentleri köyleri kasıp kavurmadan,

derim ki,

kara elmas tolgalı başbuğ, o yağız Yokluk Sultan,

suçlu suçsuz bütün canlıları

şimşek bakışlarıyla eritmeden,

güzel çirkin tekmil bedenleri kül etmeden.

kullarım, derim ki

kendinize gelin

iş işten geçmeden!

--------------------

Oyunu Adı: Eski Fotoğraflar

Yazan: Dinçer Sümer

SEVTAP – Topunuz aynı çanağın çamurusunuz be! (Konyak içer.) Bilmez miyim ben? Benim adım Sevtap oğlum, Sevtap! Varyetemde bakarım da çevreme, ulan hiçbir adem, badem gözlü Sevrtap'ın gözlerinin içine bakmaz. Milletin tüm aklı-gözü göbeğimde, baldırımda. (İçer.) Şu odada bir gün ne oldu, biliyor musun? Bilmem ne müdürlüğünden emekli bir herif, işte şu iskemlede oturdu, sel gibi gözyaşı döküp yalvardı. Ne için biliyor musun? (Kahkahalarla güler.) Yooo, onun için değil. Yüz yaşındaydı belki manyak. Giyilmiş donlarımdan birini ona hediye etmem için. Birinde de bir sarı oğlan. Beş kuruşluk rakı içmiş, elinde bıçak, daldı odama. Höyyyt, ben adamı şişlerim, ben adamı dişlerim! Hani bayağı da güzel çocuk, hoş çocuk. Baktım fos fos ötüp duruyor çaylak, gülüverdim. Lan muhallebici dedim, senin istediğin bu mu? Al sana öyleyse. Soyunuverdim anadan doğma. Nah, fincan gibi oldu dürttüğün iki gözü. Şaşırdı kaldı, elden ayaktan kesildi. Gel gel dedim, gel! Tir tir titriyor anasının kuzusu. Şöyle bir gittim üstüne, attı bıçağı kaçtı. (Kahkahalarla güler.) Yaa, böyle işte. (Sehpanın üstünden bir bıçak alır.) İşte, durup durur bıçağı o günden beri. (Bıçağı bırakıp içkiyi alır, içer.) Yaa, Seyit çocuk, kolay mı Sevtap olmak? Benim hayatım roman be. (İçini çeker.) Oooof of! Gidelim. (Aynaya bakar.) Gördün işte Veli Bey hokkabazını... Biraz geç kaldım diye aklı fırttı kodoşun... (Sarhoş, mutlu.) Elbet ya, ben o pavyonun kraliçesiyim ulan, kraliçesiyim. Dur, azıcık daha allanacağım bu gece. (Allık sürünür.) Gözlerime de kalem çekeceğim. Ne müdürleri, ne jandarma kumandanlarını, ne pamukçu ağalarını kul etmiş kadınım ben. Sen bakma pavyondaki öteki kızlara. Hepsi de çürük-çarık şeyler. Teneke marka hepsi. Şimdikiler hepten düttürü Leyla. Neslihan da, İnci de, hepsi. Varsa yoksa, boşanmış zemberek gibi hi-hi-hi-hiyy diye gülmeler, bir de masanın altından heriflerin bacaklarına bacak sürtmeler. (Öfkeli.) Konsumasyonda etime el elleştirmiş kadın değilim ben. Ama muhabbetim var benim, erkek ruhundan anlarım bir kere. Yeniler iki viski içtiler mi, su muhallebisi gibi, peluze gibi yavşayıveriyorlar. Lap düşüyorlar heriflerin kucağına. Sabaha karşı da binip zamparanın taksisine doğru yaylaya, uçuşa! Ben de bilirdim taksilerde gezmesini, güzel otellerde yatmasını. Ama yoook, her kuşun eti yenmez. (Öfkelenmektedir iyice.) Erkek karıyım ben, namus kumkuması değilsem de... Gene de kendime göre... (Birdenbire sarsılır, ellerini göğsüne bastırır, acıyla kıvranır.)

Aaa-ı-ıh... İşte... Gene... Bir bıçak ucu, girdi çıktı şurama. (Soluk soluğa.) Şuram... Şuramda bir şey var benim.

Oyunu Adı: Kadıncıklar

Yazan: Tuncer Cücenoğlu

PARLAK - Şimdi, Abdullahcığım.. İlk filmimi çevirmekteyim.. Cüneyt ağbi başrolde.. Kız da Türkan Sultan.. Cüneyt ağbi gariban, bizim gibi.. Türkan Sultan varlıklı bir pezevengin kızı.. Cüneyt ağbi de yoksul bir pezevengin oğlu.. Aşk ferman dinler mi, bi görüşte vuruluyor Cüneyt ağbimize.. Buluşacaklar.. Türkan Sultan arabasıyla, yoksul delikanlı Cüneyt ağbimizin beklediği Sarıyer sırtlarına gelmektedir.. Cüneyt ağbi uzaktan arabayı tanıyor.. "Sultan, Sultaaaan" diye koşarken, aniden bir kamyon.. (Müzik sesi yapar) altına alıyor Cüneyt ağbiyi.. Kör oluyor kör.. Artık o, kör bir kemancıdır!.. Ona acıma, gözleri açılacak sonunda.. Bana acı asıl.. Dublör benim!.. Kamyon bana çarpıyor, Cüneyt ağbi yatıyor.. Sahneyi yeniden çekiyorlar, kamyon bana çarpıyor, Cüneyt yatıyor.. Beğenmiyorlar yeniden çekiyorlar, kamyon yine bana çarpıyor.. Cüneyt yatıyor!.. Türkan'ın sevgisi sahte değildir.. Babasının karşı koymalarına rağmen, Cüneyt'in çalıştığı, kör keman çalıp arabesk söylediği meyhaneye gelmektedir, her gece. Buraya dikkat.. Yeşilçam'da bir kahve vardır, siz görmediniz oraları.. O kahvede bizim figüran takımı bekler.. (Duygulanır..) Bir rol verilir umudu ile beklerler.. (Yeniden neşeli.) İşte o kahvede, günlerdir bir rol verilir umuduyla bekliyoruz.. Bir minibüse doldurdular hepimizi.. Yallah Sarıyer sırtlarındayız.. İşte o meyhanedeki içki içenleri oynayacağız.. Hani dedim ki, madem içki içenleri oynayacağız, filme uygun olarak sosyal gerçekçi olsun, baştan bir iki kadeh atalım.. Tam bizim sahne geldi ki hepimiz zom, aynen.. O Memduh olacak bağırdı!.. Recisör.. "Ben sizden meyhanede içer gibi yapacak adamlar istedim.. Bunlarla olmaz.." Ben de vallaha da billaha da sırf latife olsun diye, kolumla da destekleyerek "Yeşilçam'da ayık adam nah bulursun!." demiş bulundum. Birden, başta Memduh ağbi olmak üzere, setçisi, ışıkçısı, kameramanı ve hatta Cüneyt'in üstüme doğru geldiklerini gördüm.. Fatma abla var ya, o da çekimi seyrediyormuş, ayakkabıyı çıkarttığı gibi yallah üstüme!. Yer misin yemez misin? Hani, Cüneyt karateci ya, kolumu kırmaya çalışıyor, Fatma topuklusuyla başıma, hele o Türkan yok mu, bi de hanımefendi derler, hayalarıma hayalarıma ver ediyor tekmeyi.. Memduh ağbi desen, durmadan kafa atıyor!.. Tam bayılıyordum ki Memduh'un şunu söylediğini duydum: "Bu ipneyi!" Yani beni! "Bu delikanlıyı, en seri vasıtayla İstanbul il sınırları dışına çıkartın, bu yaştan sonra hapishanelere giremem!" Gözümü açtığımda burdaydım, Ankara'daydım.

lady tesekkurler...

Oyunun Adı: Cesaret Ana ve Çocukları

Yazan: Bertolt Brecht

Çeviren: Ayşe Selen

ANA – Yazık oldu komutana... yirmi iki çift çorap... kaza diyor herkes. Sis sebep olmuş.Komutan alaylardan birine, “ileri

Oyunun Adı: Bir Evlenme

Yazan: Nikolay V. Gogol

Çevirenler: Melih Cevdet Anday - Erol Güney

AGAFYA TIHONOVNA - Aman yarabbim... Karar vermek ne güç şeymiş... Bir kişi, iki kişi olsa ne ise... Ama dört kişi... Gel de birini seç. Nikanor İvanoviç biraz zayıf ama hiç de fena değil. İvan Kuzmiç de fena değil. Açık konuşmak gerekirse, İvan Pavloviç de biraz şişman ama, pekala gösterişli bir erkek. Söyleyin bana ne yapayım? Baltazar Baltazaroviç de değerli bir adam. Ah ne zor şey bu karar vermek... Anlatamam, anlatamam. Nikonor İvanoviç'in dudaklarını, İvan Kuzmiç'in burnunu alsak... Baltazar Baltazaroviç'in de halini tavrını... Bunun üzerine de İvan Pavloviç'in gösterişini katsak o zaman seçmek kolay olurdu. Oysa şimdi düşün, düşün... Vallahi başıma ağrılar girdi. Bence en iyisi ad çekmek. İşi kısmete bırakmalı. Kim çıkarsa kocam o olour. Adlarını birer kağıda yazarım. Sonra kağıtları kaparım. Kısmetim kimse belli olur. (Masaya yaklaşır. Kağıtla makas alır. Kağıtları keser, katlar, bunları yaparken de konuşur.) Ah şu kızlar ne talihsiz... Hele aşık olan kızlar... Erkekler bunu kabul etmezler, anlamak da istemezler. Ne ise, hepsi hazır. Bunları çantamın içine koyayım. Gözlerimi kapayıp çekeyim. Ne olursa olsun. (Kağıtları çantaya koyar. Eliyle karıştırır.) Ah, içime bir korku geldi. Allah vere de Nikonor İvanoviç çıksa; ama ne diye o olsun... İvan Kuzmiç daha iyi. Peki, İvan Kuzmiç de neden? Ötekilerin ne kusuru var? Hayır, istemem. Kim çıkarsa o olsun. (Eliyle kağıtları karıştırır ve çantadan yalnız birini değil, hepsini birden çıkarır.) A... hepsi birden çıktı. Kalbim çarpıyor... Olmaz, olmaz. Yalnız bir tane çekmek lazım. (Kağıtları gene çantasına koyar, karıştırır. Bu sırada Koçkarev girer. Yavaşça ilerleyerek arkasına gelir.) Ah Baltazar Balta... yok canım, Nikonor İvanoviç çıksa.. Hayır, hayır, istemiyorum. Kısmetim ne ise o çıksın.

Oyunun Adı: Sabahattin Ali

Yazan: Tuncer Cücenoğlu

SABAHATTİN ALİ - (Sanki bir gazeteciyle söyleşir gibi) Evlendiklerinde babam otuz, annem ondört yaşındaymış.. Yani babam annemden onaltı yaş daha büyükmüş.. Ailenin ilk erkek çocuğu olarak Eğridere’de doğmuşum.. Çocuklara verilen adlar genellikle babaların siyasal eğilimlerini belirleyecek ipuçlarını da taşır içlerinde... Adımı neden Sabahattin koymuş babam, biliyor musunuz? Çünkü babam Prens Sabahattin’in düşüncelerine değer veren bir adamdı... Onunla tanışmak onuruna sahip olduğunu söylerdi hep... Diğer erkek kardeşimin adı da Fikret’tir... O da babamın hayranlık duyduğu şair Tevfik Fikret’ten almıştır adını.. Yani babam edebiyatı seven, özgür düşünceli bir subaydı.. Jön Türkleri tutardı..

O günün deyimiyle “Hürriyetçi

Oyunu Adı: Yangın Yerinde Orkideler

Yazan: Memet Baydur

NURİ – Bir kere Zonguldak'a gitmiştim, yıllarca önce... Karanlıktı abicim... (Sessizlik.) Kömür madenlerinde çalışıyordum o zamanlar... Grizu patlar, herkes ölür, geriye kalanlar çalışmaya devam eder, yine grizu patlar, yine herkes ölür... geriye kalanlar çalışmaya devam eder... Ama bir gün geldi ki.. kravatın icadını açıkladım abicim. Kravat abicim.. boyunbağı.. hani "kravatsız girlmez" derler ya.. işte oradaki kravat.. (Bir elinde tabanca, öbüründe Dom Perignon) Madendeydik abicim.. ineli on saat olmuştu... Hepimiz öksürüyorduk... Birisi başlıyordu kısa bir öksürük solosu geçmeye.. derken bir diğeri katılıyordu.. derken bir üçüncü, dördüncü derken onlarca, yüzlerce, binlerce insan öksürmeye başlıyordu... Senfoni gibi! Feci bir durum abicim.. bildiğin gibi değil.. orada.. o gün aklıma geldi abicim... Kravat abicim.. boyunbağının icadını icat ettim orada, yerin yedi kat dibinde... Şöyle dedim kendi kendime: Uygar insan öksürmez. Doğrudur ha, kaç yüz kere gözlemiştim, o herifler hiç öksürmüyordu.. karıları da öksürmüyordu, çocukları da... Çünkü uygardılar... Neden uygardılar abicim ve biz neden uygar değildik ve ha babam öksürüyorduk? Ha? Sorarım size ulan dedim kendime içimden bağırarak! Biz neden öksürüyorduk durup dururken?! Dokuzuncu koridorda bir patlama oldu abicim.. ben bunları düşünürken... Bütün galeri çökmüş.. ertesi gün öğrendim... 44 ölü.. yaralı filan yok.. zaten o meslekte ya ölürsün.. ya da yaşarsın.. ikisini de öksürerek yaparsın ama.. ama.. neden, neden, neden öksürüyorduk acaba? (Sessizlik.) Uygar değildik. Neden uygar değildik? Kravat takmıyorduk çünkü! (Sessizlik.) Anlaman gerekiyor abicim, kravatlar öksürmez. Bak anlatayım sana! Yıllarca.. yüzyıllarca önce.. kravatın icadından epey önce.. kömüre ihtiyaç duyan bazı insanlar.. bazı ince insanlar, boğazlarına kömür tozu kaçmasın diye boyunlarına bez parçaları bağlamaya başladılar! Basit bir eylemdi bu ama koskoca bir tekstil, mensucat sanayi doğdu bu gereksinimden! (Sessizlik.) Bez parçaları pahalıydı.. yerin yedi kat dibinde kendi ciğerini tükürmek ucuzdu.. dolayısıyla herkes boynuna dolayamıyordu şu medeniyet yularını! Kravat takabilenler.. yeryüzüne çıktılar.. takamayanlar.. yeraltında kaldılar... O gün orada bunu açıkladım herkese... Kravat, kömür tozları boğazınıza kaçmasın diye icat edilmiş ve son derece uygar bir alettir. İşime son verdiler abicim. Ben de buraya döndüm... Yine... Kravatın İcadı ve Muhtelif Kullanılışı diye bir kitap yazdım. Yazmak istedim yani... Heh heh heh.. kağıt kalem zor bulunuyor buralarda.. kravat gibi namussuzum! (Sessizlik.) İşte böyle! (Sessizlik. Birbirlerine bakarlar bir an. Sonra Nuri önüne bakar hüzünlü.) Kravat.. kömür madenlerinde icat edilmiştir.

--------------------

Oyunu Adı: Ful Yaprakları

Yazan: Civan Canova

RICHARD - Ben Romeo'nun Jüliet'i tanıdığından dah fazla tanıyorum seni. Sen de beni. Juliet'in Romeo'yu, Ophelia'nın Hamlet'i, Eva Braun'un Hitler'i, Diana'nın Charles'ı tanıdığından daha fazla tanıyorsun. En azından onlardan daha çok sohbet ettik. Daha çok vakit geçirdik birlikte. Ve yakında sıra ölüme gelecek. Bütün aşıklar gibi. Aşkımızla ilgili yazılı bir belge olmayacak belki, ama ilgilenenler ilerde internet kayıtlarından bulabilirler bizim hikayemizi. Ve ben, iki sevgiliye yaraşan en güzel ölümü buldum. Anlatayım mı?

Siyanür dolu bir küvete girmeliyiz önce... Ya da baldıran otu... Evet, bu daha iyi. Siyanür derimizden içeri girebilir. Ve de vaktinden önce öldürebilir bizi. En iyisi baldıran otuyla kaynatılmış köpüklü su. Üzerinde ful yaprakları. Binlerce yaprak. Önce o suya girip yıkanmalıyız... Saatlerce... Sadece dokunmalıyız birbirimize. Ellerimizle... Saçlarımızı okşamalıyız. Omuzlarımızı, göğüslerimizi, bacaklarımızı... Sonra çıkmalıyız köpüklerin ve ful yapraklarının arasından... Gözlerimiz kapalı, kokularımız ciğerlerimizde, tenimiz, terimiz ve baldıran otlu vücutlarımız birbirine karışmış, dakikalarca sevişmeliyiz. Wagner çalmalı odada. Faust bizi izlemeli perdenin kenarından, sessizce...

Gerçek aşkları göze alamadık. Ölüme bile atlayamadık gerçek aşklarımız için. Oysa nedir ki ölüm? Hiç değilse düşlerimizdeki aşklar için yapmalıyız bunu. Yok olsak bile adresimiz belli olmalı bu saçma sapan boşlukta. Madonna ve Richard. Güneş sistemi... Mars... Kainat... Özel ulak.

Gün ağırınca, önce kapıyı çalacaklar. Meraklılar. Sonra da kıracaklar kapıyı. Sonra da, ne yazık ki iki ayrı beden bulacaklar içerde. İki baş, dört kol, dört bacak ve birbirine sırtını dönmüş iki yürek.

Ben şimdiye kadar hiçbir ölüme üzülmedim aslında. Ne bir savaş esirine, ne babama, ne de ful yapraklarına... Gülüp geçmedim belki ama hiç üzülmedim. Umursamadım. Ve de... Hep korktum ölümden. Çok düşündüm ölmeyi ama cesaret edemedim.

Mars'a yollanacak olan kapsüle isimlerimizi yazdırdım bu sabah. Düşünsene, aşkımız tarihe geçecek. Adem'den beri hiçbir aşk bu kadar uzaklarda duyulmamış, hiçbir aşık böylesine bir gurur yaşamamıştır. Mars'a isimleri yazılan ilk bir milyon insan arasında biz de varız Madonna. Önce uzun bir süre boşlukta dolaşacak adlarımız, sonra da bambaşka bir gezegene düşecek. Ve insanlık kendini yok edinceye, kainat bir atom çekirdeği haline gelinceye kadar orda kalacağız. Sonsuzluğa kazınan kutsal bir aşk. Sen ve ben. Madonna ve Richard...

Oyunu Adı: Vanya Dayı

Yazan: Anton Çehov

Çeviren: Ataol Behramoğlu

SONYA - Ne yapabiliriz? Yaşamak gerek! (Bir sessizlik) Yaşayacağız Vanya Dayı. Çok uzun günlet, boğucu akşamlar geçireceğiz. Alınyazımızın bütün sınavlarına sabırla katlanacağız. Bugün de, yaşlılığımızda da, dinlenmek bilmeden, başkaları için çalışıp didineceğiz. Ecel saati gelip çatınca da uysalca öleceğiz ve orada, mezarın ötesinde, çok acı çektik, gözyaşı döktük, çok acı şeyler yaşadık diyeceğiz... Ve Tanrı acıyacak bize ve biz seninle, canım dayıcığım, parlak, güzel, sevimli bir hayata kavuşacağız ve buradaki mutsuzluklarımıza sevecenlikle, hoşgörüyle gülümseyeceğiz ve dinleneceğiz... İnanıyorum buna dayıcığım, bütün kalbimle, tutkuyla inanıyorum... (Voynitski'nin önünde diz çöker ve başını onun avuçlarına koyar. Yorgun bir sesle tekrar eder.) Dinleneceğiz! Dinleneceğiz! Melekleri dinleyeceğiz, elmaslar gibi yıldızlarla kaplı gökleri göreceğiz. Dünyanın tüm kötülüklerinin, tüm acılarımızın, dünyayı baştan başa kaplayacak olan merhametin önünde silinip gittiğini göreceğiz ve hayatımız bir okşayış gibi dingin, yumuşak, tatlı olacak. İnanıyorum, inanıyorum buna. (Dayısının gözyaşlarını mendiliyle kurular.) Zavallı, zavallı Vanya Dayı, ağlıyorsun... (Gözyaşları arasından) Hayatında mutluluğu tadamadın, ama bekle Vanya Dayı, bekle... Dinleneceğiz.... (Kucaklar onu.) Dinleneceğiz! Dinleneceğiz!

--------------------

Oyunu Adı: Güldürü Üstüne Aldatma Ya da Tam Tersi

Yazan: Ahmet Önel

DALGACI – (Işıklar yandığında koltuğundadır. Elinde tenis raketi..) Ne çok şey anlatabilirim! Hoşsohbet biriyimdir aslında. Yine de, pek sevmezler beni. Nedense çekinirler. Huysuz herifin biri olduğum söylenir orda burda. Aldırmam. Her söylenen lafa kulak kabartırsanız işiniz iş demektir, yalan mı! Benim işim ise.. Size komik gelebilir belki ama, oyun oynarım ben. Sıkı bir oyuncuyumdur hani. Fazlasını sormayın, anlatmam. Bir işim daha vardır bu arada. Ona iş denir mi, bilmem ama.. (Kolundaki aleti gösterir.) Bunu saat sanırsanız aldanırsınız. Dünya nüfus göstergesidir bu. Şu an, evet şu an yeryüzünde kaç insan evladı var, anında söyleyebilirim. Tam tamına, altı milyar, yediyüz yirmi milyon üçyüz kırkaltı bin seksen dört kişi. Yemin ederim ki doğru! Eh, ne yapalım, herkesin bir merakı var işte. Ben sizin o minik içki şişelerini yan yana dizip de eşe dosta gösterip böbürlenmenize karışıyor muyum! Aslında itiraf etmek gerekirse, sorumluluk duygusu fazla olan biri değilim. Sorumluluk almaktan da ana değilim hani. Dalgacının biri olduğum bile söylenebilir canım! Bana kalsaydı ne o, ne bu, şair olmak isterdim! Çok ciddiyim. Güzel, körpecik kızlar sırtımı kaşıyıp yelpaze sallarken ben de şarabımı yudumlayıp şiirler döktürseydim fena mı olurdu sanki! Ya da bir yazar olup öyküler kurmak! Bakın bu da fena değil.. Yeni yeni insanlar salardım yeryüzüne ve onlar birbirlerini didiklerlerken ben de bir köşeye çekilir ve keyifle izlerdim kurguladığım dünyayı. Olmadı işte! Ne yaparsınız, beni kurgulayan da böylesini uygun görmüş. Ancak hayatın kendine has kuralları var. Acımasız bir dünyayla burun buruna geliyoruz pencereyi araladığımızda. Üzümler kendiliğinden şaraba dönüşmüyor. Çaba gerekiyor çünkü. Sonuç olarak, şiiri çoktan bıraktım. Öyküye zaten başlamamıştım. Herkes gibi yaşamayı seçtim sizin anlayacağınız. Ayrıca bir yazar nedir ki! Eninde sonunda kendi gölgesiyle sohbet eden bir ademoğlu! Yalan mı?

Şimdiden kantarın topuzunu kaçırdım bile. Yazmak şart değil ya, bir öykü anlatacaktım size. Her ne kadar yazar olamadıysam da, bir yazarın öyküsünü aktaracaktım. Aldığı bir siparişin heyecanıyla soluğu kıyıkentteki bir motel odasında alan bir düş ustasının öyküsünü, evet! Eh, motel masrafını ödeyecek olan kendisi değil nasıl olsa! Motelin en güzel odasına yerleşmekten kim alıkoyabilir ki kendisini! Ne keyifli bir durum, öyle değil mi! Ancak şu üzümdeki çaba burada da gerekiyor. Sözcüklerden şarap yapmak kolay mı sanıyorsunuz yoksa? Felsefe paralayacak değilim. Yüzüme gözüme bulaştırmadan öyküyü anlatabileyim, yeter bana. Son olarak söyleyeceğim şu: Yazarlar yarattıkları aracılığıyla özlemlerini dile getirirler biraz da.. Maharet sözcüklerde sizin anlayacağınız. Ah sözcükler! O görünmez kanatlar.. O duyulmayan kanat çırpışları.. Kimi zaman da nasıl aldatır biz çaresiz insanları! Bütün bu söylediklerim gibi tıpkı. Yoksa siz.. deminden beri konuştuğumu mu sanıyorsunuz? (Yerinden doğrulur, raketi sallayarak çıkar.)

tiradlar oyuncular için oyun dışında da gelişim için gerekli olan çalışma alanlarıdır. Ki bazı tiyatro toplulukları, oyuncu alımlarında tirad çalışmalarına çok önem verir.

Oyunculuk çalışmaları sırasında, en önemli çalışma alanlarından biri tiradlardır...

tiradlar oyuncular için oyun dışında da gelişim için gerekli olan çalışma alanlarıdır. Ki bazı tiyatro toplulukları, oyuncu alımlarında tirad çalışmalarına çok önem verir.

Oyunculuk çalışmaları sırasında, en önemli çalışma alanlarından biri tiradlardır...

hatta oyunculuk bölümlerinde oyuncular her dönem bir tirad seçerek o tirada ve karaktere uygun postür çalışmaları ile parça verirler derslerinde. çoğu oyuncunun bitirme çalışması da bu tiradlardan oluşur.

bu eğilime hizmet etmek amacıyla, örneğin Yılmaz Öğüt ün editörlüğünde mitos-boyut yayınlarından çıkan sahne çalışması için 100 MONOLOG isimli 4 serilik kitaplar da var..

MARTI / ANTON ÇEHOV

Nina

Yalnızım, yapayalnız. Bir şey söylemek için yüzyılda bir açarım ağzımı ve sesim bu boşlukta kederle çınlar ve hiç kimselere ulaşmaz... Sizler de, ey solgun alevler, işitmiyorsunuz beni... Sabah öncesinde çamurlu bataklıktan yükselirsiniz siz ve tan vaktine kadar sürtüp durursunuz, düşüncesizce, iradesizce, hiçbir yaşam kıpırtısı taşımaksızın... Sonsuz maddenin babası şeytan, bir yaşam kıpırtısı doğar korkusuyla, taşlarda ve sularda olduğu gibi, her an sizlerin atomlarını da değiştirir ve durmaksızın değişirsiniz. Evrende sürekli ve değişmez olarak bir tek ruh kalır sadece. Bomboş, derin bir kuyuya atılmış bir tutsak gibi, neredeyim, beni ne bekliyor, bilmiyorum. Fakat bir tek şey var bildiğim, çok iyi bildiğim: Maddi güçlerin yaratıcısı şeytanla amansız, acımasız kavgada, zafer mutlaka benim olacak ve sonuçta da madde ile ruh eşsiz bir uyumda birleşip kaynaşacak, bu ise dünyasal irade'nin egemenliği olacaktır. Fakat uzun, yavaş, binlerce yıllık bir sürecin sonrasında, hem ay, hem parlak Sirius, hem yeryüzü toza dönüştükten sonra gerçekleşecek bu... Ama o zamana kadar dehşet, dehşet... (Sessizlik. Göl üzerinde iki kızıl ışık görünür) İşte, amansız düşmanım şeytan yaklaşıyor... Korkunç, kızıl gözlerini görüyorum onun...

--------------------

Federico García Lorca

Kanlı Düğün

Bırak vursun!Beni öldürsün diye geldim buraya.Beni onlarla beraber kaldırsınlar diye.Ama onun elleriyle değil.Kancalarla,orakla,hemde zor kullanarak,kemiklerimi kırasıya.Bırak vursun!Bilsin ki ben temizim,bilsin ki ben çılgın olabilirim.Ama göğüslerinin aklığını hiçbir erkeğe açmamış bir kız olarak gömebilirler beni.

Ötekiyle kaçtım! Kaçtım! Sen olsan sende giderdin. İçi dışı yarayla dolu arzudan yanıp tutuşan bir kadındım ben. Oğlunsam kendisinden çocuklar toprak,sağlık umduğum bir avuç suydu.Ama öteki çalılıklarla tıkalı karanlık bir ırmaktı.Sazlıkların fısıltısını mırıltılı türküsünü getiriyordu bana.Soğuk sudan bir küçük çocuğa benzeyen oğluna uydum bende.Ötekiyse yüzlerce kuş saldı üstüme.Bu kuşlar yolumu tuttular,beyaz beyaz kırağı bıraktılar yaralarım üzerinde.İstemezdim.unut maki bende istemezdim.Oğlun benim yazgımdı,ona ihanet etmiş değilim ama ötekinin kolu denizin itmesi boğanın çekmesi gibi sürüklüyordu beni.Her zaman da sürükleyecekti.Her zaman,her zaman!Kocamış bir kadın olsam da,oğullarımın oğulları saçlarımdan tutsa da.

Sus! Sus, al öcünü. İşte karsındayım. Bak boynum ne yumuşak. Bahçendeki bir yıldız çiçeğini koparmaktan daha az zahmet ister. Ama onurumla oynama. temizim ben. Yeni doğmuş bir kız kadar temiz.Bunu sana ispatlayacak kadar da güçlü!Yak ateşi elimizi içine sokalım.sen oğlun adına,ben vücudum adına.Elini ilk çeken sen olacaksın.

--------------------

MACBETH – Yapmakla olup bitseydi bu iş,

Hemen yapardım, olup biterdi.

Döktüğüm kanla akıp gitse her şey,

Bir vuruşta sonuna varılsa işin,

Bir anda bu dünyayı olsun kazanıversen,

Zaman denizinin bir kumsalı olan bu dünyayı

Öbür dünyayı gözden çıkarır insan.

Ama bu işlerin daha burada görülüyor hesabı.

Verdiğimiz kanlı dersi alan

Gelip bize veriyor aldığı dersi.

Doğruluğun şaşmaz eli bize sunuyor

İçine zehir döktüğümüz kupayı.

Adam burada, iki katlı güvenlikte:

Bir kere akrabası ve adamıyım:

Ona kötülük etmemem için iki zorlu sebep.

Sonra misafirim; Değil kendim bıçaklamak,

El bıçağına karşı korumam gerek onu.

Üstelik bu Duncan, ne iyi yürekli bir insan,

Ve ne bulunmaz bir kral.

Her değeri ayrı bir İsrafil borusu olur

Lanet okumak için onu öldürene!

Acımak yeni doğmuş bir çocuk olur, çırılçıplak,

Kasırganın yelesine sarılmış,

Ya da bir melek, görülmez atlarına binmiş göklerin,

Ve gider dört bir yana haber verir

Bu yürekler acısı cinayeti,

Göz yaşı savrulur esen yellerde.

Sebep yok onu öldürmem için,

Beni mahmuzlayan tek şey, kendi yükselme hırsım;

O da bir atlayış atlıyor ki atın üstüne

Öbür tarafa düşüyor, eğerde duracak yerde.

Yazan: William Shakespeare

--------------------

Oyunun Adı: Müfettiş

Yazan: Nikolay V. Gogol

Çevirenler: Melih Cevdet Anday - Erol Güney

OSIP - Allah belasını versin. Açlıktan geberiyorum. Midem bomboş... karnım gur gur ötüp duruyor. Ah bir eve dönsek! Ne yapsam bilmem ki! Piter'den* çıkalı iki ay oluyor. Çapkın, yolda elindekini, avucundakini yedi, bitirdi. Şimdi de süt dökmüş kedi gibi düşünüyor. Bol bol yol paramız vardı. Ama kendisini nasıl gösterecek? (Taklit ederek) "Hey! Osip, git, bir oda tut, en güzel odayı tut. En iyi tarafından yemek ısmarla. Ben, öyle olur olmaz yemekleri yemem. Bana yemeğin en iyisi gerek." Önemli bir adam olsa ne ise, küçük bir kayıt memuru! Önüne gelenle dost olur, sonra da başlar kumar oynamaya. İşte sonu böyle oluyor. Off... bıktım bu yaşamdan. Vallahi, köy daha rahattı. Orada kent yaşamı yoktur ama üzüntüsü de azdır... Bir kadın alırsın, ondan sonra ömrün boyunca keka, ye böreği, yat aşağı. Elbet doğrusunu söylemek gerekirse, Piter'de yaşamak çok güzel. Yalnız, iş parada... para olduktan sonra, günler daha ince, daha politikalı geçer. Tilaturalar, dans eden köpekler, hepsi önünde... ne istersen var. Herkes ince, nazik konuşur. Daha nazik konuşanlar var, ama onlar soylular. Bir pazara gidersin. Satıcılar bağırır: "Buyurun, bayım!" Diyelim salda giderken bir memurun yanında bile oturursun. Kibarlık görmek istiyorsan bir mağazaya git. Orada emeklinin biri sana askerlikten açar. Gökyüzündeki yıldızların neye yaradığını, ne olduklarını anlatır. Onları sanki avucunun içi gibi öğrenirsin. Bazen yaşlı bir subay karısı düşer... bazen de bir hizmetçi girer, ama bir içim su... öf... öf... öf! (Güler, başını sallar.) Hey canına yandığımın... ne muameledir o! Hiç kaba bir sözcük işitilmez. Herkes sana, siz der. Yürümekten mi bıktın, atla bir arabaya, bey gibi kurul. Parasını vermek istemiyorsan, onun da kolayı bulunur: Her evin iki kapısı vardır. Birinden girer, ötekinden çıkarsın. Şeytan bile bulamaz seni. Yalnız, bu yaşamın kötü bir yanı var: Kimi zaman karnını güzelce doyurursun, kimi zaman da, işte bugünkü gibi açlıktan geberirsin. Ama bütün suç onda. Halimiz duman, başımız dertte yahu! Babası para gönderiyor. İnsan biraz tutumlu olur, değil mi? Nerede... başlar hovardalığa. Arabadan aşağı inmez, her gün tilatura için bilet al, bir hafta sonra ne görürsün? Yeni frağını bitpazarına satmaya yolluyor! Gömleğine varıncaya kadar sattığı oldu. Üstünde bir ceketi, bir de kaputu kaldı. Vallahi böyle. Kumaşı da ne güzeldi ama! İngiliz. Bir frak 150 rubleye mal olur, ama bitpazarına götürdün mü, vere vere 20 ruble verirler. Hele pantolon, yok pahasına gider. Bu duruma düşmesinin nedeni de ne? Aklı havada, ondan! İşine gücüne gideceğine piyasaya çıkıyor, kumar oynuyor. Ah, beyefendi bunu bir öğrenirse, vallahi, memurmuş, falanmış dinlemez, pantolonunu indirir, basar sopayı, bizimki de dört gün rahat oturamaz. İnsan memursa, memurluğunu bilmeli. İşte, şimdi de, otelci: "Birikmiş borçlarınızı ödemezseniz, artık yemek vermem." dedi. Peki, parayı veremezsek ne olacak? (İç çeker.) Ah Yarabbi, bir kaşık çorba olsa. Vallahi bana öyle geliyor ki, şimdi bütün dünyayı yiyebilirim. Kapıyı vuruyorlar... O olmalı. (Yataktan fırlar.)

*Petersburg

--------------------

Oyunu Adı: Julius Caesar

Yazan: William Shakespeare

Çeviren: Nurettin Sevin

ANTONIUS – Dostlar, Romalılar, vatandaşlar, beni dinleyin: Ben Sezar'ı gömmeye geldim, övmeye değil. İnsanların yaptıkları fenalıklar arkalarından yaşar, iyilikler çok zaman kemikleriyle beraber gömülür; haydi Sezar'ınkiler de öyle olsun. Asil Brutus size Sezar'ın haris olduğunu söyledi; eğer böyleyse, bu ağır bir suç. Sezar da onu pek ağır ödedi. Şimdi burada Brutus'la diğerlerinin izinleriyle, çünkü Brutus şeref sahibi bir zattır; zaten hepsi, hepsi şerefli kimselerdir, evet müsaadeleriyle burada Sezar'ın cenazesinde söz söylemeye geldim. O benim dostumdu, bana karşı vefalı ve dürüsttü; lakin Brutus haris olduğunu söylüyor ve Brutus şerefli bir zattır. Sezar Roma'ya birçok esir getirdi, devlet hazinelerini bunların kurtuluş akçeleri doldurmuştu. Acaba Sezar'da hırs diye görülen bu muymuş? Fakirler ne zaman ağlasa, Sezar'ın gözleri yaşarırdı; hırs daha sert bir kumaştan olsa gerek. Fakat gene Brutus onun için haristi diyor; Brutus da şerefli bir adamdır. Siz hep gördünüz, Luperkalya yortusunda ben kendisine üç defa kırallık tacı sundum, üç defasında da reddetti; hırs bu muymuş? Gene Brutus, haristi diyor. Ve şüphesiz kendisi şerefli bir adamdır. Ben Brutus'un dediklerini çürütmek için söz söylemiyorum, buraya bildiklerimi söylemeye geldim. Bir zamanlar siz onu hep severdiniz, bu sebepsiz değildi; öyleyse sizi ona yas tutmaktan alıkoyan nedir? Ey izan! Sen hoyrat hayvanlara sığınmışsın, insanlar da muhakemelerini kaybetmiş. Beni affedin. Kalbim tabutun içinde, şurda, Sezar'ın yanında, tekrar bana gelinceye kadar beklemeli.

--------------------

Ölüm ve Kız

yazan: Ariel Dorfman (çev. Filiz Ofluoğlı)

Paulina,kendisine senelerce önce işkence yapmış ve tecavüz etmiş olan,elleri ayakları sandalyeye bağlı olarak karşısında oturan Dr.Roberto Miranda'ya,işkenceden sonraki yaşamını ve kocasıyla olan ilişkisini anlatmaktadır.

Paulina:

sonunda beni salıverdikleri vakit.. nereye gittim dersin? Eve anama babama gidemezdim,öylesine askerlerden yanaydılar ki,uzun süre,annemi yalnızca bir tek defa görmüştüm....Ne garip değil mi,bütün bunları günah çıkarırcasına sana anlatıyorum,oysa ne Gerardo'ya, ne kız kaedeşime, ne de, kesinlikle,anneme anlatmadığım çok şey var. Kafamdan geçenleri bilseydi,yüreğine inerdi. Oysa sana, neler hissettiğimi,beni saldıkları vakit neler hissetmiş olduğumu,pek güzel anlatabiliyorum. O gece... her neyse, ne durumda olduğumu sana söylememe gerek yok,salıverilmeden önce sen beni bir güzel muayene etmiştin,değil mi? Burada sıcacık bir yuvada gibiyiz değil mi,böylece,ikimiz_ Tıpkı,güneşin altında,bir bankta oturmuş iki yaşlı emekli gibi.

(Roberto bir şey söylemek ya da kendini iplerden kurtarmak istercesine bir hareket yapar)

Aç mısın? İşler o kadar da kötü değil. geardo gelene kadar sabret biraz.

( Erkek sesini taklit ederek.) "Aç mısın? Yemek mi istiyorsun? Şimdi sana yiyecek veririm yavru,hemde seni öylesine doldururum ki açlığını bile unutturursun."

(Kendi sesiyle.) Hiçbirinizi Gerardo'dan haberi yoktu,değil mi? Onun adını hiç ağzıma almadım. Senin meslektaşların tabii bana sorarlardı. "Sende bu varken,ah yavru,seni becerecek kimse yoktu deme bana, ha? Haydi söyle bakalım bayan,seni kim beceriyordu,söyle." Ama ben onlara Gerardo'nun adını asla vermedim. Şu işe bak,çarklar nasılda garip dönüyor. Oysa Gerardo'nun adı ağzımdan kaçsaydı, o komisyona seçilmezdi de,huhçunun birinin soruçturacağı adlardan olurdu. Üstelik bende o komisyona çıkıp Gerardo ile nasıl tanıştığımı anlatırdım-aslında ben onunla askeri darbeden hemen sonra,kaçmak isteyenlerin yabancı elçiliklere sığınmasına yardım ederken tanışmıştım;ölmesinler diye insanları yurt dışına kaçırırken. .ılgındım,korkusuzdum,herşeye hazırdım, o sırada içimde en ufak bir korku izi bile olmadığına hala şaşırıyordum.

Nerede kalmıştım?... A, evet salıverildiğim gece, ben de Gerardo'nun evine gittim,kapıyı vurdum,uzun,sakin vuruşlar,bir daha,bir daha,tıpkı senin dün yaptığın gibi,sonunda Gerardo kapıyı açtığı vakit,şaşkındı,saçları karmaşıktı;

--------------------

Davos-Andros Güzeli...

Oğlum Davos, kollarını kavuşturup uyuklamanın sırası değil. İhtiyarın düğün için söylediklerini duydun!... Bir yolunu bulup bu işin önüne geçmezsek ya bana, ya bizim efendiye oldu olanlar!... Ama ne yapayım? Bilemiyorum ki yapacağımı! Pamphilus'a mı bir iyilik edeyim, yoksa babasının dediğini mi dinleyeyim? Pamphilus'a mı korkarım, kıyıverir kendine; bırakmadım mı öteki de yapar dediğini! Kolay değil onunla uğraşmak! İşte, oğlunun tutkun olduğunu da, benim yardım ettiğimi de öğrenmiş. Bana öfkeli, düğünü bozmaya kalkarım diye ne yapsam gözetliyor, ne etsem kuşkulanıyor. Beni bir yakalarsa, hapı yuttuğum gündür; aklına esmeye görsün, suçlu muyum, değilmiyim, bakmaz, değirmene gönderiverir. Üstelik o Andros'lu kız da, Pamphilus'un karısı mıdır, kapatması mıdır, nedir? İşte o, gebeymiş... Neler konuştuklarını da bir duymalı! Aşık konuşması değil, düpedüz deli saçmalaması! Doğacak çocuk kız olsun, oğlan olsun, büyüteceklermiş... Bir de masal uydurmuşlar aralarında: Kız Androslu değilmiş de Atina'nın özgür yurttaşlarındanmış... Vaktiyle buralı bir tecimen varmış, gemisini yüklemiş gitmişmiş, Andros açıklarında gemisi batmışmış, kendisi o adada ölmüşmüş, kızı da Chrysis'in babası alıp evlat edinmişmiş... Baştan aşağı masal! Bence inanılacak bir yeri yok; ama onların hoşuna gidiyor, uydurup uydurup söylüyorlar!... Ben doğru çarşıya gideyim de Pamphilus'u bulayım, işi haber vereyim, babası gafil avlamasın!

yazar: Terentius

çeviri: Nurullah ATAÇ

--------------------

MUSTAFA

Geçmiyor, bir türlü geçmiyor. Ne yaparsam yapayım yine de geçmiyor.

Tam unuttum diyorum, yine çıkıp geliyor. Hayalini görüyorum onun. Buraya geliyor.

Beni ziyaret ediyor. Orta birinci sınıftayken beni okuldan aldı, bir işe soktu. Çocuktum ama

oyun yoktu, oyuncak yoktu. Durmadan çalışıyordum ve o benim

kazandığım bütün parayla içki içiyordu. İşkenceler hep devam etti.

Üzerimde söndürdüğü her sigarada ona olan nefretim biraz daha alevlendi.

Epey bir süre gizlice karate çalıştım. Çocuk aklı işte, amacım bir an önce

ondan daha güçlü olup onu dövmekti. Baktım bu böyle olmayacak bıraktım

karateyi ve gizlice bir okula kayıt yaptırdım. Ortaokulu dışarıdan bitirdim.

Lise 1’e başladığımda artık genç bir delikanlıydım ve babamın baskıları

beni yıldırmıştı. Artık ona kendimi ezdirmeyecektim. Zaten çok içmekten

yavaş yavaş kafayı yiyordu. Topladım eşyalarımı kaçtım evden. Epey bir

süre sokaklarda yattım. Sokak çocuklarıyla ahbaplık ettim. Tinerlerini

paylaştılar benimle. Sonra bir iş buldum: Bir kafeteryada garsonluk…

Oranın deposunda konaklamaya başladım, iri lağım fareleriyle birlikte…

Çok sevmiştim onları, çünkü tek arkadaşlarım onlardı. Çok büyük bir hırsla

çalışıyordum, hem işte hem de okulda derslerime… Derslerimde çok

başarılıydım. Öğretmenlerim üstüme düşerdi. Hoşuma giderdi bu durum.

Ama gel gör ki hiç arkadaşım yoktu. Aslında vardı: Selim… Ama o da beni

terk etti. Büyük ihtimalle sevgilisi istemişti böyle olmasını. Oysa ben onun

gerçek bir dost olduğuna inanmıştım. Canı sağ olsun eski dostumun. Lise

sondayken İpek diye bir kızla tanıştım: ilk aşkım. Daha doğrusu ilk ve

son… Çok sevdim onu. Bana annemden sonra sevgiyi hatırlatan tek kişiydi.

Ama şimdi Nihan'la evliyim.

Oyun Adı: Hayaller ve Gerçekler

Yazarı : Kemal ORUÇ

--------------------

Oyunun Adı: Çöplük

Yazan: Turgay Nar

AYMELEK - Deseler ki bana, bir canın var ona ver, veririm... Haço... O da olmasa hepten yalnızlık çöker omuzlarıma... Onsuz ne yaparım ben?.. Kardeş ne de olsa, anamın yadigarı. Etimi yese de kemiklerimi saklar... İnsan yaşadığı yere benzer... Şu genç yaşında yüzünün derisi ne hale geldi... Buruşturulup atılmış bir kağıt parçası gibi... Şu çöplükten ne farkı var?.. Eller ruhun ağaçlarıdır derdi de anam, aklım almazdı... Nasıl kök salıp dallandığını anlayamaz insan; bir de bakarsın nerdeyse güneşe değecek... O sıcaklığı yavaş yavaş canında duyarsın... Ruhunu şeytana teslim eden ilk canlı yılandır!.. O yüzden yılanların ne eli ne de ayağı vardır!.. Bu yıl çöplük yılan kaynıyor!.. Korkumdan evde süt pişiremiyorum!.. Kokuyu alan yılan püskürüp geliyor!.. Geçenlerde biri gelip çöreklenmiş yatağımın yanına!.. Islığı bir çocuk ağlaması gibiydi, korktum, kaçtım evden hemen!.. Sonra şet dedim kendi kendime, ya o yılanın gelişinde bir hikmet varsa?!.. Kimbilir, belki bir günahımız vardır da, o yılan da bizi sınamak için gönderilmiştir!.. İnsanın aklına olmadık şeyler geliyor!.. Eve geri dönüp yılana süt vereyim dedim!.. Bir de gördüm ki derisi yanar döner yılan, ocaktaki ateşe düğüm olmuş, ateşi boğmakta!.. Ateş, gözlerime baktı, umutsuzdu!.. Gözleri kan çanağı gibiydi!.. Yılan, ateşi boğmuştu karşımda!.. Şurda, çöplüğün tam doğusunda, birkaç gün sonra aynı yılanı tekrar gördüm!.. Kulakları zümrüt küpeliydi!.. Beni görür görmez, akıp gitti çöp dağının koynuna!.. Elim yılan öldürmeye gitmiyor!.. Belki de yavruları vardı!.. Çöp makineleri gelince, ne yılan kalacak ne de insan! Geç oldu... Haço!.. Haço!.. Kalkın artık!.. Uyanın!.. Uyan, uyan artık İsrafil!.. Börtü böcek uyandı... Bugün çöplüğün öte yanına çöp dökeceklermiş... Haberiniz olsun...

--------------------

HASAN

(Kendi kendine, sarhoş…) Bok herifler! Ne var sanki sözümden

çıkmasanız. İki çimento taşıdınız da sanki kolunuz mu koptu ulan ***

kuruları! Haram olsun ulan aldığınız paralar! Ulan bu şişenin de dibi geldi

be. (Mustafa’ya seslenir.) Mustafa! Ulan *** neredesin? Bana bira getir

dolaptan! Şerefsizler. Geberteceğim hepinizi. Nerede kaldın lan! Getirsene

birayı. (Hasan burada sanki küçük Mustafa varmış gibi oynar.) Nerede lan

bira? Sen benimle dalga mı geçiyorsun? Seni adam edeceğim ben, sen hiç

merak etme. Ben senin ne istediğini biliyorum. Bakma lan suratıma öyle.

Bakmasana ulan! Kime diyorum ben ha? (Birkaç tokat atar.) Ağlama lan,

ağlama karı gibi. *** kurusu… Anan gibisin sen de. Her boka ağlarsınız

siz. Kaltak öldü de kurtulduk. Ama merak etme seni de ananın yanına

yollayacağım. Zırlama lan. İşçilerin hıncını senden çıkarmayayım. Geç tek

ayak üstünde bekle şurada. Uslu durmazsan yine üstünde sigara

söndürürüm. Bu işler böyle işte, ben seni ezmezsem sen büyüyünce beni

ezersin. Nasıl da nefret dolu gözlerin… Bak işte böyle olacaksın her

zaman. İnsanlardan nefret et. Kimseye güvenme, babana bile… Ben anana

güvendim de ne oldu sanki; senin gibi bir piçi başıma bıraktı da geberdi

gitti. Katlanamadı tabi, sıkıntıya gelemedi, pes etti. Asla ezilmeyeceksin,

düşene bir de sen vuracaksın. Bak bugün inşaatta işçiler sözümden çıktı,

ağzını burnunu kırdım ikisinin. Neymiş efendim aile geçindiriyorlarmış da

zam istiyorlarmış… Ben sıçmazsam ağızlarına, onlar sıçar benimkine. Ne

bakıyorsun lan öyle dik dik? *** kurusu! Sen de beni mi döveceksin?

Gücün yetiyorsa yap bakalım! (Eline aldığı bir demirle Mustafa’ya

vurmaya başlar.) Al sana! Al!

Oyun Adı: Hayaller ve Gerçekler

HAMLET

Ah, bu katı, kaskatı beden bir dağılsa,

Eriyip gitse bir çiy tanesinde sabahın!

Ya da Tanrı yasak etmemiş olsa

Kendi kendini öldürmesini insanın!

Tanrım, Ulu Tanrım, Ne bunaltıcı, ne berbat,

Ne tatsız, ne boş geliyor bu dünya bana!

Ah ne iğrenç, ne iğrenç1 Bakımsız bir bahçe ki

Azgın bitkileri tohuma kaçmış,

Pis, kaba ne varsa tabiatta, sarmış içini.

Bu muydu olacak iki ay sonra ölümünden?

O kadar bile değil, iki ay bile olmadı.

O yüce kralı bir düşün, bir de buna bak:

Biri güneş tanrısı, öteki bir orman şeytanı!

Nasıl da severdi annemi?

Esen yellerden sakınırdı yüzünü.

Yerler, gökler; unutsam olmaz mı bunları?

O da nasıl da düşerdi babamın üstüne?

Sevgiyle beslendikçe artar gibiydi sevgisi.

Öyleyken bir ay içinde.Düşünmesem daha iyi.

Kadın zaaf demekmiş meğer ! Kısacık bir ay.

Daha eskimedi o gün giydiği pabuçlar

Babamın tabutu ardında yürürken,

Niobe gibi, iki gözü iki çeşme.

Nasıl olur, o kadın, evet aynı kadın

Tanrım beyinsiz bir hayvan bile

Daha fazla acı çekerdi, amcamla evleniyor;

Babamın kardeşiyle; öylede bir kardeş ki

Ben Herakles'e ne kadar benzemesem

O da o kadar benzemiyor babama.

Bir ay içinde.Yalancı gözyaşlarının tuzu

Daha yakarken kızarmış gözlerini

Evleniyor bu adamla. Ne kıyasıya bir acele bu!

Ne azgın bir atılış, haram döşeğine!

İyi değil iyilik de çıkamaz bundan.

Ama boğ kendini yüreğim; dilimi tutmam gerek!

HAMLET

William Shakespeare

Türkçesi : Bülent BOZKURT

--------------------

-Enzo Cormann -

- Şu Koskoca Dünyada İki Kişiyiz Artık -

- Sorgucu -

Yüzün bana yabancı değil. Kayıtlarda hiçbir şey bulamıyorum. Çok güçlüsün bravo doğrusu. Kim bilir sessiz sakin ne pislikler yaptın. Siz ****** çocukları işinizi biliyorsunuz. Evet ****** çocuğu dedim.

Bana hayatını anlatacaksın. Canımı sıkmanı tavsiye etmem. Kimliğini açıklayacaksın. Suç ortaklarının isimlerini istiyorum. Kız arkadaşının göğüs ölçüsünü istiyorum. Ben detayları biriktiririm.

Ben sakince sorumu sorarım ve sen sakince cevabını verirsin. Özen göstereceksin , iyi telaffuz edeceksin , gözlerimin içine bakarak konuşacaksın. Memur bey diyeceksin , kaba sözler kullanmayacaksın , sesini yükseltmeni tavsiye etmem. Buna katlanamıyorum. Şunu kafana iyice sok ki her sorunun bir yanıtı vardır. Bilmiyorum yanıt değil küstahlıktır. Küstahlıktan kaçınmanı tavsiye ederim ; özellikle de bilmiyorum demekten.

Prensip olarak ben mümkün olduğunca az soru sorarım. Sorular sadece doğru zemine yarleştirmek içindir. En iyisi cevap vermek için soruları beklememendir. Ne kadar çok konuşursan senin için o kadar iyi olacak. Elbette yalan meyilin olacak. Senin gibi bir siktir boktan için doğal bir reflekstir bu. Bana yalan söylemeye yeltenirsen bunu senden önce bilirim. Sen daha kendin bile bana karşı hangi yolu deneyeceğini bilmezken ben bana yalan söylemeye çalışacağını bilirim.

Şunu unutmaki yalanı hakaret olarak kabul ederim. Bana hakaret etmeni hiç tesviye etmem. Çok azı bunu yapmış olmakla övünebiliyor.

Aynasız kelimesi yasaklanmıştır. Doğru terim polis yada polis memurudur.

Anladın mı?

Bu anlattıklarım sadece bir girişti. Şimdi de daha şekilsel bilgilere bir bakalım.

Ben sigara içerim ; sen içemezsin.

Sen ayaktasın kolların düz aşağıya doğru sırt dik baş önde. Ben yürürüm , otururum , kalkarım , arkana geçerim ; ben istediğimi yaparım. Burada ****** çocukları benim istediğimi , istediğim zaman , istediğim gibi yaparlar.

Sonra cezalar dediğimiz bölüm var.

Yumruk bir ceza olarak değil basit bir düzene dönüş çağrısı olarak kabul edilir.

Bir tarih yanlışlığı gibi hafif hatalarda cop dediğimiz şey vardır. İyi dinle sana bir tavsiye. Karnına vurduğum zaman herkesin yaptığı gibi iki büklüm kalma. Bu beni tekrar toparlanabilmen için beline vurmaya mecbur edecektir.

Dolayısıyla en iyisi darbeyi almak ve hemen kural pozisyonuna geri dönmektir.

Bir iki damla göz yaşı dökülebilir. Ama hüngür hüngür ağlanmaz.

Ben şüphesiz seni dövücem ve sende şüphesiz acı çekesin.

Şu koskoca dünyada iki kişiyiz artık.

Kim endişeleniyor senin için? Kim?

serena bak burutus iyi oldu benim aklıma gelmemişti:D:D

Oyunu Adı: Atinalı Timon

Yazan: William Shakespeare

Çeviren: Sabahattin Eyüboğlu

TIMON – Sevgili dostlarım, oturmaz mısınız? (...) Herkes sevgilisini öpmeye koşar gibi geçsin yerine. Hepiniz tıpatıp aynı şeyi yiyeceksiniz. Resmi bir ziyafetteymiş gibi yer seçmekle oyalanıp yemeği soğutmayın. Oturun, oturun! Ama tanrılara şükran borcumuzu ödeyelim önce.

Ey yüce koruyucularımız; bu topluluğumuzdaki yüreklere şükran duyguları serpin. Çünkü sizler, bizlere verdiklerinizle yücelttiniz kendinizi, ama varınızı yoğunuzu da vermeyin, yoksa tanrılığınız hor görülür. Herkese yetecek kadar verin ki, kimse kimseye muhtaç olmasın. Çünkü siz tanrılar, insanlardan borç istemek zorunda kalsanız gözlerinden düşersiniz. Yiyecekleri yemeği yedirenden daha çok sevdirin insanları. Yirmi kişilik bir toplantıda bir o kadar da alçak bulunsun her zaman. Bir sofraya oturan on iki kadının bir düzinesi o bildiğiniz soydan olsun! Ey tanrılar, ne kadar lanetiniz daha kaldıysa yağdırın Atina'nın senatörleri ve aşağılık çirkef sürüleri üstüne! İçlerindeki çamura boğun onları! Buradaki dostlarıma gelince, hiçe saydığım için hepsini, hiçlik dilerim hepsine sizden, buyursun hiç yesinler!

Açın tabaklarınızı, köpekler, açın da yalayın!

(...)

Dilerim görüp göreceğiniz en iyi ziyafet olsun bu!

Sizi gidi ağız dostları sizi!

Duman ve ılık su; tam sizin şanınıza layık işte.

Timon'un son yemeği budur size.

Yıkayıp temizliyor işte kendini Timon

Üstüne pul pul yapışan dalkavukluğunuzdan;

Savuruyor işte böyle suratınıza

Vıcık vıcık alçaklığınızı.

Herkesin lanetleriyle yaşayın, uzun uzun hem de;

Sizi sırıtkan, yapışkan, iğrenç sömürgenler sizi!

Para budalaları, sofra sülükleri, iyi gün sinekleri!

Süklüm püklüm uşaklar, uçarı dumanlar, kalleş kuklalar!

Bütün insan ve hayvan hastalıklarına tutulasıcalar!

Ne o? Kaçıyor musun? Dur biraz; ilacını iç de öyle git!

Sen de! Sen de! Dur, para vereceğim, borç istemeyeceğim.

Ne o? Kaçış mı hep birden? Bundan sonra

Alçakları çağırmadan kurulmasın hiçbir sofra.

Yansın konağım! Atina yerin dibine batsın!

Bundan böyle Timon'un yüreğinde yeri olmasın

İnsanların, hiçbir insanın!

paylaşım için çok teşekkürler mükemmel olmuş çok ihtiyacım vardı buna

Biff - Satıcının Ölümü

Yazar : Artur Miller...

Biff :

Yok! Kimse kendini asacak değil, Mister Loman!

Bu gün elimde bir kalem onbir kat merdiveni koşarak indim. Sonra birdenbire durdum, beni işitiyormusun? O binanın ortasında duruverdim, işitiyormusun? Binanın ortasında durdum da baktım; göğe baktım. Bu dünyada sevdiğim şeyleri düşündüm. Çalışmayı , yemeği , oturup bir sigara tellendirmeyi. Sonra kaleme baktım da kendi kendime bunu ne diye kapmış tutuyorum, dedim? Dairelerde işim ne : Kendimi küçültüyorum, dilenci durumuna düşüyorum, oysa bütün istediğim orada göğün altında açıkta, kim olduğumu bilmiyorum dediğim anda emrime hazır beni bekliyor. Bunu neden demiyorum, baba? Baba! Benim gibilerin bini bir paraya, senin gibilerinde! Ben ne lider olacak adamım, ne sen. Bütün ömrünce çok çalışan satıcıdan başka bir şey olmadın, sonunda da öbürleri gibi çöplüğe atıldın! Ben de ancak saati bir dolar edenlerdenim!...

Willy Loman, yedi devlet dolaştım, piyasayı on para yükseltemedim! Saati bir kağıt! Ne dediğimi anlıyorsunya? Artık benden eve başarılarla, nişanlarla gelmek paso. Sen de benim o türlü gelmemi beklemekten vazgeçeceksin!...

Baba ben bir hiçim, baba hala anlamıyor musun? Artık bunun inatlık bir yanı kalmadı. Ne isem oyum ben, başka bir şey değil.