Carrar Ananın Silahları- B.Brecht

CARRAR ANANIN SİLAHLARI BERTOLT BRECHT

OYUN ÖZETİ : Olay bir gece boyunca İspanya İç Savaşı sırasında geçer. Oyunda Therasa Carrar savaşın başında cepheye katılan kocasını kaybetmiştir. 20 ve 14 yaşında iki oğlu vardır. Büyük oğlu Juan köyün diğer gençleri ve sevgilisi tarafından savaşa katılması için baskı altındadır. Carrar babalarına benzeyen bu iki oğlundan Juan'ı her gün balık avlamaya göndererek bu baskılardan korumaya çalışır. Olay gecesinde de Juan balıktadır ve annesi,kardeşince fenerinin yanıp yanmadığı gözlenmektedir. Eve milis güçlerinde savaşan annenin erkek kardeşi Petro gelir. Eve gelme sebebiyse savaşta silahsız kalmaları ve bu silahları kardeşinin sakladıklarından temin etme düşüncesidir. Tabi Carrar ana silahları vermek istemez. O sırada eve gelen Papaz dinsel olarak öldürmemek gerektiğini anlatarak annenin yanında olur. Bu tartışmalar olurken küçük oğlan dışarıyı gözlememektedir. Dışarı baktıklarında Juan'ın teknesini ve ışığını göremezler. Biraz sonra Juan 'ın cesedi getirilir. General Franco 'nun askerlerince başındaki eski kasketten ötürü öldürüldüğü anlaşılmıştır. Ölüyü getiren balıkçı "Ama başında sefil bir kasket olan herkesi kurşunlamak olur mu? " deyince ,Carrar Ana bütün düşüncelerini değiştirmiş bir halde,"Olur çünkü kurşunlayanlar insan değil. Bir cüzam bu,cüzam gibi yakılıp yok edilmesi gerekli," der ve silahları vererek,savaşa kendisinsin de katılacağını haykırır.

KARAKTER İSİMLERİ: therasa carrar , jose,juan,pedro ,yaralı,manuela ,peder, perez, iki balıkçı, kadınlar, çocuklar.

ANA TEMA: savaşta tarafsız kalma durumu

ANA FİKİR: bu oyunda savunma savaşında tarafsız kalınamayacağı,saldırgan güçlerle uzlaşmanın yanlışlığı belirtilir. Kavga dışında kalmak isteyenlerin , tarafsız kalmakla ,eninde sonunda ortadan kaldırılamayan böyle bir kavgada kurban gideceği vurgulanır. Oyundaki fikir tektir.

GENELİ İÇİN YORUM : Sahnede her şeyin, bir kabın damla damla dolması gibi geliştiğini, kap dolunca ise oyunun sona eriyor. Tabi bu oyunda anneliğin hayvani içgüdüsel duyguları da söz konusu. Ama Brecht 'in tiyatro anlayışına göre annenin acınılası durumunun sergilenmesi oyunun felaketi olur. Seyircinin duygusal katılımını engellemek de oyuncunun epik ilkelere göre oynamasına bağlıdır. Bu küçük oyun İspanya iç savaşı yılları için yazılmıştır. Aslında Aristotelesçi bir dramadır. Brecht notlarında bu tekniğin sakıncalarını bir belgesel filmle vesaire efektlerle giderilebileceğini söylüyor. Oynanış tarzındaki farklılıklar yani oyunun temasını öne çıkaracaktır.

TEMEL KARAKTERLER İÇİN TAHLİL :

Carrar ana: Bir balıkçının karısı,savaştan etkilenememek için ,oğullarının savaşa girmemesi için elinden geleni yapar. Kendi çapında bencilce düşünür, bir anne olarak tabi. gururlu ve sağlam karakterli bir kadındır, dik başlıdır. Bir oğlunu kaybettikten sonra karakterinin gerektiğini yapar,çünkü kaybedecek bir şeyi kalmamıştır ve savaşır.

Pedro: Carrar'ın erkek kardeşi ,ülkesini düşman milislere karşı savunmaya hazır,cesur,yürekli bir işci.

Jose: Dayısı gibi düşünen annesine tavır alabilecek kadar kuvvetli ve savaşmaya hazır bir genç.

Peder: O dönemki dine bakış ve dini temsil ediyor. Sonuçta savaşta din insanların işine geldiği gibi evirilip çevriliyor. Peder'in de bunun arkasına sığınır ,yüreksiz tavırları söz konusu.aslında bir karakteri değil,bir olguyu temsil ediyor.

( YORUMLASAYDIK ) NE ÖNE ÇIKARILMALI :

Aristotelesçiliğin getirdiği duygusal katılımın elimine edilmesi zaten yazarın da istediği ve oyunun amacına ulaşması için yegane şarttır. Yukarıda da belirttiğim gibi epik öğelerin kullanılması çok önemli amaca ulaşmak için. Oyuna güncel ekler ,slaytlar,küçük oyunlar,müzikle dokuya yedirerek seyirciye sunulabilir. Niye savaşmalı sorusu seyircinin kafasında yankılanmalı. Tarihi gelişimler, medeniyet, teknolojinin ilerlediği günümüzde insanlığın hala savaş konusunda taş devrinden farksız,duygusuz,ezileni daha çok ezen ,kazananın daha çok kazandığı bir yıkım olduğu çeşitli desteklerle öne çıkarılmalıdır.