Tiyatroda Bir Arayışın Mimarı: Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu

Tiyatroda Bir Arayışın Mimarı: Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu

Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu Cumhuriyet dönemi Türk tiyatro tarihinin önemli kişiliklerinden biridir. Ancak önemi, popüler bir şahsiyet olmasından, açtığı yolda peşinden yığınları sürüklemesinden kaynaklanmaz. Tam tersine o, tarihimizin henüz tam keşfedilmemiş, önemi sadece akademisyenlerin çalışmalarında vurgulanmış bir bilim ve sanat insanıdır.

Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu hem bir Meşrutiyet aydını hem de bir Cumhuriyet aydını olarak yaşadığı dönemlerin kültürel–sanatsal zenginliklerini, yönelimlerini sentezlemeye çalışmış, ulusal tiyatroyu oluşturma üzerine bütünlüklü bir tez ortaya atmıştır . Bir pedagog, oyun yazarı ve uygulamacı olan Baltacıoğlu, bu çok yönlü kişiliğini kuramsal çalışmasına aktarabilmiş; bilim ve sanatın interaktif ilişkisini Öz Tiyatro tezinde sergilemiştir. Bu eser, ulusal tiyatroyu açımlama kaygısını taşımakla birlikte, pedagoji biliminin tiyatro sanatına, tiyatro sanatının pedagoji bilimine karşılıklı katkıları olacağını da kanıtlar.

Baltacıoğlu Öz Tiyatro tezinde, temsil olgusundaki asal elemanın, olmazsa olmaz elemanın oyuncu olduğunu vurgulamış, oyuncu dışında kalan diğer elemanların, yazarın (oyun metninin), sahnenin, perdenin, dekorun, makyajın, kostümün, rejisörün, suflörün, oyuncunun yaratısını besleyen unsurlar olduğunu belirtmiş, geleneksel tiyatromuzun da aynı temele dayandığını ileri sürmüştür. Öz Tiyatro düşüncesi oyuncu odaklıdır. Oyuncu temsilin yaratıcı kaynağıdır. Tiyatronun tüm unsurları oyuncunun çevresinde toplanır, değerini oyuncunun yaratıcılığına yaptığı katkı ile kazanır. Temsil ile oyun metni birbirinden farklıdır. Oyun metni edebiyata aittir ve tiyatro sanatının yazı diline girebilen söz ögesini taşır; temsilin üçte biri kadar eksiktir. Oyun metninin önemi bir tema taşımasındadır. Her temada sahnesel niyet (intention scénique, konut ereği) vardır. Temsilin amacı da oyun metni gibi niyeti ve temayı gerçekleştirmektir. Bu nedenle birbirleriyle organik bir bağ taşırlar. Oyuncu, tiyatro sanatının canlı ögesi olarak temayı tenleştiren , oyun kişisini iç beninde bulan, oyunda olmayan bütün varlıkları kendi başına yaratan insandır. Baltacıoğlu “temsil

ufak bir katkı da benden...

Baltacıoğlu Öz Tiyatro tezinde, temsil olgusundaki asal elemanın, olmazsa olmaz elemanın oyuncu olduğunu vurgulamış, oyuncu dışında kalan diğer elemanların, yazarın (oyun metninin), sahnenin, perdenin, dekorun, makyajın, kostümün, rejisörün, suflörün, oyuncunun yaratısını besleyen unsurlar olduğunu belirtmiş, geleneksel tiyatromuzun da aynı temele dayandığını ileri sürmüştür. Öz Tiyatro düşüncesi oyuncu odaklıdır. Oyuncu temsilin yaratıcı kaynağıdır. Tiyatronun tüm unsurları oyuncunun çevresinde toplanır, değerini oyuncunun yaratıcılığına yaptığı katkı ile kazanır. Temsil ile oyun metni birbirinden farklıdır. Oyun metni edebiyata aittir ve tiyatro sanatının yazı diline girebilen söz ögesini taşır; temsilin üçte biri kadar eksiktir. Oyun metninin önemi bir tema taşımasındadır. Her temada sahnesel niyet (intention scénique, konut ereği) vardır. Temsilin amacı da oyun metni gibi niyeti ve temayı gerçekleştirmektir. Bu nedenle biribirleriyle organik bir bağ taşırlar. Oyuncu, tiyatro sanatının canlı ögesi olarak temayı tenleştiren , oyun kişisini iç beninde bulan, oyunda olmayan bütün varlıkları kendi başına yaratan insandır. Baltacıoğlu “temsil

teşekkürler Lady