Gökyüzü Fotoğrafçılığı

Gökcisimlerinin fotoğraflarını çekmek, sanıldığı kadar zor değildir. Pek çok amatör gökbilimci, kullandığı basit makinelerle ve geliştirdikleri araçlarla, çok güzel gökyüzü fotoğrafı çekmektedir. Fotoğraflarda uzun pozlama yapılabildiğinden, normalde çıplak gözle, hatta bir teleskopla bile göremeyeceğimiz ayrıntıyı ve renkleri fotoğraflarla yakalayabiliriz.

Basit, ama ayarlanabilir poz süresi gibi birtakım özelliklere sahip olan bir fotoğraf makinesiyle gökyüzü fotoğrafları çekmek mümkündür. Otomatik fotoğraf makineleri, genellikle gün ışığında kullanılmak için üretildiğinden, poz süreleri gece fotoğrafı ya da gökyüzü fotoğrafları çekmek için yetersiz kalır. Bugün, pek çok otomatik fotoğraf makinesi, birkaç saniyeye kadar pozlama yapabilmektedir. Ancak, birkaç saate kadar pozlamanın yapıldığı gökyüzü fotoğrafları için genellikle bu süreler yeterli gelmez. B ayarı (Bulb setting) olan makinelerle istenildiği kadar poz süresi elde etmek mümkündür. Pozlamalar uzun olduğundan, fotoğraf makinesinin sabit bir yere dayanması veya en iyisi bir tripoda (üç ayaklı sehpa) takılması gerekir.

Değişebilen objektif, gökyüzünde, fotoğraflanmak istenen alanın büyüklüğünü ayarlamak için yararlı olacaktır. Örneğin, 50 mm'lik standart bir objektif gökyüzünde 40 derece genişlikte bir alanı çekebilirken, 28 mm objektif 60 derece, 135 mm teleobjektif 15 derece genişlikte alanı çekebilir. Bir takımyıldızın tamamının fotoğrafı çekilmek isteniyorsa, takımyıldızın büyüklüğüne göre objektif seçilebilir. Örneğin, Balıklar ya da Balina gibi büyük bir takımyıldız çekilecekse, geniş açılı objektif; Çalgı ya da Üçgen gibi küçük bir takımyıldız çekilecekse bir teleobjektif kullanılabilir. En iyisi, değişken odak uzaklığına sahip objektiflerin (zoom objektifler) kullanılmasıdır. Böylece, istediğimiz genişlikte alanın fotoğrafını zorlanmadan çekebiliriz. Diyafram, filmin üzerine düşen ışığın parlaklığını ayarlamaya yarar. Diyafram ne kadar açıksa, filme düşen görüntü o kadar parlak olur. Olabildiğince kısa sürede, çok ışık toplamak önemli olduğundan, diyaframın en açık ayarda bulunması gerekmektedir.

Poz süresi ve diyafram ayarı yanında, pozlandırma miktarını belirleyen diğer etken, filmin hızıdır. Gökyüzü fotoğrafçılığı için genellikle hızlı filmler tercih edilir. Çünkü birkaç saniyeyi aşan pozlamalarda -eğer bir takip mekanizması yoksa- yıldızlar fotoğraf plakası üzerinde iz bırakırlar. (Uzun pozlandırmalar yaparak, yıldızların kaymasını sağlamak da fotoğraf konusu olabilir.) Bu, Dünya'nın dönüşüne bağlı bir kaymadır. Bu kaymayı en aza indirmek için, poz süresinin kısa tutulması gerekir. Bu da hızlı film kullanarak sağlanabilir. Piyasada 3200 ASA'ya kadar olan filmler rahatlıkla bulunabilmektedir. Hızlı film kullanırken, bir şeyi unutmamak gerek: Filmin hızı ne kadar artarsa, filmin grenli (noktacıklı) yapısı o kadar belirginleşir.

Gökyüzü fotoğrafları çekerken, ışık kirliliğinin etkilemediği yerler seçilmelidir. Bunun için, yapılabilecek en iyi şey, temiz, bulutsuz havalarda ve Ay ışığının olmadığı gecelerde şehir dışına çıkmaktır.

İyi gökyüzü fotoğrafları çekebilmek deneyim ister. Bu nedenle, fotoğraflar çekilirken değişik poz süreleri denenmeli; kullanılan filmin hızı, pozlama süresi gibi değerler bir yere not edilmelidir.

http://www.fotografya.gen.tr/issue-9/astro/image010_tn.jpg

gökyüzünün en parlak yıldızı sirius. Prime focus 15 cm newtonian 2,5 dakika

http://www.fotografya.gen.tr/issue-9/astro/image012_tn.jpg

30 cm ayna çaplı cassegrain teleskop 100 asa 1/250

http://www.fotografya.gen.tr/issue-9/astro/image008_tn.jpg

boga takımyıldızı ve ülker açık yıldız kümesi. En parlak nokta jüpiter ikinci ise saturn

400 asa 10 dakika 44 mm

http://www.fotografya.gen.tr/issue-9/astro/image005_tn.jpg

Orionun kemeri olarak bilinen 3 yıldızın en solda olanının yanında atbaşı nebulası ve fotoğrafın ortasında görülen parlak nokta ise M42 olarak bilinen orion bulutsusu.

Piggy-back tekniğiyle çektiğim bu fotoğrafın detayları ise 800 asa_ 135 mm_f3.5_15 dakika