Octavio Paz Şiirleri..

1 Ocak

Günün kapıları açılır

dilin kapıları gibi,

bilinmeyene.

Dün gece anlattın bana:

Yarın

imleri düşünmek zorunda olacağız,

görünümü çizmek, planı tasarlamak

çift katlı sayfası üzerine

kağıdın ve günün.

Yarın, yaratmak zorunda kalacağız,

yeniden

bu dünya gerçeğini.

Gözlerimi geç açtım.

Saniyenin bir anı için

Aztek'in duyumsadıklarını duyumsadım,

uzanıp beklerken

dağlık durunun kıvrımında

ufuktaki çatlaklar arasından

zamanın kesin olmayan dönüşünü.

Fakat hayır, yıl geri dönmüştü.

Bütün odayı doldurdu

ve bakışım neredeyse dokundu ona.

Zaman, bizden yardım almadan,

yerleştirmişti

tıpkı dünkü düzen içinde

boş cadde üzerine evleri,

evler üzerine karı

kar üzerine sessizliği.

Yanımdaydın,

hala uykuda.

Gün yaratmıştı seni

fakat henüz onaylamamıştın

gün tarafından yaratılmayı.

-Benim yaratılmamı da belki.

Bir başka gündeydin.

Yanımdaydın

ve gördüm seni, kar gibi,

görünüşler arasında uyuyan.

Zaman, bizden yardım almadan,

evleri yaratır, caddeleri ağaçları

uyuyan kadınları.

Gözlerini açtığında

yürüyeceğiz, bir kez daha,

saatler ve yarattığı şeyler arasında.

Görünüşler arasında yürüyeceğiz

zamana ve birleştirdiklerine tanık olacağız.

Belki günün kapılarını açacağız.

Ve sonra bilinmeyene gireceğiz.

Cambridge , Massachusetts, 1 Ocak 1975

Dokunuş

Ellerim

varlığının perdelerini açar

seni daha derin bir çıplaklıkla giydirir

gövdenin gövdelerini ortaya çıkarır

ellerim

gövden için başkabir gövde yaratır

(Türkçesi: Ali Cegizkan, V yayınları)

Unutuş

Yum gözlerini, yitir kendini karanlıkta

göz kapaklarının kırmızı yaprakları altında.

Gömül vızıldayan sesin

düşen sesin halklarına

ve uzaklarda yankılanan

dilsiz bir çağlayan gibi,

davulların çalındığı yerde.

Bırak kendini karanlığa,

kendi etine gömül,

kendi yüreğine;

kemik, o mor şimşek,

kamaştırsın gözlerini, kör etsin,

mavi göğsünü göstersin akşam ışığı

körfezler ve gölgeli koyaklar arasında.

O sıvı karanlığında uykunun

ıslat çıplaklığını;

kıyıya kimbilir kimin bıraktığı gövdeni,

o köpek danteli unut.

Sonsuz kadın, yitir kendini

kendi benliğinin sonsuzluğunda,

bir başka denizde buluşan bir deniz gibi

unut kendini, beni unut.

Dudaklar, öpüşler, aşk, her şey

yeniden doğar

o ölümsüz, o yalın unutuşta:

gecenin kızlarıdır yıldızlar.

(Türkçesi: Ülkü Tamer)

Gitmekle Kalmak Arasında

Gitmekle kalmak arasında kıpırdamayan gün,

katı bir saydamlık kalıbı.

Hepsi görünüyor ve hiçbiri anlaşılamıyor,

ufuk dokunulamayacak bir yakınlık.

Masada kağıtlar, bir kitap, bir vazo:

nesneler dinlenmekte adlarının gölgesinde.

Damarlarımdaki kan giderek daha ağır yükseliyor

ve yineliyor inatçı hecesini şakaklarımda.

Işık kayıtsızca biçimini bozmakta

donuk duvarın, tarihi olmayan bir zaman.

Öğle sonrasının yayılışı; şimdiden bir körfez

usul dalgalanışı sarsmakta dünyayı.

Ne uykudayız, ne de uyanık:

biziz, başka bir şey değil işte.

An ayrılmakta kendi kendinden

ve duraksamaların oluşturduğu geçite dönüşmekte.

Çeviri: Ali Cengizkan

Alev , Konuşma

Okurum bir şiirde:

Konuşmak kutsaldır.

Ama konuşmaz tanrılar

yaratır ve yıkarlar dünyaları

insanlar konuşurken.

Onlar, sözsüz

oynar en tehlikeli oyunları.

Tin iner,

ve gevşetir dilleri

ama söz çıkmaz:

Konuştuğu alevdir. Dil yakılınca

bir tanrı tarafından

bir öngörü olur

alevden ve bir kule

dumandan ve çöküşü

yanmış hecelerin:

Anlamı kalmayan kül.

İnsanın sözü

ölümün kızı.

Konuşuruz çünkü

ölümlüyüz: Sözler

im değildir, yıldır.

Söylediklerini söyleyerek

söylediğimiz sözler

zamanı söyler: Bizi adlandırırlar.

Biz zamanın adlarıyız.

Suskundur, ölüler de

ama söylerler sözleri

yaşayanların söylediği.

Dil evidir herşeyin

ve açacak gibi durur

uçurumun kıyısında.

Konuşmak insana özgü.

Çeviri: Ali Cengizkan

İki Gövde

İki gövde yüzyüze

bazen iki dalga

ve okyanustur gece.

İki gövde yüzyüze

bazen iki taş

ve bir çöldür gece.

İki gövde yüzyüze

bazen iki kök

dantellenmiş geceye.

İki gövde yüzyüze

bazen iki bıçak

ve kıvılcım çakar gece.

İki gövde yüzyüze

iki yıldız düşen

boş bir gökyüzünde.

Çeviri: Ali Cengizkan

KANITLAR

Ey sevda, taparlar senin gölgelerden dansına

hayaller ve ışıktan harabelikler,

özlemlerimle sürüklenen gölgelerden,

şimşeklerde yeşermiştir bu can taşıyan ağaç,

şu hayal meyal görüntüler belirmeden.

Bir tanrıdır sevda, çılgın ve karanlık,

canlı bir tanrı, adsız ve sözcüklerden arınık,

geçirir o karanlık sessizliği şarkılarla,

çaresiz dilime çığlık çığlığa,

battal everen bir alev demetiyle,

ateş gömülü sinesinden bir yandan öbürüne,

kanmak bilmez, sırrına erilmez, zulmünden kaçılmaz;

ah çeker bu alevle ateşböcekleri,

geçip gider gece çocuklar üzerinden hayaller,

tohum kasırgaları, ağlayış, bağrış çığrış,

köpüklerin seliyle taşkın çilesi

toprağın sınırlarını kırana kadar;

öldürür dünyayı bu canlı ateş

arşa çıkmış o görkemli sevdalarla,

ve kadınlar koşar durur yeryüzünde

deli atlar suya hasret dere yataklarınca

özlemle koşturan bahtı karalar gibi,

örtülünceye etime saplanmış sabah yıldızı

onun kahreden soluğuyla.

Kuşatır kanı bu tutkulu ateş,

bir fırtına patlar kulaklarımda,

lâl eder kireçli dilimi,

koşar dururuz özlemlerden bir köprüde

ölüme ve hiçliğe dokununcaya;

derinlerdeki bu küllenmiş ateşle dünyaya,

yıkarım sevdasız geçen ömürleri,

tanırım gölgeler arasındaki şeklini

ve garkolurum kanına, ezelden beri.

Çeviri:

Adnan ÖZER