Verimsizler ; Peter Turrini

Oyunun Adı : Verimsizler

Yazar : Peter Turrini

Oyunun Türü: Dram (Şok dramaturjisi)

Sayfa Sayısı : 167

Oyunun Özeti :

Yakın arkadaş olan Hans, Ursus, Ringo, İtalyan ve dökümcü ustası bir çelik fabrikasında çelik işçisi olarak çalışmaktadır. Dökümcü ustası, kendi hayatından biraz vazgeçmiş, her zaman işçilerini koruyup kollayan iyi ve tecrübeli bir ustadır. William Shakespeare ise aynı fabrikanın kütüphane görevlisidir. Shakespeare, içinde bulunulan her duruma şiirsel bir sözü olan alkol bağımlısı bir düşünürdür. Piyasada çelik üretimi fazlalığı nedeniyle personel giderlerinde kısıtlama yapılmış ve işçi çıkarılmaya başlanmıştır. Personel şefi, ilk olarak Hans ve Ringo'nun işten çıkarıldığını açıklar. Hans, Anna ile evlidir ve Anna bir bebekleri olmasını istemektedir. Hans, çalışkanlığına ve içinde bulunduğu şartlara rağmen kendisine yapılan bu haksızlığa öfkelidir. İşçileri denetlemekle görevli olan Kolcu ve Personel şefi'ni yeniden işe alınmasını için ikna etmeye çalışır. Ancak başarısız olur. Aynı dönemde Anna'nın çalıştığı fabrika başka bir yere taşınmış, Anna da işsiz kalmıştır. Zor yaşam koşulları daha da zorlaşmıştır ancak arkadaşları Hans ve Ringo'ya destek vermekte, onların yanında yer almaya devam etmektedir. Anna, iyice parasız kalmaları nedeniyle, Hans'tan habersiz porno filmler çeken Yugoslav'ın bir filminde oynar. Film Hans'ın eline geçer ve Hans daha da büyük bir bunalıma sürüklenir. Sonunda kenidni Çalışma ve Ekonomi Bakanı'nın evinde bulur. Kendisine iş verilmesi için bakan'a durumunu anlatır. Bakan, o sırada evde bulunan bir şarkıcı kadının ısrarı ile geçmişine yolculuk yapar. Geçmişinde bir çelik işçisi olduğunu hayal eder, kafası karışmıştır. Bu karmaşa içinde Hans'a yeniden işe alınacağına dair söz verir. Hans, çelik fabrikasında çalışmaya başlar ancak Kolcu olarak. Personel Şefi, ona görevi işçileri denetlemek olduğunu ve bunu yaparken ne kadar şüpheci, acımasız ve ezici olması gerektiğini anlatır. Hans önce istemese de sonra bu duruma alışacak ve düzelen yaşam koşullarından mutluluk duyacaktır. Anna hamiledir ve hayali kurulan çocuk odası takımına sahiptirler artık. Ancak, arkadaşlarını eve davet ettkleri bir akşam yemeğinde, Hans onları kaybettiğini anlar. Davete yalnızca Shakespeare gelmiştir ve onun sözleri Hans'a daha da çok acı vermiştir. Son sahnede Hans tüm dostları ve Anna ile vedalaşır. İçinden çıkamadığı hayata fabrikada, fırının kazanında veda eder.

Kaç Perde : 1

Kaç Kisi : 20 + işçiler

Karekter İsimleri : William Shakespeare, Garson Kız,İtalyan, Ursus, Dokumcu Ustası, Ringo, Anna, Hans, Personel Şefi, Kolcu, Sunucu, İki Asistan Kız, Adam, İşci, Yugoslav, Amerikalı Şarkıcı Kadın, Calisma ve Ekonomi Bakanı, Bakanın Karısı, Personel Şefi (erkek), İşciler

Ana Tema : İşçi sınıfının yaşam savaşı.

Ana Fikir : Kapitalist düzen ve tüketim toplumu sonunda insanları birbiriyle savaşa, mücadeleye mecbur bırakır. Bu savaştan galip çıkan olmayacaktır.

Yan Fikirler : Bu duzende yönetici pozisyonunda olan insanlar da sanıldıgı kadar rahat ve mutlu yaşamamaktadır.

Çıkıs Episodları : 5 (Personel Şefi ve Hans arasında geçen konuşma),10 (Yugoslav'a verilen ceza),11 (Bakan'ın evinde olanlar), 14 (Hans'ın vedası)

Geneli İçin Yorum :

Kapitalist düzenin insanları önce birbirleriyle sonra kendileriyle nasıl acımasız bir savaşa sürüklediği çarpıcı bir dille anlatılmış. Yazarın kelimeleri seçimindeki özgürlüğü, ele aldığı asıl sorundan hiç uzaklaşmadan, fikirlerinin sert bir tavırla arkasında duruşu okur olarak beni oldukça etkiledi. Düşünen, sorgulayan bir oyun bu ve seyircisini (okurunu) devam etmekte olan düzenin içinden çıkarıp bu

Episodlar İçin Yorum:

I.Sahne :

Yorum : Shakespeare'in gözüyle içinde bulunulan düzenin kapısını ilk kez araladığımız, Shakespeare karakteri hakkında ön bir fikir sahibi olduğumuz sahnedir.

II.Sahne : Reji

III. Sahne :

Ringo, Ursus, İtalyan ve Dökümcü ustası arasında geçen sohbet.

Yorum : Bu karakterler hakkında fikir sahibi olduğumuz sahnedir.

IV. Sahne :

Anna ve Hans'ın evi. Anna hayallerinden, çocuk isteğinden ve çocuk odası takımından bahsetmektedir. Hans tepkisiz dinler.

Yorum : Anna ve Hans'ı bu sahnede tanıyoruz. Anna'nın dünyasına giriyoruz.

V. Sahne :

Fabrika personel idaresi. İşten çıkarılan Hans, Personel Şefini yeniden işe alınması için ikna etmeye çalışmaktadır. Ona fabrikada çalıştığı on yıl boyunca yaşadıklarını anlatmakta, etkilenmesini beklemektedir. Personel Şefi duyarsız bir şekilde Hans'ın tazminat parasını almasını yani işten çıkarılmayı kabul etmesini sağlar.

Yorum : Bu sahne bizde şaşkınlık ve şok etkisi yaratan ilk sahnedir. Hans, personel şefinin yüzüne parayı fırlatır. Kolcu güler. Personel şefi, çekmecesinden kamçı çıkarır ve bir kolcuya bir Hans'a vurur. Bu sırada kolcu personel şefinin kafa derisini bir mektup açacağı ile yaralar. Hans personelin kanlar içindeki yüzüne bakıp güler. Şiddet, sapkınlık ve dengelerin yitirildiği anlar başlamıştır. Bu durum oyunun bundan sonrasına da hakim olacaktır.

VI. Sahne :

Fabrikanın kantini. Hans, Ursus, Ringo, İtalyan ve Dökümcü ustası oturmaktadır. Hans hafif sarhoştur. İşten çıkarılması konusundaki sıkıntılarını arkadaşlarıyla paylaşmaktadır. Arkadaşları özellikle ustası ona destek olmaya çalışır.

Yorum : "İşte dünya bu. Güçsüz bir çığlık. Çukura düşen bir dal. Paramparça bir yumurta.", der Shakespeare ve dökümcü ustasının kafasında bir yumurta kırar.

VII Sahne :

Anna ve Hans'ın müstakil evlerinin oturma odası. Anna yine hayaller kurmaktadır. Hans son paralarını lotoya yatırmıştır. Bu sırada odalarına bir yarışma programı sunucusu girer ve yarışma başlar.

Ana Karakterler İçin Tahlil :

Shakespeare :

Fizyolojik Özellikleri :

61 yaşında, yaşlı ve perişan bir görünümlü.

Psikolojik Özellikleri :

Psikolojik dengesini yitirmiş, tutarsız, duruma aykırı şekilde neşeli, derin düşüncelerde kaybolmuş bir çeşit düşünür.

Sosyolojik Özellikleri :

Alkol bagımlısı, fabrika kütüphanecisi, sürekli anlaşılması zor, karmaşık şiirsel konuşmalar yapan, çevresinde olup biteni hafife alıyor izlenimi veren.

Anna :

Fizyolojik Özellikleri :

26 yaşında.

Psikolojik Özellikleri :

Hayalperest, saf, anaç, çaresiz.

Sosyolojik Özellikleri :

Vasıfsız bir işci, çok fakir bir hayat geçirmiş, geçmişiyle ilgili yaraları olan, kimi zaman hayalleri kendisini hakim olmaktadır.

Hans :

Fizyolojik Özellikleri :

29 yaşında.

Psikolojik Özellikleri :

Çalışkan, işine baglı , cesur . İçinde bulunduğu zor yaşam koşulları nedeniyle gergin, zaman zaman öfkesini kontrol edemeyen. Duygularıyla, matığı arasında kalmaya zorlanmış, kararsızlık ve acı çeken.

Sosyolojik Özellikleri :

Çelik işçisi. Çalışkanlığıyla ustasının gozdesi. Anna ile evliliginde sevgi hakim olmasına karşın zor şartlar nedeniyle birtakım sıkıntılar yaşanmaktadır.Arkadaşları tarafından korunup kollanmaktadır. Şiddet kavramı bu karaktere uzak degildir.

Dökümcü Ustası :

Fizyolojik Özellikleri :

59 yaşında.

Psikolojik Özellikleri :

Çalışkan, güçlü, acıya dayanıklı, kimi zaman acımasız, karakterli, dürüst

Sosyolojik Özellikleri :

Çelik isçisi. Yanında çalışan işçiler tarafından saygı duyulan bir usta. İşçilerinin haklarını korumakta ve onların yanında yer almaktadır. Karısı tarafından terkedilmiş olması ve oğlunun kendisini görmek istememesi nedeniyle hayattan bir parça vazgeçmiştir.

İtalyan :

Fizyolojik Özellikleri :

42 yaşında. Güçlü, dayanıklı.

Psikolojik Özellikleri :

Açık sözlü, rahat, acımasız,

Sosyolojik Özellikleri :

Çelik iscisi. Porno filmler çekmektedir.

Ursus :

Fizyolojik Özellikleri :

35 yaşında. Köylü görünümlü, sağlıklı, muhtemelen yapılı.

Psikolojik Özellikleri :

Saf, çekingen, korkak.

Sosyolojik Özellikleri :

Çelik işçisi. Toplumda yer edinememiştir, arkadaşları arasında bile sürekli alay konusu olmaktadır.

Ringo :

Fizyolojik Özellikleri :

42 yaşında.

Psikolojik Özellikleri :

Heyacanlı, çocuksu.

Sosyolojik Özellikleri :

Çelik iscisi. Klarnet çalmaktadır. Araba yarışçısıdır. Tüm maaşını trafik cezalarına yatıracak kadar büyük bir tutkuyla bağlıdır arabalara.

Yugoslav :

Fizyolojik Özellikleri :

42 yaşında.

Psikolojik Özellikleri :

Ahlaki değerleri zayıf, duyarsız

Sosyolojik Özellikleri :

Porno filmler çekmektedir. Aynı zamanda ticaretle uğraşır. Çevresi tarafından saygı gören bir durumda değildir. Hans ve arkadaşları , çaresiz hissettiği bir anda kendisine gelen Anna'yı filminde oynatması nedeniyle, Yugoslav'a büyük bir öfke duymaktadır.

Personel Şefi (Kadın) :

Fizyolojik Özellikleri :

36 yaşında.

Psikolojik Özellikleri :

Acımasız, katı, adil olmayan, duyarsız

Sosyolojik Özellikleri :

Düzenin tüm kurallarına uyum sağlamış ve bulunduğu konumun gerektirdiği biçimde anlayıştan ve duyarlılıktan uzak yaşamaktadır.

Personel Şefi (Erkek) :

Fizyolojik Özellikleri :

48 yaşında.

Psikolojik Özellikleri :

Kuşkucu, septik, insanlara ve hayata güvensiz,

Sosyolojik Özellikleri :

Düzene ayak uydurmaya çalışırken, dengesini yitirmiştir. Karısı hatta kendisi de dahil olmak üzere herkesten ve herşeyden şüphe duymaktadır.

Çalışma ve Ekonomi Bakanı :

Fizyolojik Özellikleri :

48 yaşında.

Psikolojik Özellikleri :

Kuşkucu, septik, insanlara ve hayata güvensiz,

Sosyolojik Özellikleri :

Düzene ayak uydurmaya çalışırken, dengesini yitirmiştir. Karısı hatta kendisi de dahil olmak üzere herkesten ve herşeyden şüphe duymaktad